Onweerstaanbaar genot in ‘Orakel’ van Thomas Olde Heuvelt
De schrijver
Thomas Olde Heuvelt is opgegroeid in Nijmegen en presenteerde in 2002 bij de plaatselijke boekhandel, Dekker van de Vegt, zijn eerste roman De onvoorziene. Thomas was toen pas 16 jaar en vastbesloten om in de voetschreden van zijn grote held Stephen King te treden.
Hij studeerde daartoe eerst Amerikaanse literatuur aan de Radboud University in Nijmegen en plakte er een studie Fiction of Horror in Ottowa aan vast want in Nederland kennen we dat niet, horror. We kennen alleen Mark Rutte. Nog wel dan, tot hij in de vergetelheid verdwijnt. Daar hebben we ook geen Orakel voor nodig. Die doet dat helemaal zelf. Hij verdwijnselt op een gegeven moment met zijn fietsje en wordt later in een pyramide in Gizeh teruggevonden. DNA onbekend, zeg maar.
Maar ja, terug naar Thomas. Na zijn studie verbleef hij een jaar of tien in Den Bosch maar sinds 2017 woont hij in een dorp, niet ver van Nijmegen samen met zijn partner David en een paar ezels. Dit dorp ligt wel heel vlak bij het dorpje Beek/Ubbergen, de achtergrond voor zijn eerste bestseller HEX (2013 en 2016). Het is een verhaal waar je de haren van ten berge rijzen. En wanneer in Beek iemand een doodskreet slaakt, kan Thomas de echo ervan in zijn stulpje horen. Wat zal hij goed slapen.
Dat bracht hem uiteraard op het idee voor de titel van zijn daaropvolgende boek. Over Echo heeft hij drie en een half jaar gedaan. Het werd dan ook een flinke klepper van wel liefst zeshonderdvijftien pagina’s. Echo streefde daarmee de roman Phantasamnesia uit 2004 met veertig pagina’s voorbij.
Zijn onlangs verschenen bovennatuurlijke thriller Orakel is met zijn 459 pagina een klein beetje bescheidener van omvang. De omslag en vormgeving zijn allesbehalve bescheiden. Het is een mooie kleurige cover met binnenflappen en op allerlei manieren is te zien dat er veel zorg aan is besteed.
Thomas noemt zichzelf een perfectionistische schrijver. Wat hij schrijft is bijna meteen goed. Hij schrijft twaalfhonderd woorden per dag waar hij minstens tien uur over doet. Zijn verhaal staat niet van te voren van a tot z vast. De schrijver begint met een verhaalidee dat langzaam groeit en hij plant niet verder dan één hoofdstuk vooruit. Orakel, zijn achtste roman, is in iets meer dan 11 maanden geschreven. En je zou bijna kunnen zeggen dat het een vervolg op HEX is. Maar dat is het niet. Want Thomas houdt niet van het schrijven van series. Het lag dan ook niet aan hem maar aan personage Robert Grim die op bovennatuurlijke wijze Orakel wist binnen te dringen om daar weer een flinke rol op te eisen.
Benieuwd of Robert Grim ook opduikt in volgende boeken. Het slot doet vermoeden dat er iets vreemds aan de hand is met die man en ik zou de prequel wel willen lezen….
In 2019 mocht Olde Heuvelt het boekengeschenk voor de weken van het spannende boek schrijven. Dat resulteerde in een klein eng boekje dat deels op rijm is geschreven en doet denken aan verhalen van Edgar Allen Poe. Het is een heerlijk kleinood getiteld Dolores Dolly Poppedijn.
Olde Heuvelt won tweemaal de Paul Harland Prijs voor beste Nederlandstalige fantasyverhaal. In 2009 won hij met De jongen die geen schaduw wierp en in 2012 met De vis in de fles. Met het laatste verhaal won hij als eerste Nederlander ooit de Hugo Award in 2015.
Met zijn boek Harten Sara (2011) week hij af van zijn favoriete genre en schreef hij een psychologische roman met magisch-realistische invloeden over een meisje met asperger.
Wil je alvast een kijkje nemen in de wereld van Orakel? Ga dan naar de Thomas Universe
Hier kun je je een beeld vormen van de wereld van Orakel en stukjes uit het boek lezen. Bovendien is er een link naar de boekpresentatie via You Tube.
De cover
Op de voorkant staat in grote warm gele letters de titel Orakel. Daarboven prijkt in frisgroene kleur de naam van de auteur. Tussen de E en de L van de titel staat een mysterieuze figuur met een hoody. Zijn gezicht blijft in schaduwen gehuld maar het licht van de letters schijnt op zijn gestalte en verlicht zijn schouders en een deel van de capuchon. De gedaante staat midden in een golvende zee en de hemel tooit middernachtelijk zwart. Over de zee, de verschijning en een deel van de nachtelijke hemel liggen witte vlekjes. Zijn het waterdruppels of is het iets van hogere orde? Is het misschien iets magisch, iets onverklaarbaars… sterrenstof?
De donkere zee golft woest van de voorkant via de zijkant naar de achterkant van het boek en eindigt bij dezelfde figuur maar nu in spiegelbeeld. Het is een mooie cover die mysterieuze oneindigheid suggereert en een gevoel van dreiging uitademt.
De tekst op de achterkant belooft een achttiende-eeuws schip in een oer Hollands bollenveld, een verdwijning en de betrokkenheid van de geheime dienst. Spanning in de polder! Jammie!
Al trappelend sla ik de kaft op en ontdek aan de binnenkant een verrassing. De binnenzijde is bekleed met een astrologische kaart waarop afbeeldingen staan van onder andere een mammoet. De kaart lijkt te zweven in een sterrenhemel. Wow, dat is supergaaf! Een Pavlovje dient zich subiet aan. Nu snel de wereld van Orakel induiken.
De recensie
Thomas Olde Heuvelt liet eind maart zijn achtste roman, Orakel, het ruime sop kiezen. De verwachtingen waren hoog en wie de schrijver kent, weet uit welke hoek de wind waait: geen zee is hem te hoog. Ook deze keer dekt de vlag de lading. Na een verontrustende aanvang ontwikkelt het verhaal zich langzaam om op zijn hoogtepunt te eindigen in een gewelddadige en naargeestige apotheose. Gelukkig is er nog een troostende epiloog waar de overlevenden hun wonden likken en vriendschappen voor het leven bezegeld worden.
‘Als dit de natuurlijke loop der dingen was, wat was die dan ongelooflijk wreed’
De dertienjarige Luca Wolf fietst op een mistige ochtend met vriendin Emma naar school. In het bollenveld ontwaren zij een achttiende-eeuws zeilschip en de ondernemende Emma kan het niet laten om door het dekluik naar binnen te kruipen. Luca ruikt onraad en kan haar niet tegenhouden. Ook de tien anderen die haar volgen, gaan het schip in, letterlijk en figuurlijk…en komen niet meer tevoorschijn.
Luca en zijn moeder worden door de geheime dienst gegijzeld en van de buitenwereld afgeschermd. Wat is er aan de hand, welke geheimen herbergt het schip en wat gebeurt er met de getuigen? En wat hebben de in de konijnenpantoffels gestoken harige kuiten van Robert Grim uit het boek HEX hiermee van doen?
Deze oer Hollandse thriller speelt zich af in de tijd waarin Mark Rutte nog premier is. De strijd tegen het water, waar wij ons graag mee vereenzelvigen, is door Olde Heuvelt als uitgangspunt genomen om een uitermate spannende thriller met een bovennatuurlijk tintje neer te zetten. In tegenstelling tot HEX, zijn eerdere uit de klei getrokken Hollandse thriller, overheerst in Orakel de spanning waar ook mensen die niet van horror en dergelijke houden mee uit de voeten kunnen. Voorganger HEX vroeg meer inbeeldingsvermogen en acceptatie van magische verschijnselen en was een stuk griezeliger. Orakel is minder griezelig maar er zijn genoeg gruwelijke scènes om het thrillerhartje sneller te laten kloppen...of bonzen….en bonken.
‘Hoewel het nooit de gewone overheid kon zijn, Mark Rutte enzo die je op televisie zag’
De plotlijn en de thema’s van het verhaal blijken zeer actueel. Er is sprake van dreigende stormen en overstromingen en van burgers die een ramp proberen te voorkomen. Tegelijk is er een geheimzinnige overheidsinstantie die de burger als vijand ziet en niet schuwt om daarmee af te rekenen. De menselijke maat is totaal verdwenen en de levens van Luca en de zijnen lopen gevaar. Het lijkt dan ook wel of de schrijver helderziend is wanneer hij de gepensioneerde Robert Grim van stal haalt om net als Tjeenk Willink puin te ruimen. Grim is de bruggenbouwer die moet schipperen tussen de macht van de geheime organisatie November -6 en de tegenmacht die vertegenwoordigd wordt door Luca en andere getuigen. Ondertussen wordt hij geacht de uit de hand gelopen situatie weer recht te breien. Maar het ontbreekt hem aan macht en middelen en hij doet een Omtzigtje in een poging om erger te voorkomen. Het is maar de vraag of zijn inspanningen vruchten zullen dragen.
‘Het zijn altijd de cuties die de shit moeten oplossen’
Een ander thema is wetenschap versus geloof. De laatste komt er niet zo goed vanaf in Orakel want wij nuchtere Nederlanders geloven natuurlijk niet in mysterieuze zaken. Maar ook de wetenschappers sukkelen maar wat aan. Gelukkig is er dan dat schattige jongetje, zo eentje als uit de boeken van Stephen King. Een heerlijk moedig jongetje met genoeg kinderlijke fantasie om het onmogelijke voor mogelijk te houden en met genoeg doorzettingsvermogen om heel Nederland te redden. Net als dat jongetje, de kleine Haarlemse sluiswachter en Held van Haarlem, die met zware storm de hele nacht zijn vinger in de dijk hield om een doorbraak te voorkomen. Jammer genoeg is het geloof in bovennatuurlijke zaken zowat uitgestorven. Het heeft het moeten afleggen tegen ratio, geld en hebzucht en daar moeten zowel Luca en lezers het spijtig genoeg mee zien te klaren. De tegenstelling zorgt in ieder geval voor een voortdurende spanning.
Smeuïg verteld en met humor loodst de auteur ons door het heden en verleden. Hij schakelt zelfs over naar Oud-Nederlands in een van de intermezzo’s waar het journaal van zeilschip Orakel uit 1716 opduikt. De betreffende pagina’s zijn geweldig vormgegeven doordat ze op perkament lijken. Deze details versterken het gevoel van historie en trekken de lezer nog dieper het verhaal in.
De beschrijvingen zijn beeldend en gedetailleerd en het is niet moeilijk om je voor te stellen dat het echt gebeurt. Soms lijkt het alsof je in een film rondloopt. De boektrailer waarin onder andere mammoetgodin Nunyunnini verschijnt geeft een mooie sfeerimpressie.
Overigens is deze godin geleend uit het boek American Gods van Neil Gaiman. Uiteraard met diens toestemming.
Zijn personages beziet de auteur met humor en hij verrijkt onze woordenschat met wat minder flatteuze benamingen. Zo noemt hij antagonist Eleonora Delveaux bijvoorbeeld ‘graftak en oppertrien. En ook de betekenis/vertaling van Delveaux is passend. Ze is werkelijk in alle opzichten een kalf: verliefd als een kalf, dom als een kalf en uitermate hebzuchtig en egocentrisch. Ze vertegenwoordigt het kwaad van onze tijd en er is weinig subtiels aan haar te bekennen.
Ook het gebruik van spacecake door Luca om in contact te komen met het Orakel is hilarisch, heel Nederlands en buitengewoon origineel.
‘Geef en Geef in overvloed’
Thomas Olde Heuvelt heeft een ongebreidelde fantasie en hij gaf zijn hersenspinsels in overvloed. Orakel is een mix tussen een sprookje en een spionageroman geworden met elementen van goed en kwaad en veel spanning. De schrijver plantte zijn spinsels in de nuchtere Hollandse kleibodem opdat het de stormen zou weerstaan. Een Orakel fluisterde me in dat ook dit boek de wereld gaat bestormen want zoveel stormachtig genot is door niemand te weerstaan.
4 sterren