Betalingen werden tijdens het Ancien regime uitgevoerd in courante munt en/of in natura. De grote variëteit aan inheemse en uitheemse munten in omloop weerspiegelde zich helemaal niet in de rekeningen. Hiertoe bediende men zich van een rekenmunt(en); de rekenmunt was de op dat ogenblik door de auteur van de rekening beschouwde referentie-eenheid. Deze laatste is tijdsafhankelijk, plaatsafhankelijk, en transactieafhankelijk. De rekenmunt wordt al dan niet nog aangevuld met een schakelmunt of link money of met een waardeaanduiding.
De centrale vragen waarop wij trachten een antwoord te formuleren zijn :
- Waarom is er een essentieel onderscheid tussen courante munt, lees klinkende munt en rekenmunt ?
- Hoe vertaalde zich dit onderscheid in de regio’s van Vlaanderen en Brabant van de 13de eeuw tot de 18de eeuw ?
- Hoe verliepen de verbanden tussen rekenmuntsoorten van beide regio’s over dezelfde periode ?
- Hoe zagen rekeningen er echt uit en hoe werd daarin met rekengeld en rekeneenheden omgegaan ?
Zowel de typologie van het rekengeld als de semantische invalshoek i.v.m. de diverse begrippen klinkende munt, rekenmunt, rekengeld, rekeninggeld, schakelmunt, als het fenomeen van de quasi continue ontwaarding van het zilvergeld komen aan de orde. Vóór de monetaire unificatie van 1433 worden Vlaanderen en Brabant afzonderlijk behandeld. Ook de problematiek van de goudmunten komt aan de orde.
Dit werk richt zich tot zowel de numismaat als de mediëvist, de paleograaf, de genealoog, de lokale geschiedschrijver, de heemkundige, de familiekundige, de erfgoedwerker, kortom de geïnteresseerde leek en onderzoeker die in “oude documenten duikt”. Al te vaak hebben wij vastgesteld dat onderzoek naar rekenmunt, rekeninggeld, rekeneenheden, het voorbehouden jachtterrein was van de professionele mediëvist of geldhistoricus. Er zijn aldus voortreffelijke werken geleverd die echte schatkamers zijn aan essentiële basisinformatie i.v.m. rekeninggeld, maar die zich richten tot gelijkgestemden, en waarvan de informatie ver verwijderd blijft van de zoekende numismaat.
Deze monografie wordt afgerond met een uitgebreide verzameling paleografische voorbeelden die tonen hoe rekeningen er uit zagen en met een numismatisch glossarium.
