Znežanka, vraag 6: Verbeelding versus werkelijkheid

825184

29 november 2020

2020-11-29T11:49:00+01:00

Annie ten Cate

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/annie.jpg

https://www.hebban.nl/!/annie-ten-cate

253379

6a) Nee, dat denk ik niet. Ze kan er, denk ik, nu veel beter mee omgaan. In de epiloog staat dat ze niet weet of ze er nu van verlost is, misschien gaat het nog wel eens fout, maar dat zal incidenteel zijn en niet zo heftig als in het begin. Hier zal ze mee om kunnen gaan. 6b) Het negatieve, de psychoses, wil ze kwijt, het positieve, Smilla, wil ze houden. Smilla was/is haar houvast. Het negatieve kwijt willen en het positieve willen behouden, vind ik dus wel begrijpelijk. 6c) Arend heeft het ook niet altijd makkelijk gehad, twee zelfmoorden in je nabije omgeving is niet niets. Om het vol te houden kan je twee dingen doen, bij de pakken neer gaan zitten of proberen te overleven en Arend kiest voor dat laatste. Zijn rooskleurige kijk geeft hem de mogelijkheid om verder te gaan. 6d) Nee, niet echt. Wat ik wel heel bijzonder vond was dat Znezanka door het gesprek met dokter Halberstamm pas na tien jaar Robert gaat opzoeken. Dat had m.i. wel wat eerder gekund. Ik weet uit ervaring dat het in de psychiatrie allemaal traag gaat. Zeker wanneer de patiënt niet echt meewerkt. (wat van dergelijke patiënten ook nauwelijks te verwachten is) Ik herken dat, dus ik verbaas me daar niet zo over. Ik vind het wel jammer, ik ben meer van doorpakken, maar ik ben geen psycholoog en ook geen psychiater. Ik heb er geen verstand van.

0

+1

825835

30 november 2020

2020-11-30T14:42:33+01:00

Helma Koot

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/helma2%283%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Helma Koot

113901

Misschien was het wel eerder geopperd, maar was ze eerder nog niet aan toe. Pas nu is ze volgens mij zover om stappen te ondernemen en het verleden af te sluiten. Maar dat zullen we nooit weten.

0

1

825184

+1

825209

29 november 2020

2020-11-29T12:29:53+01:00

wendyvd

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/21768160_10213283090844187_4402309805672409493_n%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/wendyvd

233263

6a. ‘Gek’ is een heel zwaar woord. Want als je erover nadenkt is iedereen dat wel een beetje, in meer of mindere mate. Alleen heeft Znežanka zoveel meegemaakt dat ze even niet meer met het leven kan omgaan, en daar voor zichzelf (onbewust) een uitweg uit heeft gezocht, in de vorm van haar denkbeeldige dochter. Is dit gek zijn? Volgens mij niet. Het is voor jezelf zoeken hoe je kunt leven met wat je werd aangedaan. Dat dat dan beschouwd wordt als buiten de lijntjes kleuren is ergens wel jammer. Maar om een antwoord te geven op de vraag: het is moeilijk te zeggen of ze nog ‘gek’ is, daarvoor is het nog te vroeg. Ze heeft wel met een deel van haar demonen afgerekend, maar niets sluit uit dat die toch nog zullen terugkomen, in meer of mindere mate. 6b. Ja. Want de psychoses brengen haar telkens van haar stuk, en Smilla geeft haar houvast. Dat houvast wil ze niet kwijt. (al vraag ik me af of je haar psychoses en Smilla zomaar uit elkaar kunt halen, ze zijn zo enorm met elkaar verweven. Volgens mij is Smilla een rechtstreeks gevolg van de psychoses, en als die psychoses verdwijnen, zal Smilla dat ook doen, want dan is ze niet meer nodig) 6c. Ja. Hij ziet er de voordelen van, maar heeft nooit meegemaakt wat zij meemaakte, nooit gevoeld wat zij voelden. Je kunt je nooit helemaal in een ander verplaatsen, waardoor je inderdaad het risico hebt bepaalde zaken te minimaliseren. Dat is wat Arend volgens mij wel doet. 6d. Dit verhaal is voor mij vooral bevestigend. Ik las een tijd geleden het boek ‘Kortsluiting in mijn hoofd. Over het beest dat psychose heet’ (https://www.hebban.nl/boek/kortsluiting-in-mijn-hoofd-brenda-froyen) van Brenda Froyen, die na een kraambedpsychose in de hulpverlening terechtkwam, platgespoten, en vooral: niet geholpen werd. Dit was al een grote eye-opener (aanrader trouwens, haar andere boeken staan nog op mijn te-lezen-lijstje), en dit boek bevestigt een en ander, ook al is het fictie.

0

+1

825498

29 november 2020

2020-11-29T19:22:20+01:00

Ien Jennekens

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_default_2.jpg

https://www.hebban.nl/!/ien-jennekens

243359

Ook een aanrader: “ De gelukkige huisvrouw “ van Heleen van Rooijen. Ook de verfilming van dit boek is mooi.

0

1

825209

+1

825544

29 november 2020

2020-11-29T20:08:54+01:00

Thea Uri

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/54277849_10156386630579613_268594412739624960_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/thea-uri

128783

@Ien, aan dit boek moest ik ook denken. En aan 'Een hart van steen' van Renate Dorrestein.

0

2

825498

+1

825630

29 november 2020

2020-11-29T22:33:59+01:00

Ien Jennekens

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_default_2.jpg

https://www.hebban.nl/!/ien-jennekens

243359

Ja, inderdaad. Het boek van Renate Dorrestein heb ik ook gelezen, maar dat is iets langer geleden. Misschien moet ik het nog eens herlezen.

0

2

825498

+1

825215

29 november 2020

2020-11-29T12:40:09+01:00

Guido Goedgezelschap

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/guido-goedgezelschap

190145

[][] Vraag 6 [][] Verbeelding vs werkelijkheid 6.a Bronja geeft met haar verhaal een kijkje in het leven van Znežanka. Ze heeft last (gehad) van psychoses en met haar vorm van verbeelding wordt ze in het boek ‘gek’ verklaard. Denk je dat ze dat (nog steeds) is? Licht je antwoord toe. Znezanka maakt een ontwikkeling door gedurende het verhaal en dat is grotendeels te danken aan de therapeutische kwaliteiten van van Arend. De epiloog in deze spreekt voor zichzelf. BLZ. 282 “Ik heb lang gedacht dat er maar twee wegen mogelijk waren:Smilla loslaten of sterven, letterlijk dan wel figuurlijk, tussen de wandelende doden in het bos. Maar er is nog een derde weg en die heb ik gekozen. Ik kies voor mijn gekte en Arend zorgt voor mij. Wat jij er ook van vindt. Arend zal me beschermen en zorgen dat ik niet in het gat word gezogen, dat de witte wieven me niet meer te pakken krijgen. .../... Ik weet niet of ik nu verlost ben, ik had me mijn verlossing vooraf toch anders voorgesteld, maar het enige belangrijke, .../... is dat Smilla er nog is. .../... “ Het is dus balanceren op de slappe koord tussen verbeelding en werkelijkheid. Het label ‘gek’ is misschien wat overdreven, maar volkomen ‘normaal’ kan je haar situatie ook niet noemen. Op de achterflap staat een quote die representatief is voor het hele verhaal: “Waar ligt de scheidslijn tussen verbeelding en waanzin en wie bepaalt die eigenlijk?” 6.b Smilla is een voor Znežanka niet bestaande werkelijkheid. Voor Znežanka is ze levensecht en haar houvast om door te gaan met haar leven. Ze trekt zelf een grens door te stellen dat een psychose verschrikkelijk is en nuanceert hiermee haar eigen ‘gekte’. Het is een grijs gebied. Waar houdt de verbeelding op en begint de psychose. Snap je dat ze wel van de psychoses af wil, maar Smilla wil behouden? Smilla is voor Znezanka ‘de reden om te leven’. Zij maakt zichzelf zo veel verwijten over de abortus, een kind dar zij zo graag had gehad. Deze ‘gekte’ wordt volgens mij nog versterkt door het feit dat zij nooit nog een kind kan dragen en baren. Haar enige mogelijkheid om een kind te hebben bestaat er in om het irreële beeld van Smilla, de ongeborene, levendig te houden. Door de abortus heeft zij alles verloren wat voor een vrouw (meestal) zowat het belangrijkste is in het leven: leven geven. Dat dit voor Znezanka onomkeerbaar voor altijd verloren is gegaan heeft een stempel gezet op haar verdere bestaan. 6.c Arend heeft als psychisch gezonde man een kijkje van buitenaf op mensen die kampen met een psychose (zijn broer Willem en zijn partner Sebastiaan). Denk je dat zijn kijk te rooskleurig is? Arend meent het alleszins goed. Ik heb al eens gezegd dat hij voor Znezanka de beste therapeut is die zij kan dromen. Wat dat betreft overstijgt Arend de gediplomeerden, de instellingen en de medische wereld waarin Znezanka gedurende 10 jaar mee geconfronteerd werd. Té rooskleurig zou ik niet durven zeggen. Hij probeert voor Znezanka een leefbaar leven te creëren. En als dat voor haar niet anders mogelijk is: mét Smilla. BLZ.281 “Ik recht mijn rug en draai mij om. Daar staat Arend met Smilla. Hij loopt naar het tafeltje, knikt naar Robert en pakt mijn hand. ‘Kom lieve Alice in Wonderland. Het is tijd om te gaan.’ En we gaan. Arend en ik - met de kleine Smilla tussen ons in.” In deze quote vind ik “ik recht mijn rug” een doorslaggevende factor. Alsof zij besluit om verder te gaan met haar leven, een leven met Arend, maar vooral een leven mét Smilla. 6.d Heb je door het verhaal wellicht een andere kijk gekregen op de psychische hulpverlening? Licht je antwoord toe. De psychische hulpverlening: eigenlijk nog altijd een thema in de taboesfeer. Als leek en buitenstaander weten wij eigenlijk niet veel over wat er binnen de muren van psychiatrische instellingen allemaal afspeelt. De farmaceutische industrie speelt hier alleszins een zeer grote rol. Ik heb het boek van Bob van Sant al vernoemd: “Wacht niet tot het donker wordt”, al vermeld. Daarin waarschuwt de auteur voor het overdreven gebruik van medicatie in geval van psychische aandoeningen. Het grote gevaar is om in een vicieuze cirkel terecht te komen: d.w.z. dat de werking van een medicijn vaak moet opgevangen door een ander medicijn dat op zijn beurt dan weer moet opgevangen worden door, .... Zo ontstaat een uitzichtloze situatie, vaak onomkeerbaar, ... Ik ben natuurlijk geen psychiater of wat dan ook die met deze materie in contact komt. Ik kan er alleen maar over lezen. En wat ik gelezen heb stemt vaak tot nadenken. Als slot wil hier nog een boek vermelden dat ik gelezen heb voor de lezersjury Hebbandebuutprijs2020: “Maar je ziet er helemaal niet autistisch uit” van Bianca Toeps.

0

+1

825506

29 november 2020

2020-11-29T19:26:54+01:00

Ien Jennekens

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_default_2.jpg

https://www.hebban.nl/!/ien-jennekens

243359

Dat ben ik wel met je eens Guido, in de psychische hulpverlening lijkt het middel soms erger dan de kwaal. Vooral de medicijnen die je krijgt bij of na een psychose, hoe goed of slecht is dat? Ik ben ook maar een buitenstaander, maar hoop wel dat ik nooit in de molen van de psychiatrie terechtkom.

0

1

825215

+1

825776

30 november 2020

2020-11-30T12:20:11+01:00

Guido Goedgezelschap

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/guido-goedgezelschap

190145

@Ien Jennekens Dat hoop ik ook, samen met vele anderen.

0

2

825506

+1

825252

29 november 2020

2020-11-29T13:43:46+01:00

Thea Uri

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/54277849_10156386630579613_268594412739624960_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/thea-uri

128783

6.a. Allereerst: ik ben er een voorstander van om te zeggen dat iemand een stoornis hééft, inplaats van dat degene die stoornis ís. Wanneer iemand psychoses en waanbeelden heeft, hoeft hij / zij niet direct het stempeltje 'gek' te krijgen, wat mij betreft. Er zijn zoveel mensen die iets eigenaardigs hebben, en of die nu allemaal gek zijn? Znezanka benadrukt in het boek wel erg vaak dat ze gek is, dat vind ik jammer. Ze is toch veel meer dan dat. En door iets zo te benadrukken, ga je het zelf ook geloven. Aan het eind van het verhaal heeft Znezanka nog steeds een stoornis omdat ze de ingebeelde Smilla niet los wil laten. Maar deze stoornis is minder overweldigend dan in het begin. Ze kan er beter mee omgaan en ook de psychoses zullen waarschijnlijk minder of niet meer voorkomen. Dat Arend in de buurt blijft, geeft haar het vertrouwen dat de witte wieven haar niet meer te pakken zullen krijgen. Daarnaast hebben de antwoorden van Robert haar misschien niet de verlossing gebracht waar ze op hoopte, maar toch een zekere mate van rust. Dat Znezanka desondanks op de laatste pagina vermeldt dat ze kiest voor haar gekte, vind ik te zwaar. Ze is minder gek dan ze zelf denkt. Hopelijk maakt ze na dit boek nog een grotere ontwikkeling door zodat ze dit zelf inziet en dat ze er zelfs zonder de hulp van anderen mee kan omgaan. Maar dat zullen we waarschijnlijk nooit te weten komen.;-) 6.b. Waar houdt de verbeelding op en begint de psychose? Volgens mij wanneer iemand de grip op de werkelijkheid verliest, wanneer er kortsluiting en chaos in de hersenen ontstaan, wanneer iemand het verschil tussen werkelijkheid en waanbeelden niet meer kan onderscheiden, wanneer iemand volledig in paniek raakt en / of een bedreiging voor zichzelf of zijn omgeving vormt. In het boek gebeurt dit tussen hoofdstuk 1 en 2. Znezanka verlaat redelijk rustig het terrein van De Efteling en wordt wakker in de isoleer van de kliniek waar zij is platgespoten. Het kan niet anders dan dat zij tussen deze twee hoofdstukken een heftige psychose doormaakt. Die psychose zelf wordt niet beschreven. Ik heb me nog afgevraagd of het interessant was geweest om te lezen wat er zich op dat moment in het hoofd van Znezanka had afgespeeld en ik denk dat het antwoord 'ja' is. Nu bedenken we het als lezer zelf. Overigens worden extreme middelen zoals de isoleer en platspuiten in de psychische zorg steeds minder toegepast, omdat men van mening is dat je het patiënten niet mag aandoen om ze in dit soort verwarde toestanden eenzaam achter te laten. Het is onmenselijk, niet helend en het kan een trauma op zich betekenen. Vandaar dat men er steeds meer op terugkomt. Isoleercellen verdwijnen dan ook uit steeds meer uit instellingen. Omdat bij Znezenka deze heftige maatregelen nodig waren, concludeer ik dat haar psychose ernstig was en dat haar behandelaren geen andere oplossing zagen. Ik begrijp dat Znezenka Smilla wil houden omdat haar ingebeelde dochtertje haar houvast en troost biedt. Of het op den duur verstandig is, is een andere discussie, maar begrijpelijk vind ik het wel. Dat ze van de psychoses afwil, begrijp ik ook. Deze zijn alleen maar beangstigend en bedreigend en in Znezanka's geval reden tot opname in Zonneschild. En daar zit ze niet op te wachten. 6.c. Wanneer Arend stelt dat mensen met een psychose uitverkorenen zijn, vind ik dat een te rooskleurige voorstelling van zaken. Ook al komen er misschien interessante gedachtes en fantasieën uit voort, psychoses zijn toch vooral beangstigend, bedreigend en soms gevaarlijk voor degene die ze doormaakt en voor zijn of haar omgeving. Een psychotisch iemand weet vaak niet meer wat hij/zij doet en dat gun je niemand. Overigens kent Arend deze andere, donkere kant ook, hij verloor immers zijn geliefde en zijn broer doordat zij beide een psychose doormaakten. 6.d. Nee, ik wist al dat de psychische zorg niet altijd adequaat en effectief werkt. Dat is de laatste tijd vaak in het nieuws geweest. Schrijnende gevallen van mensen die van het kastje naar de muur gestuurd worden, aan -tig verschillende behandelaars, die onderling nauwelijks overleg hebben, je verhaal moeten vertellen en de ellenlange wachttijden. Je kunt beter een been breken! Overigens is het niet altijd zo bar en boos. Znezenka heeft het niet erg getroffen met haar psychiater en haar behandelplan. UIt eigen ervaring weet ik dat het (gelukkig) ook anders kan.

0

+1

825515

29 november 2020

2020-11-29T19:33:09+01:00

Ien Jennekens

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_default_2.jpg

https://www.hebban.nl/!/ien-jennekens

243359

Ja, dat klopt Thea. Het woordje gek komt wel erg vaak voor. Misschien heeft dit ook te maken met het ‘hokjesdenken’ en ‘etiketjes plakken’. Misschien benoemt Znežanka dit zelf zo. Ik kan me eigenlijk niet voorstellen dat een behandelend arts je zo noemt. Hier moet ik het boek nog eens op naslaan.

0

1

825252

+1

826331

01 december 2020

2020-12-01T10:35:11+01:00

Thea Uri

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/54277849_10156386630579613_268594412739624960_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/thea-uri

128783

Nee, volgens mij benoemt een arts dit niet zo. Wel gebruikt hij termen zoals 'verward', 'angstig' 'depressief', 'pschychoses', enz. en kan hij iemand diagnostiseren met een stoornisdie die binnen DSM-V valt. Pas wanneer er zo'n diagnose is gesteld kan er een behandelplan worden opgesteld die vergoed wordt. 'Gek' is een vage en een onproffesionele benaming die mensen neerhaalt. Daarom vind ik het ook zo jammer dat Znezanka dit zo vaak over zichzelf zegt.

0

2

825515

+1

825261

29 november 2020

2020-11-29T13:55:26+01:00

Martin Pruimers

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Opa%20en%20kleinzoons%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/martin-pruimers

258037

a. “Gek” is wel een zwaar woord. Znežanka heeft een zekere gekte, namelijk het bestaan van Smilla, nodig om met haar verlies te kunnen omgaan, maar verder kan ze redelijk zakelijk reageren. Dat blijkt vooral ook uit de confrontatie met Robert. Je zou kunnen zeggen dat ze op dat moment “genezen” is, ware het niet dat ze nog steeds Smilla bij zich ziet. b. Het is voor haar waarschijnlijk de enige manier om met haar psychose om te gaan, dus ik vind de keuze (als je daar al van kunt spreken) om Smilla te laten voortbestaan wel een logische. En ze doet er in feite niemand kwaad mee. c. Ik denk dat hij af en toe wat naïef is en dingen inderdaad te rooskleurig ziet. d. Nee, ik was al redelijk kritisch op de psychiatrie. Nu heb ik er zelf geen ervaring mee, maar ik heb toch in de omgeving dingen gezien waar ik vraagtekens bij plaatste. Door de opstelling van dr. Halberstamm wordt mijn beeld van de psychiatrie niet positief bijgesteld. Toevallig ben ik voor mijn cursus Zweeds op dit moment bezig met het boek "Ditt liv och mitt" (Jouw leve en het mijne) van Majgull Axelsson en een aantal podcasts over dit onderwerp. Dat sluit hier mooi op aan, en het bevestigt het niet zo rooskleurige beeld van de de psychiatrie.

0

+1

825262

29 november 2020

2020-11-29T13:56:07+01:00

JohanDC

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Johan%20zeilboot%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/johandc

239735

6.a Wat is gek is de vraag. Dat ze issues heeft om mee te komen in de normale maatschappij is duidelijk. Ik denk zelf dat de psychoses en problemen niet over zijn, maar ze kan redelijk meekomen op dit moment toch? ;) 6.b Ik snap het wel ja. Ze zoekt steun, houvast, een meerpaal op een woeste zee. Ze wil van de psychoses af omdat ze om haar heen niet begrepen wordt. Eigenlijk vraag ik mij af of ze uberhaupt wel echt daar van af wil, of dat alleen doet omdat dit makkelijk is in de interactie met haar omgeving en voor haar bewegingsvrijheid. 6.c Ik weet het niet, heb daar geen ervaring mee. Wel denk ik dat hij in het verhaal er soms te lichtvoetig over denkt. Er schuilen ook serieuze gevaren in mensen met psychoses. Depressies zijn bovendien voor een buitenstaander zeer moeilijk te begrijpen, maar voor de patiënt wel heel erg heftig. In die zien wordt hier wel te snel overheen gestapt. 6.d Nee, dit boek wijzigt niets aan mijn mening.

0

+1

825842

30 november 2020

2020-11-30T14:54:01+01:00

Helma Koot

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/helma2%283%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Helma Koot

113901

@JohanDC, Volgens mij wil Znezanka wel zelf van de psychoses af. Op enig moment zegt ze ook tegen Arend dat het verschrikkelijk en beangstigend is.

0

1

825262

+1

825419

29 november 2020

2020-11-29T17:28:25+01:00

Leamd

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20181205_153315%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/leamd

240294

6.a Bronja geeft met haar verhaal een kijkje in het leven van Znežanka. Ze heeft last (gehad) van psychoses en met haar vorm van verbeelding wordt ze in het boek ‘gek’ verklaard. Denk je dat ze dat (nog steeds) is? Licht je antwoord toe. Het lijkt me dat Znežanka nog steeds 'gek' is, volgens de definitie van de DSM-V. Maar als ze er mee weet om te gaan en een fijn leven kan leven, lijk me dat geen bezwaar en hoeft ze verder niet behandeld te worden. 6.b Smilla is een voor Znežanka niet bestaande werkelijkheid. Voor Znežanka is ze levensecht en haar houvast om door te gaan met haar leven. Ze trekt zelf een grens door te stellen dat een psychose verschrikkelijk is en nuanceert hiermee haar eigen ‘gekte’. Het is een grijs gebied. Waar houdt de verbeelding op en begint de psychose. Snap je dat ze wel van de psychoses af wil, maar Smilla wil behouden? Zeker! Ze wordt bang in haar psychoses, maar Smilla is een fijn deel van haar onwaarheid. En als Znežanka geen last heeft van Smilla, maar blij van haar wordt, waarom zou ze er dan afscheid van moeten nemen? 6.c Arend heeft als psychisch gezonde man een kijkje van buitenaf op mensen die kampen met een psychose (zijn broer Willem en zijn partner Sebastiaan). Denk je dat zijn kijk te rooskleurig is? Nee, ik denk het niet. Hij heeft bij zowel Willem als Sebastiaan de donkere kant ervan gezien. En misschien heeft hij wel gelijk met zijn positieve benadering. 6.d Heb je door het verhaal wellicht een andere kijk gekregen op de psychische hulpverlening? Licht je antwoord toe. Nee, eigenlijk niet.

0

+1

825440

29 november 2020

2020-11-29T18:07:59+01:00

Ien Jennekens

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_default_2.jpg

https://www.hebban.nl/!/ien-jennekens

243359

A. Ik vind het lastig om te beoordelen wat gek zijn nou eigenlijk is. Wanneer ben je gek en wanneer niet ? Zoals ik in het boek gelezen heb, heeft Znezanka, toen zij psychotisch was, zeer zware medicijnen gekregen, ze werd als het ware plat gespoten. Daarna heeft ze wanen ontwikkeld en er is een schijnwereld in haar hoofd ontstaan, een wereld die zij nodig heeft om te overleven, omdat zij in de donkere, schimmige wereld die er ook voor haar ontstond, niet kon functioneren. Wat ik mij afvraag is of de wanen een gevolg zijn van een psychose of van zware medicijnen en of je een schijnwereld helemaal zelf kunt creëren en jaren in stand houden (zonder dat je nog last hebt van psychoses en zonder gebruik van zware medicijnen). Als dat zo is en zelf denk ik wel dat het kan, dan is Znezanka niet (meer) gek. B. Ja, een psychose is voor degene die het overkomt zeer beangstigend en voor diens omgeving ook angstaanjagend. Met het instandhouden van de verbeelding doe je in feite niemand kwaad, het wordt alleen vaak niet begrepen en door anderen als niet normaal gezien. Maar dat brengt mij weer op het punt, wat is dan normaal en wat niet ? Ik weet het niet. Ik snap wel dat Znezanka van de psychoses afwil en dat zij Smilla wil behouden. De schijnwereld waarin Smilla voorkomt heeft zij nodig en is niet beangstigend voor haar, integendeel. C. Nee, ik denk dat Arend voorbij de psychose kijkt en dat hij ziet dat iemand toch kan functioneren, maar dan wel op zijn eigen manier. D. De psychische hulpverlening zoals die in het boek wordt beschreven, vind ik soms wat vreemd, maar aan de andere kant ook overeenkomen met de werkelijkheid. Veel en zwaar medicijngebruik, langdurige behandelingen, e.e.a. geeft mij vaak het idee dat het niet allemaal nodig is, maar dat de kracht om het leven weer op de rit te krijgen voornamelijk uit de persoon zelf moet komen. Maar, zoals al eerder gezegd, ik ben maar een leek.

0

+1

825720

30 november 2020

2020-11-30T10:20:41+01:00

Henri

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281426%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/henri-gerard

118250

Ik sluit me aan bij de meesten: gek is niet de terminologie die op Bronja van toepassing is. Ja, dat snap ik zeker. Ik vind dat een ingewikkeld gebeuren. Op de een of andere manier heeft Bronja Smilla nodig, maar ik kan persoonlijk niet helemaal mee gaan met het verhaal. Anders gezegd: Ik kan er geen werkelijkheid aan verbinden. Voor mij blijft dit een gegeven van het verhaal, in zoverre is het ‘heilig’, daar morrel ik niet aan. Maar, ik kan er niet veel zinnigs over zeggen. Het is een keuze van de schrijfster om dit onderdeel te laten bestaan. Om daar een kwalificatie aan te moeten geven of ze dan nog psychiatrisch belast is, daar wil ik buiten blijven. Psychoses brengen schade, dat weet ik uit ervaringen met derden. Het risico van terugval is ook aanwezig. Ik kan mij voorstellen dat medicatie om de gevolgen van psychoses te dempen goed zou zijn. Wat Arend betreft: ziek of niet ziek is een wereld van verschil. Er is een kloof tussen de persoon die depressief is en de rest van de wereld. Op de een of andere manier kunnen die elkaar niet raken. Toch knap, dat ze zo samen kunnen reizen door de VS. Dat ze het met elkaar ‘uithouden’. Voor mij is het ‘uithouden’ een belangrijke vorm van nabij zijn. En je merkt dat het Znezanka gaandeweg goed doet.

0

+1

825760

30 november 2020

2020-11-30T12:06:17+01:00

Helma Koot

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/helma2%283%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Helma Koot

113901

@Henri, ik neem aan dat je Znezanka bedoelt en niet Bronja :).

0

1

825720

+1

825777

30 november 2020

2020-11-30T12:20:55+01:00

Henri

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281426%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/henri-gerard

118250

Ach ja, natuurlijk.

0

2

825760

+1

825837

30 november 2020

2020-11-30T14:43:27+01:00

Juliette van Nes

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/P1050407.JPG

https://www.hebban.nl/!/JuliaSybilla

310768

6a)Znezanka is niet gek, hoogstens behoorlijk van het padje dus psychotisch. Gek is naar mijn mening een verouderde term voor verwarde geesten. Ik denk dat ze nog niet helemaal genezen is, ze heeft het waarschijnlijk altijd in zich gehad maar het gedrag van Robert en de abortus hebben haar gedrag versneld. 6b)Natuurlijk wil ze van de psychoses af, deze brengen haar naar een diepe afgrond waar ze zich niet veilig voelt en bang is. Smilla daarentegen is mooi en lief in haar verbeelding of in werkelijkheid, Het kan ook dat ze er echt is. Smilla wordt namelijk zo levensecht beschreven dat ik ook in haar geloof . 6c) Arend vind ik vreemd. Het slot van het boek woont Znezanka samen met Arend die voor haar zorgt. Hoe ik me dat op een lange termijn moet voorstellen weet ik niet. Het slot vind ik eigenlijk wat snel, zou mi meer uitgewerkt moeten worden. 6d) Nee, het blijft voor mij 'een ver van mijn bed show'. Gelukkig maar.

0

+1

825846

30 november 2020

2020-11-30T14:56:06+01:00

Martin Pruimers

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Opa%20en%20kleinzoons%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/martin-pruimers

258037

De mogelijkheid dat ze echt is, heb ik niet overwogen. Gezien het feit dat anderen (behalve Robert) haar duidelijk niet zien, geloof ik niet dat ze echt is. Ik ben het wel met je eens dat e epiloog een beetje "in elkaar geflanst" aandoet. Zonder die epiloog zou het boek naar mijn mening sterker eindigen.

0

1

825837

+1

825851

30 november 2020

2020-11-30T15:02:51+01:00

Juliette van Nes

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/P1050407.JPG

https://www.hebban.nl/!/JuliaSybilla

310768

@Martin, met 'echt' bedoel ik hier dat ze voor Znezanka echt is en zo goed wordt beschreven dat mijn verbeelding er ook mee op de loop gaat. Smilla is natuurlijk niet van deze wereld.

0

2

825846

+1

825858

30 november 2020

2020-11-30T15:17:10+01:00

Helma Koot

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/helma2%283%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Helma Koot

113901

6.a Wat is gek? Wat de een gek vindt, kan de ander doodnormaal vinden. Znezanka is geestelijk wel erg in de war en dan vooral direct na een psychose. Het lijkt mij ook uitermate beangstigend dat je een deel van je leven kwijt bent en niet weet wat je gedaan hebt.. Ik denk dat als de psychose onder controle is ze in ieder geval kan functioneren. Dat ze daar Smilla (nog) voor nodig heeft, kan denk ik weinig kwaad. Het is jammer dat je vaak een etiketje opgeplakt krijgt en in een hokje geplaatst wordt als je buiten de standaard valt. 6.b Dat kan ik wel begrijpen. Smilla is haar houvast in haar leven. Ze weet zelf ook wel dat Smilla niet echt is. De dingen die Smilla zeggen, komen natuurlijk uit Znezanka zelf, waardoor ik Smilla zie als een soort verstandig onderdeel van Znezanka, die haar wijst op de dingen die ze zelf verstandelijk ook weet. Om het door Smilla te laten zeggen, kan ze de dingen voor zichzelf misschien even op een rijtje zetten. 6.c Ik denk wel dat zijn kijk iets te rooskleurig is. Dat hij zijn vraagtekens zet bij de behandeling en medicijnen kan ik begrijpen. Het is altijd goed om ook zelf na te denken over behandelingen en dat geldt trouwens ook voor behandeling van lichamelijke klachten. Het probleem is natuurlijk wel vaak, dat door medicijngebruik de klachten verdwijnen of minder worden, en mensen dan denken dat ze zich prima voelen en de medicijnen niet meer nodig hebben. Er wordt dan vergeten dat zij zich juist door de medicijnen beter voelen. 6.d Ik heb totaal geen ervaring met psychische hulpverlening. Ik ga ervan uit dat artsen hun best doen om iemand te helpen en die mening is door dit boek niet veranderd.

0

+1

826372

01 december 2020

2020-12-01T11:03:48+01:00

Bielieke

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Lili%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Bielieke

320486

@Helma, inderdaad we kleven graag etiketjes. Het lijkt alsof we allemaal wel ergens toe moeten behoren: senior - kleuter - gehandicapte - allochtoon... De waslijst is ellenlang en daarbij vergeten we dat we allemaal: 'gewoon mensen' zijn. Dat we elkaar toch maar eens als gewoon mensen konden zien, los van alle stigma's.

0

1

825858

+1

828782

05 december 2020

2020-12-05T11:47:48+01:00

Helma Koot

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/helma2%283%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Helma Koot

113901

Inderdaad, Bielieke.

0

2

826372

+1

825889

30 november 2020

2020-11-30T16:18:57+01:00

VinaPina

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/67086494_874541696239049_7095790442670718976_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/VinaPina

302046

6.a Bronja geeft met haar verhaal een kijkje in het leven van Znežanka. Ze heeft last (gehad) van psychoses en met haar vorm van verbeelding wordt ze in het boek ‘gek’ verklaard. Denk je dat ze dat (nog steeds) is? Licht je antwoord toe. Gek is misschien niet het juiste woord. Ze is destijds gek verklaard, doordat ze niet kon omgaan met wat haar overkomen is - de droomprins die tegen haar loog, die haar zonder een woord uitleg liet vallen, de abortus die mislukte, de soort van miskraam die ze daarna kreeg, ... Die dingen heeft ze nooit goed kunnen verwerken, en het is natuurlijk niet normaal te noemen om krijsend met blote borsten de straat op te lopen, maar ik vond haar in haar redeneren vrij normaal. Oké, tegen iemand denkbeeldig praten is dat misschien niet, maar net doordat ze zelf heel goed wist dat Smilla alleen in haar verbeelding bestond en dat dat niet helemaal normaal is, zwakt dat de diagnose "gek" af. Je kan haar niet helemaal normaal noemen - maar compleet gek ook niet :) Naïef, kinderlijk, wentelend in zelfmedelijden en de slachtofferrol - dat wel. Maar daarom niet persé gek :) 6.b Smilla is een voor Znežanka niet bestaande werkelijkheid. Voor Znežanka is ze levensecht en haar houvast om door te gaan met haar leven. Ze trekt zelf een grens door te stellen dat een psychose verschrikkelijk is en nuanceert hiermee haar eigen ‘gekte’. Het is een grijs gebied. Waar houdt de verbeelding op en begint de psychose. Snap je dat ze wel van de psychoses af wil, maar Smilla wil behouden? Ja, natuurlijk. Smilla bestaat voor haar al 10 jaar, en brengt haar alleen maar moois. Ze is nooit beginnen krijsen oid omdat ze Smilla zag/hoorde, haar gekte toonde zich op andere momenten - zoals wanneer ze Penelope's kinderen en neefjes en nichtjes zag. De verschijning van Smilla bracht nooit een gekke reactie teweeg, logisch dus dat ze haar wil behouden :) 6.c Arend heeft als psychisch gezonde man een kijkje van buitenaf op mensen die kampen met een psychose (zijn broer Willem en zijn partner Sebastiaan). Denk je dat zijn kijk te rooskleurig is? Nee. Hij heeft verschillende ervaringen, en weet de uniekheid van ieder mens naar waarde te schatten, ook als die mens buiten de lijntjes van wat "normaal" is kleurt. Het is niet omdat hij dat doet, dat hij verder geen realiteitszin heeft. Hij lijkt bij Znezanka heel goed aan te voelen wat zijn wel/niet aankan, en houdt daar rekening mee. Hij doet niet net alsof hij Smilla ook ziet, en gaat met Znezanka in discussie, hij probeert haar niet enkel te sussen oid. 6.d Heb je door het verhaal wellicht een andere kijk gekregen op de psychische hulpverlening? Licht je antwoord toe. Dit vind ik een moeilijke vraag. Ik heb niet echt een kijk op psychische hulpverlening, doordat ik er totaal geen ervaring mee heb. Ik ga er een beetje van uit dat dat net zoiets is als andere instanties, waarbij men niet altijd de tijd en de middelen heeft om naar het individu te kijken. Wat voor 9 van de 10 patiënten kan werken, werkt daarom niet perse voor nummer 10. En je bent en blijft afhankelijk van de factor mens - als degene aan de andere kant van het bureau jou niet 100% snapt, of je enkel als "patiënt" beschouwt en niet als volwaardig mens, kan je de verkeerde vorm van hulp aangereikt krijgen, in jouw specifieke geval.

0

+1

826135

30 november 2020

2020-11-30T22:05:40+01:00

Riet

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/foto%202%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/riet-van-hal-klappers

116039

6.a Bronja geeft met haar verhaal een kijkje in het leven van Znežanka. Ze heeft last (gehad) van psychoses en met haar vorm van verbeelding wordt ze in het boek ‘gek’ verklaard. Denk je dat ze dat (nog steeds) is? Licht je antwoord toe. Wat is gek? Er zijn veel mensen zijn die niet in een hokje passen en snel raar aangekeken worden. Znežanka is zich meestal goed bewust van haar gedrag. Tijdens het verhaal heeft ze een goede ontwikkeling doorgemaakt en persoonlijk vind ik haar niet gek. 6.b Smilla is een voor Znežanka niet bestaande werkelijkheid. Voor Znežanka is ze levensecht en haar houvast om door te gaan met haar leven. Ze trekt zelf een grens door te stellen dat een psychose verschrikkelijk is en nuanceert hiermee haar eigen ‘gekte’. Het is een grijs gebied. Waar houdt de verbeelding op en begint de psychose. Snap je dat ze wel van de psychoses af wil, maar Smilla wil behouden? Ik snap haar wel, ze wil “normaal” zijn en niet telkens meer in Zonneschild terechtkomen. Daarom probeert ze af te rekenen met het verleden en de confrontatie met Robert aan te gaan. Kan me voorstellen dat Smilla een houvast voor haar is, een verlangen naar de dochter die ze graag had gehad. 6.c Arend heeft als psychisch gezonde man een kijkje van buitenaf op mensen die kampen met een psychose (zijn broer Willem en zijn partner Sebastiaan). Denk je dat zijn kijk te rooskleurig is? Arend wil iemand verzorgen, daarom is het voor hem ook eigenbelang om te helpen. Ik denk dat hij het nodig heeft en het voor hem ook een soort levensvervulling is. 6.d Heb je door het verhaal wellicht een andere kijk gekregen op de psychische hulpverlening? Licht je antwoord toe. Nee, ik heb door dit verhaal geen andere kijk op de psychiatrie gekregen. Heb voornamelijk de indruk dat je veel zelf moet doen/uitzoeken.

0

+1

826136

30 november 2020

2020-11-30T22:11:42+01:00

Sabrina

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/sabrina-verschaeve

242809

6.a Bronja geeft met haar verhaal een kijkje in het leven van Znežanka. Ze heeft last (gehad) van psychoses en met haar vorm van verbeelding wordt ze in het boek ‘gek’ verklaard. Denk je dat ze dat (nog steeds) is? Licht je antwoord toe. Znežanka heeft natuurlijk veel meegemaakt in haar leven en probeert te “overleven” door haar denkbeeldige dochter. Aangezien dit niet logisch is voor de maatschappij werd ze “gek” verklaard. Ik denk niet dat ze nog “gek” is, zoals vroeger, maar ze zal misschien haar ups en downs hebben. 6.b Smilla is een voor Znežanka niet bestaande werkelijkheid. Voor Znežanka is ze levensecht en haar houvast om door te gaan met haar leven. Ze trekt zelf een grens door te stellen dat een psychose verschrikkelijk is en nuanceert hiermee haar eigen ‘gekte’. Het is een grijs gebied. Waar houdt de verbeelding op en begint de psychose. Snap je dat ze wel van de psychoses af wil, maar Smilla wil behouden? Ik snap heel goed dat ze van haar psychoses af wil, maar ik begrijp dat ze Smilla wil behouden. Smilla is haar houvast. 6.c Arend heeft als psychisch gezonde man een kijkje van buitenaf op mensen die kampen met een psychose (zijn broer Willem en zijn partner Sebastiaan). Denk je dat zijn kijk te rooskleurig is? Misschien wel, maar zijn kijk geeft hem de mogelijkheid om verder te gaan met zijn leven. Arend heeft het niet makkelijk gehad. 6.d Heb je door het verhaal wellicht een andere kijk gekregen op de psychische hulpverlening? Licht je antwoord toe. Ik heb geen andere kijk gekregen op de psychische hulpverlening. Ook al werken de patiënten niet mee, dan zou er toch nog meer aandacht moeten gaan naar de patiënten zelf in plaats van medicatie. Praten helpt, is misschien niet alles, maar toch een groot deel (denk ik). En niet praten als dokter, maar als mens met gevoel.

0

+1

826369

01 december 2020

2020-12-01T11:00:09+01:00

Bielieke

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Lili%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Bielieke

320486

6.a 'Gek?' Wie bepaalt wanneer wel, wanneer niet. Soms is de lijn heel dun, denk ik. In ieder mensenleven zijn er gekmakende gebeurtenissen. Soms kunnen ze zo ingrijpend zijn dat ze ons handelen veranderen, ons denken en doen, al dan niet tijdelijk. Ik noem het liever psychische kwetsbaarheid. Znežanka is psychisch niet zo sterk, maar in de loop van het verhaal toont ze zich strijdvaardig. Ze weet dat ze anders is, dat ze worstelt met een groot schuldgevoel en dat zich dat uit in psychose, die haar soms de afgrond intrekt. Toch blijft ze zoeken naar een manier om met haar psychose om te gaan en dat maakt haar volgens mij ook sterk. 6.b Smilla is inderdaad een serieuse houvast voor Znežanka. Een manier om overeind te blijven. Ze heeft verder niemand die haar begrijpt. Haar moeder en zus aanvaarden haar probleem, maar durven er blijkbaar niet over te praten. Of beter, ze kunnen er zich niet in verplaatsen en veroordelen als het ware stilzwijgend. Dat is bijna zo erg als haar gek te noemen. In de hulpverlening wordt haar psychose als 'fout - gek', gezien. Iets dat men moet verbeteren, zonder op zoek te gaan naar overlevingsmechanismen die voor Znežanka kunnen werken. Arend daarentegen geeft haar de ruimte zodat ze stilaan zelf kan beslissen hoe ze met haar psychose verder wil. Smilla loslaten of niet, voor het eerst lijkt het of ze daar zelf over mag beslissen. 6.c Ik weet niet goed of ik zijn kijk rooskleurig kan noemen. Ik zie het voor hem eerder als therapie voor zijn eigen problemen. Door zich te focussen op de problematiek van anderen hoeft hij niet onmiddellijk na te denken over zijn eigen zorgen en kan hij op die manier verder met zijn leven. Zorgen, hoe goed we dat ook bedoelen, vaak doen we het om vrede te krijgen met onszelf. 6.d Heb je door het verhaal wellicht een andere kijk gekregen op de psychische hulpverlening? Licht je antwoord toe. Een moeilijke vraag. Ik begeleid mensen die na een langdurige verwijdering uit onze maatschappij, wegens psychische problemen, opnieuw een weg zoeken naar de arbeidsmarkt. Daar is moed voor nodig. Wie een arm of een been mist, daar toont men gemakkelijker begrip voor. Er is nog heel veel werk wat psychische hulpverlening betreft. Er wordt nog veel te veel in hokjes gedacht.

0

+1

826387

01 december 2020

2020-12-01T11:09:57+01:00

Juliette van Nes

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/P1050407.JPG

https://www.hebban.nl/!/JuliaSybilla

310768

nav 6b) De moeder en zus praatten over de abortus met Znezanka, maar Znezanka wilde niet naar ze luisteren en daarom zwegen ze verder om hun zus en dochter in haar eigenwaarde te laten. Zo heb ik het gelezen.

0

+1

826649

01 december 2020

2020-12-01T16:13:04+01:00

Bielieke

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Lili%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Bielieke

320486

Misschien moet ik dat eens teruglezen. Soms lees je met al een zeker beeld in je hoofd, waardoor je essentie mist. Wat is dat toch een voordeel, zo'n leesclub. Bedankt Juiette voor je opmerking.

0

1

826387

+2

Znežanka

Znežanka, vraag 6: Verbeelding versus werkelijkheid

Reacties op: Znežanka, vraag 6: Verbeelding versus werkelijkheid

Znežanka

Meer informatie

Rauwe en tegelijkertijd ontroerende psychologische roman over rouwen en loslaten

Znežanka, vraag 10: Verwachtingen: uitgekomen of niet?

Znežanka, vraag 9: Einde verhaal en opvallende quotes

Znežanka, vraag 8: Misbruik en gedwongen keuzes

Znežanka, vraag 7: Sprookje / roadtrip / queeste

Znežanka, vraag 6: Verbeelding versus werkelijkheid

Znežanka, vraag 5: Opbouw van het verhaal

Znežanka, vraag 4: Personages

Znežanka, vraag 3: Schrijfstijl en vertelperspectief

Znežanka, vraag 2: Titel en motto

Znežanka, vraag 1: Cover en verwachting

Stel een vraag aan Bronja Prazdny

Znežanka van Bronja Prazdny

Mail ontvangen en dan?

Leesclubcafé [geen spoilers]

Leesclubdiscussie [spoilers toegestaan]

Gerelateerd

Znežanka Bronja Prazdny

Over

Bronja Prazdny