Het belang van verhalen voor vrouwen

In het boek ‘De Ontembare Vrouw’, vertelt Clarissa Pinkola Estés verhalen die bedoeld zijn om vrouwen kracht te schenken en hen de juiste weg te wijzen. Verhalen zetten het gemoedsleven in beweging, en dat is vooral belangrijk wanneer het gemoedsleven bang, benauwd of bekneld is.

Clarissa Pinkola Estés is bevoegd en ervaren Jungiaans psychoanalitica en cantadora: bewaarder van de oude verhalen in de Latijnsamerikaanse traditie. Dit boek, waarvoor ze twintig jaar mythen, sprookjes en legenden van over de hele wereld heeft verzameld en bestudeerd, bevat een schat aan verhalen over het innerlijke leven van de vrouw.
Elk van deze verhalen spreekt het wilde, het ontembare, de oerkracht, die in iedere vrouw aanwezig is aan en die Estés daarom ‘De Ontembare Vrouw’ noemt. Volgens Estés leven veel vrouwen afgesneden van deze oervrouw, niet in de laatste plaats als gevolg van een culturele en maatschappelijke omgeving die vooral op mannen is gericht.

In het eerste verhaal bespreekt ze uitvoerig waar en hoe we De Ontembare kunnen (terug)vinden, wat het belang van verhalen vertellen hierbij is en met welke houding we het best kunnen luisteren naar de door haar gekozen verhalen.
Aan de hand van Blauwbaard, een verhaal dat voor velen wel bekend is betreden we de wereld van de vrouwelijke psyche. Er volgen vele bekende (Het lelijke eendje, De rode schoentjes) en onbekende (Maansikkelbeer, Het meisje zonder handen) verhalen, die elk uitgebreid worden besproken en geanalyseerd. Daarbij is er aandacht voor symboliek (kleuren, voorwerpen, handelingen) die in de verhalen verborgen zit, en wordt de diepere betekenis van het verhaal blootgelegd.
Dan blijken deze sprookjes o.a. te gaan over territorium afbakenen; je eigen groep vinden; met zekerheid en trots in je eigen vel steken ongeacht de gaven en beperkingen van het lichaam; spreken en handelen ten behoeve van jezelf; bewust en waakzaam zijn; je eigen cycli vinden, om er een paar te noemen.

Het vraagt nogal wat van de lezer om tot inzicht over deze thema’s te komen. De analyses zijn uitvoerig en de schrijfstijl van Estés is bloemrijk, poëtisch, en bevat veel herhalingen. Daarbij komt dat lezing uitnodigt je persoonlijke ontwikkeling te vergelijken met wat wordt uiteengezet. Het is dan ook een boek om langzaam te lezen, zodat de tekst volledig tot zijn recht komt, het boek weg te leggen zodat een en ander kan bezinken, om vervolgens pas verder te lezen.

Het mooie van dit boek is dat je het kunt blijven lezen omdat je telkens weer geraakt zult worden door een ander verhaal, afhankelijk van wat je meemaakt, van waar je je bevindt in het voortdurende proces van je ontwikkeling als vrouw.