De laatste dag van de Boekenweek van Jongeren is aangebroken en tegelijkertijd begint Banned Books Week. Daarom richten wij vandaag de schijnwerpers op een YA-auteur wiens boeken in de VS door de jaren heen veelvuldig uit schoolbibliotheken geweerd zijn: Robert Cormier. Wil jij kans maken op een Robert Cormier  Banned Books pakket? Lees dan verder!

Door Lieke

Bijna tien jaar geleden stuitte ik op de film Tenderness. Dankzij de titel (ik vind ‘tenderness’ een mooi woord) en het feit dat Russell Crowe er een rol in speelt, besloot ik om de film te kijken.

Het blijkt een verfilming te zijn van de YA-roman Tenderness (1997) van Robert Cormier (1925-2000).

Tenderness

Tenderness gaat over de 18-jarige Eric, net vrijgelaten uit de gevangenis waar hij vastzat voor de moord op zijn ouders, en de 15-jarige Lori die een neiging heeft tot obsessies en een plakboek bezit vol krantenknipsels over hem. Eric heeft een date met als doel het object van zijn genegenheid te doden; Lori nodigt zichzelf uit om hem te vergezellen naar zijn bestemming. Wat Eric van plan is, is vanaf het begin duidelijk, maar wat wil Lori?

De film is uitstekend en het boek is net zo goed, vooral omdat de auteur de realiteit van de situatie niet uit de weg gaat. Eric is een seriemoordenaar – hij heeft al eerder jonge vrouwen vermoord – en dat wordt absoluut niet geromantiseerd. Lori is eveneens een geval apart: haar thuissituatie is onveilig en ze ontsnapt daaraan door mannen te stalken. Cormier presenteert geen romantische liefde als ‘oplossing’ voor allerlei serieuze problemen, zoals fictie soms doet, maar een interessant, realistisch en genuanceerd verhaal over twee jonge mensen op zoek naar iets dat ze naar alle waarschijnlijkheid niet bij elkaar gaan vinden.

Sinds Tenderness ben ik fan van Cormier. Zijn werk is duidelijk gericht op jonge lezers, maar hij onderschat zijn publiek nooit. Hij tackelt heftige onderwerpen zonder ze te simplificeren of verzachten.

Chocolate & Cheese

The Chocolate War

In The Chocolate War (1974) probeert Jerry na de dood van zijn moeder binnen Trinity High ergens bij te horen totdat hij van The Vigils, het geheime genootschap van de school, de opdracht krijgt om tien dagen lang te weigeren om mee te doen aan de traditionele jaarlijkse chocoladeverkoop. Als die tijd verstreken is, zet Jerry echter door. Hij heeft er geen behoefte meer aan om aansluiting te vinden. In plaats daarvan besluit hij om tegen de invloed van het geheime genootschap in te gaan, wat ervoor zorgt dat hij opeens in oorlog is met de hele school. Maar Jerry geeft niet op, want voor hem is het een principekwestie geworden.

The Chocolate War is door de jaren heen verschillende keren verbannen uit schoolbibliotheken (net als de boeken in dit artikel). Het grove taalgebruik, het expliciete geweld, de “pornografische” inhoud, de negatieve afschildering van scholen en leraren etc. zou niet geschikt zijn voor jongeren. En, ja, dat zit er allemaal in, dat maakt het boek juist zo realistisch. Cormier schetst een hele extreme situatie en slaagt erin om deze volkomen geloofwaardig te maken. Het vervolg, Beyond the Chocolate War uit 1985, is net zo intens en indrukwekkend.

I Am the Cheese

I Am the Cheese (1977) gaat over Adam die op de fiets op weg is naar zijn vader. Onderweg naar zijn bestemming wordt duidelijk dat er iets is gebeurd met Adam, iets wat hij zich langzaam begint te herinneren. Waarom gaat hij eigenlijk naar zijn vader? Waarom is hij in therapie?

Deze psychologische roman is een spannende, intrigerende analyse van trauma en hoe je geheugen je daartegen tracht te beschermen. Dit is Shutter Island (van Dennis Lehane) voor jongeren.

Trauma & Guilt

After the First Death

Een bus vol kleine kinderen wordt gekaapt door terroristen. Drugs, bedoeld om de kleuters rustig te houden, leiden tot de dood van een kind. Vanaf dat moment loopt de situatie volledig uit de hand in After the First Death (1979).

Cormier speelt hier opnieuw met trauma en het effect ervan op je brein. Het perspectief ligt voornamelijk bij drie tieners: een van de terroristen, de bestuurder van de bus en de zoon van de leider van de antiterrorisme eenheid.

We All Fall Down

Als de 14-jarige Karen thuiskomt, stoort ze vier jonge inbrekers die het huis aan het vernielen zijn. Een van hen probeert haar te verkrachten, maar Karen verzet zich, waarna ze van de trap wordt geduwd en in een coma belandt. Haar ouders en zus Jane proberen hun leven weer op te pakken, maar het nieuwe vriendje van Jane gedraagt zich vreemd. Ondertussen houdt iemand hen in de gaten. Iemand die alles heeft gezien en op wraak zint.

In We All Fall Down (1991) onderzoekt Cormier de invloed van geweld op iedereen die ermee in aanraking komt, van het slachtoffer, de familie van het slachtoffer en omstanders tot de dader.

Winnen!

Wil jij kans maken op een Robert Cormier Banned Books pakket?

Laat dan hieronder een reactie achter met daarin de kreet ‘IK DOE MEE’ waarin je tevens antwoord geeft op de onderstaande vraag. De winactie loopt net zolang als de Banned Books Week (26 september t/m 2 oktober). Op 3 oktober wordt de winnaar bekend gemaakt. Veel succes!

Wat vind jij ervan dat bepaalde boeken in de ban worden gedaan om jonge lezers te beschermen?