Zakiya Dalila Harris groeide op in een blanke buurt in een blank stadje in Connecticut. Mensen op haar middelbare school zeiden dat ze als een blank meisje praatte. Toen ze tien jaar was ging ze hairrelaxers gebruiken. Twaalf jaar later besloot ze hiermee te kappen en sindsdien heeft ze weer ‘natuurlijk’ haar. Drie jaar geleden was de momenteel in Brooklyn woonachtige Harris nog assistent-redacteur bij Knopf Doubleday Publishing. Nu is ze de auteur van een roman getiteld The Other Black Girl, die een boekcontract van meer dan 1 miljoen dollar opleverde en die de basis vormt voor een te produceren serie voor het Amerikaanse entertainmentbedrijf Hulu.

Door: Onno

De zwarte, ambitieuze twintiger Nella Rogers is twee jaar redactieassistente bij de gerenommeerde uitgever Wagner Books. Ze koos voor deze uitgever omdat deze in 1983 het boek Burning Heart van de zwarte auteur Diana Gordon, begeleid door haar vriendin, de zwarte redacteur Kendra Rae Phillips, tot een bestseller maakte. Daaruit bleek dat ook boeken van zwarte auteurs bestsellers kunnen worden.

Nella Rogers is het enige zwarte meisje in het kantoor en streeft ernaar om zelf redacteur te worden. Ze vraagt zich echter af of haar ras dit in de weg staat. Haar klankbord is haar beste vriendin Malaika, ook een zwart meisje van in de twintig, en haar blanke vriend Owen. Nella hoopt dat er nog een zwarte vrouw bij Wagner Books komt werken. Ze is dan ook erg blij wanneer Hazel-May McCall als nieuwe redactieassistent wordt aangenomen. Nella vertrouwt haar en vertelt haar dingen die ze normaal voor zich houdt. Hazel moedigt Nella aan om het probleem dat Nella heeft met de karakterisering van de zwarte, verslaafde hoofdpersoon Shartricia Daniels in de uit te geven nieuwe roman van de populaire blanke romanschrijver Colin Franklin te bespreken met Nella’s chef Vera. Hazel blijkt zich echter niet te ontpoppen als de nieuwe kantoorvriendin van Nella. Ze overschaduwt haar en weet hoofdredacteur Richard Wagner voor zich te winnen. Hoezeer Hazel beweert een bondgenoot te zijn, zegt ze het ene tegen Nella, maar doet ze het andere. Hazel krijgt snel vrienden en kansen op het werk, waardoor Nella zich meer dan ooit vervreemd voelt. Hazel blijkt bij iedereen in de smaak te vallen. Tegen Nella zegt ze dat ze dit doet door code-switching. Dit houdt in dat hoe ze zich gedraagt of hoe ze iets zegt aanpast aan degene tot wie ze het zegt. Nella is vrij gesloten in haar omgang met haar blanke collega's, maar is open en op haar gemak als ze praat met Hazel of haar vriendin Malalaika. Hazel blijkt in staat vloeiend van code te wisselen door zo te praten dat zowel zwarten als blanken zich comfortabel voelen. Dan krijgt Nella een dreigbriefje met de tekst: ‘Leave Wagner. Now.’.

Tussen hoofdstukken over de belevenissen van Nella staan ogenschijnlijk niet-gerelateerde hoofdstukken die spelen in 1983, het jaar dat tot het succes van Burning Heart van Diana Gordon leidde. Daarbij gaat het om de vergane vriendschap tussen Diana Gordon en haar redacteur Kendra Rae Phillips. De proloog van The Other Black Girl vertelt de verdwijning van Kendra uit New York. De redenen voor haar vlucht zijn aanvankelijk duister, maar duidelijk wordt dat Kendra ervoor koos om in een interview over Burning Heart op de televisie de racistische opstelling van uitgeverijen aan te klagen. Diana, die haar plek in het literaire establishment wilde behouden, liet haar vriendin vallen en vertelde dat Kendra ernstige mentale problemen had.

Harris is een begenadigd schrijfster die een sympathieke en complexe hoofdpersoon neerzet. Nella is een geloofwaardig, empathisch personage, wiens gevoelens over Hazel constant in beweging zijn: ze bewondert haar stijl en hunkert naar haar vriendschap, maar ze is ook jaloers op haar en ze wantrouwt haar. Tijdens de dialogen tussen Nella en Malaika voelt het alsof je de gedachten en gesprekken van een jonge zwarte vrouw beleeft.

The Other Black Girl gaat niet alleen over vriendschap, het belang van haarproducten in het leven van zwarte vrouwen en de alledaagse kantoorcultuur, maar behelst vooral een scherpe kritiek op het gebrek aan diversiteit van Amerikaanse uitgeverijen. Het ligt in het verlengde van de discussie over American Dirt, een roman over Mexicaanse migranten geschreven door de niet-Mexicaanse auteur Jeanine Cummins, die zorgde voor opschudding over wie het recht heeft om welk verhaal te vertellen.

Is dit een boek voor je Wil-Ik-Lezen lijst?