Thriller, roman en een filosofisch traktaat

Zelden heb ik een thriller gelezen waarin zoveel foto’'s voorkomen. Een en al chaos van Leonard Rosen is dan ook niet zomaar een thriller. In het boek spelen wiskunde en de al dan niet toevallige overeenkomst tussen de nerven van een blad en een bliksemschicht een belangrijke rol. Hoofdpersoon, Interpol-agent Henri Poincaré, is dan ook niet zomaar een detective. Hij is de kleinzoon van Henri Poincaré (1854-1912), een vooraanstaande Franse wiskundige. Maar Een en al chaos gaat niet alleen over wiskunde, maar ook over economie, filosofie en geloof.

Een en al chaos begint in Nederland. Poincaré bezoekt het Yoegoslavië-tribunaal waar de Servische door hem opgespoorde oorlogsmisdadiger Banovic terechtstaat. Een paar dagen later wordt in Amsterdam een kamer van het Ambassadehotel opgeblazen en vindt de wiskundige Fensters de dood. Aangezien de Amsterdamse politie de zaak niet wil oplossen, wordt Interpol erbij gehaald en krijgt Poincaré de leiding over het onderzoek. Fensters blijkt een geniale formule op het spoor gekomen te zijn waarmee beursschommelingen vooraf te voorspellen zijn. De formule is dus goud waard. Terwijl Poincaré zich op de zaak stort, neemt Banovic wraak door vanuit de gevangenis opdracht te geven Poincaré'’s naasten zo hard mogelijk te treffen. En dan zijn er nog een stel extreme Evangelisten die dood en verderf zaaien op een wijze waarbij zelfs de methoden van Al Qaida verbleken. Wanneer Poincaré door zijn eigen Interpol in de steek wordt gelaten staat de speurder er helemaal alleen voor om het mysterie op te lossen.

Een en al chaos is een thriller die de complexiteit waarin onze wereld verkeert, probeert te duiden. Het is daarom niet alleen een thriller, maar ook een roman en een filosofisch traktaat. Ondanks de torenhoge ambitie van debutant Rosen is het ook een spannend boek met een volstrekt originele hoofdpersoon die voor een groot raadsel staat. Leonard Rosen, docent creatief schrijven aan Harvard University, overtuigt met een trefzekere, heldere stijl, waarbij de lezer geen moment het gevoel heeft met een debutant te maken te hebben. Veel tijd schijnt de schrijver gestopt te hebben in zijn research naar wiskundige fenomenen. Wat mij betreft had hij meer tijd kunnen stoppen in de geografie van Nederland en Frankrijk en het functioneren van Interpol. De wijze waarop de Amsterdamse politie het onderzoek naar de ontploffing in het hotel doorschuift naar Interpol (het slachtoffer is een buitenlander) is zonder meer potsierlijk. Ook de verplaatsingen van Poincaré in Frankrijk zijn soms bizar. Rosen geeft de indruk van een Amerikaanse toerist die Europa slecht kent, maar zich niet gehinderd voelt erover te schrijven. Een ander minpunt is de plot die zo gewild ingewikkeld is dat ik als lezer sommige pagina'’s twee keer moest lezen om ze te begrijpen. Wat dat betreft is Een en al chaos een typisch debuut van een schrijver die alles uit de kast wil halen om zichzelf te bewijzen. Maar dat Leonard Rosen kan schrijven en Een en al chaos een buitengewoon interessant boek is, staat buiten kijf.