Een tijd geleden daagde ik mijn volgers uit om samen met mij te lezen. Elke maand iemand anders en zowat alle genres mogen aan bod komen. De oproep voor de maand juni staat onderaan deze blog. Eerst volgt het verslag over Joodse buren, het boek dat Ingrid en ik deze maand lazen.

Amsterdam 1943. Op een zondagmorgen snelt Josefien Langeveldt, moeder van acht kinderen, met haar doodzieke baby Lise naar de huisarts. Onderweg stuit ze op een razzia. Een radeloze jonge vrouw probeert haar zuigeling in Josefiens armen te leggen: 'Red mijn dochtertje!' Josefien vlucht in paniek weg. Haar weigering om te helpen blijft Josefien achtervolgen tot ver na de oorlog, als er beneden haar Joodse buren komen wonen.

Een familieroman over diepe vriendschap, een geheime liefde, verraad, en de impact van de oorlogsjaren. Tegen de achtergrond van de bezettingstijd en de jaren vijftig, de tijd van wederopbouw, verzuiling, grote gezinnen, het rijke roomse leven en strikte fatsoensnormen.

Ingrid stuurde me niet alleen haar mening over het boek toe, ze deed veel meer dan dat. Over Joodse buren weet zij dit te vertellen: Het boek  is in vier tijden verdeeld, met elk een eigen thema. Elk gedeelte wordt vooraf gegaan door een quote van William Shakespeare, waarin het thema duidelijk naar voren komt.

Deel 1, 1942-1944
Each substance of a grief hath twenty shadows,
Which show like grief itself

Verdriet is het thema van deel 1. Josefien weigert te helpen tijdens een razzia in de tweede wereldoorlog en die keuze blijft haar achtervolgen, een heel leven lang. Josefien blijft erover nadenken. De pastoor zegt dat ze niet moet nadenken, daar komt alleen maar gedoe van. Ze vertelt het aan niemand, tot op haar sterfbed.

Deel 2, 1956
Are not the streets as free
For me, as for you?

Het thema komt ook naar voren in deze zin: Ieder dient vrienden in zijn eigen gemeenschap te zoeken, luidt haar devies (van Josefien aan Lise, haar dochter). Wanneer ze Joodse buren krijgen met een dochter die even oud is als Lise durft Josefien de buurvrouw niet onder ogen te komen. De onrust komt weer fel naar boven. Ze verbiedt Lise om contact te hebben met het joodse buurmeisje Pauli. De gemeenschap is nog zo verzuild dat mensen alleen omgaan met andere mensen van dezelfde kerk, maar de onrust van haar weigering te helpen in de oorlog versterkt dit nog eens. Lise vraagt aan haar moeder waarom Joden Untermenschen zijn.

Deel 3, 1959-1960
When you depart from me, sorrow abides
And happiness takes his leave.

Dit gedeelte staat helemaal in het teken van losmaken en loslaten. Als er op school een stuk gespeeld wordt van Shakespeare, ‘Winteravondsprookje’, komt Lise in contact met de knappe Leo. Ze wordt verliefd op hem, maar hij is een stuk ouder en bovendien Jood. En daar komen problemen van.

Deel 4, april 2013
Thou shalt be free
As mountain winds

Lise kijkt terug op haar leven en vertelt wat zij verder in haar leven gedaan heeft. [En hier laat ik een stuk tekst van Ingrid weg omdat we geen spoilers in deze blog willen]

Wat vond Ingrid van het boek? *****
Ik heb al veel boeken over de tweede wereldoorlog gelezen, maar elk boek voegt toch weer iets toe aan het hele beeld. Dit boek gaat eigenlijk over de impact van de oorlog en de wederopbouw. Dat is dus een origineel uitgangspunt. Hoe gaan mensen met elkaar om, nadat er zulke verschrikkelijke dingen zijn gebeurd. De schrijfstijl van Maria Boonzaaijer is helder en gemakkelijk leesbaar. Het verhaal is meeslepend en ook beklemmend. Toen ik het uit had, vond ik het jammer dat ik het zo snel uitgelezen had. Wat mij betreft een dikke aanrader!

Wat vond Greet van het boek? ****
Ik vind het boek net als Ingrid een aanrader. Hoewel er ontzettend veel verhalen geschreven worden tegen de achtergrond van een van beide wereldoorlogen, weet elke auteur zijn eigen accenten te leggen en een heel eigen verhaal te creëren. Joodse buren heeft weliswaar een zwaar thema, maar is geschreven in een makkelijke stijl, je leeft mee met Lise en haar familie. Toch miste ik een beetje emotie in dit boek, het was voor mij iets te afstandelijk. 

Bedankt, Ingrid, voor je superfijne bijdrage! 

Wie leest er mee in juni? 
De ene maand doe ik zelf een paar voorstellen, de maand erop laat ik me door jullie verrassen. Voor juni heb ik al een zeer drukke leesplanning, dus ik zou graag een buddyread doen met een boek dat ik sowieso al ingepland heb. Iemand die een van volgende titels wil lezen?

• Showstopper, Hayley Barker (YA)
• Y, Sue Grafton (thriller)
• Japan Airlines nr. 123, Hideo Yokoyama (roman)
• Stille oorlog, Andreas Norman (thriller)

De blog komt rond 22 juni online. Het enige wat ik nodig heb, is je mening over het boek, aan de inhoud hoef je geen woorden vuil te maken. Je kunt het hebben over de opbouw van het verhaal, over de personages, over de besproken thema’s. Je vertelt of het verhaal origineel is, of het spannend is, of de schrijfstijl je kon bekoren,…

Tot binnenkort, 
Greet