Feestelijkheden rond oud en nieuw in Georgië
Madonna and Child with Saints Barbara and Catherene of Alexandria with Donor, German linen and wool tapestry, c. 1525-50, from upper Rhine region, St. Jean de Choud, town of Zebern (present-day Saverne, France), Honolulu Academy of Arts.
In Georgië vieren ze op 17 december 'barbaroba': het feest van de Heilige Barbara. Dit is een kerkelijk feest. De H. Barbara is een christelijke heilige en martelares. Zij is één van de veertien Noodhelpers. Er is vrij weinig met zekerheid gekend over de heilige Barbara. Ook het jaar van haar dood is onzeker. Ze heeft geleefd in de derde eeuw. 'Barbara zou gewoond hebben in Nicomedië in Klein-Azië. Haar heidense vader, Dioscurus, sloot haar op in een toren om haar te vrijwaren van de vele jongemannen die naar haar hand dongen. Ook liet hij een badhuis voor haar bouwen, zodat ze geen gebruik hoefde te maken van de openbare baden. Dit badhuis bevatte oorspronkelijk twee ramen, maar op verzoek van Barbara werden het er drie (zij had zich in het geheim tot het christendom bekeerd en wilde op deze manier de Heilige Drievuldigheid eren). Toen haar vader haar bekering bemerkte, liet hij haar folteren, maar 's nachts genazen haar wonden op miraculeuze wijze. Uiteindelijk onthoofdde hij haar eigenhandig, maar werd daarop zelf door de bliksem dodelijk getroffen'. (Wikipedia)
De Heilige Barbara is beschermheilige van de kinderen, men vraagt haar om genezing van zieke kinderen, om het krijgen van kinderen en om een bescherming tegen een plotselinge dood. Een traditie is dat er een speciaal brood gebakken wordt Lobiani, een brood met bonen.
Een Nieuwjaarssprookje, dat overigens verschilt van streek tot streek, gaat als volgt:
In Georgië geloven de kinderen in „Tovlis Babua“ (de Grootvader van de Sneeuw). Hij is een oude man met een witte baard en een snor. Hij draagt witte Chokha Akhalukhi en Kabalakhi (nationale klederdracht en een hoofddeksel).
Als Kerstman rijdt Tovlis Babua in een slee met herten voorop en geeft cadeautjes aan de kinderen in een khurjini (een speciale zak). Volgens een legende leeft hij in de Kaukasus en brengt cadeautjes naar de kinderen in de nacht wanneer zij slapen. (bron: georgisch.blogspot.nl)
Oud & Nieuw speelt een belangrijke rol in Georgië. Iedereen maakt zijn huis schoon en de hele familie wordt nieuw in de kleren gestoken. Van de vele Nieuwjaarsgebruiken is vooral de traditie van eerste-voet bewaard gebleven.
Mekvle, eerste-voeter, komt als eerste aan de deur om 00.00 uur en zal het hele jaar geluk brengen volgens de traditie. Hij wordt uitgekozen door de familie, het is dus geen toevallige passant. Na een welkomstwoord door de gastheer moet de Mekvle wijn drinken uit een kom in de vorm van een schip. Wanneer het licht begint te worden, gaat het hoofd van de familie naar buiten om sneeuw te halen en wordt iedereen binnen besneeuwd. Bij zonsopgang gaat hij weer naar buiten om de klok te luiden, de eerste-voeter gaat nu ook naar buiten en weer naar binnen. Dit is het einde van de ceremonie en iedereen mag nu naar buiten. Alleen mogen ze de eerste drie dagen hun buren niet bezoeken.
Op de afbeelding: Churchkhela
De Nieuwjaarstafel is vol met verschillende soorten smakelijk voedsel. Satsivi (gekookte kalkoen in saus van noten), Churchkhela (de geschaafde noten op draden en opgehangen in Tatara, gekookt druivensap met tarwe er in), Gozinaki (gekookte honing met noten) en fruit Chiri (zongedroogd fruit in suikerpoeder).
In Georgië wordt 2x Kerst gevierd, eerst op 24 december en de tweede, Orthodoxe Kerstmis, op 7 januari. De Orthodoxe Kerstmis wordt traditioneel gevierd door de Georgische kerk. Gevolgd door de traditionele „Alilooba" liefdadigheidsactie, waarbij jonge kinderen, gekleed in kerkkostuums, in de straten van Georgische steden en dorpen rondgaan om er snoepjes, kleding en geld voor daklozen en gehandicapte kinderen te verzamelen.
Ook het nieuwjaar wordt tweemaal gevierd in Georgië, eerst op 1 januari het tweede op 14 januari dat Oud Nieuwjaar wordt genoemd.