Zo dichtbij en dan nog niet raak

Dichterbij dat je denkt heeft een actueel thema, namelijk de verbinding tussen de slavernij vroeger en de mensenhandel nu (in onze eigen stad). Maar de stijl waarin het verhaal is geschreven zorgt ervoor dat het toch nog op afstand blijft.

Het verhaal is heel sterk als het gaat over de emoties van de hoofdpersoon Nan Fitten, een vrouw die onlangs weduwe is geworden. Geen pagina laat onvermeld hoe haar leven op z'n kop is komen staan door de rouw die zij nu meemaakt. Het wordt versterkt door het idee dat haar man weleens vermoord zou kunnen zijn, doordat hij achter een bende aanzat die meisjes slachtoffer van mensenhandel maakt.
Een crux in het verhaal is een dagboek van een slavin, die op de plantage van de voorouders van de overleden man heeft gewoond. Storend vind ik dat deze tweede verhaallijn is herverteld en niet in de orginele dagboekvorm is weergegeven. Op deze manier blijven de verschrikkingen van de slavernij op afstand. Vooral de hoofdpersoon Nan Fitten vind het allemaal zo erg wat Clara de slavin heeft meegemaakt.
Dat gebeurd ook met de actuele misstanden in de bars van Atlanta waar dit verhaal zich afspeelt. Het wordt benoemd door Nan Fitten die in contact komt met CeeCee. Het verhaal wordt verteld door het ik perspectief van Nan Fitten. Zij begeleidt CeeCee met het schrijven voor een verhalenwedstrijd met hetzelfde thema, namelijk de link tussen mensenhandel en slavernij. Maar het perspectief van Nan zorgt ervoor dat het gevaar 'gedempt' binnenkomt. Vrienden van Nan waarschuwen haar dat het gevaarlijk is om zich er mee te bemoeien. De penible situatie van Ceecee zorgt er namelijk voor dat zij een slachtoffer is van een loverboy die wordt klaargestoomd voor de prostitutie. Maar haar ervaringen lees je nauwelijks. Ja het wordt gevaarlijk, sommige scenes zijn nachtmerries voor Nan Fitten, maar het komt mij niet dichtbij genoeg als het woord niet geeft aan mensen waar het echt omgaat in deze roman. Natuurlijk is het nobel om het thema dichterbij te brengen door een 'gewone' vrouw als hoofdpersoon te kiezen, maar haar verdriet en acties verdringen wel een beetje waar het echt om gaat in dit boek.

Wat Elisabeth Musser ondertussen wel goed doet (naast het beschreven van de rouw) is het geloofsleven van Nan Fitten beschreven, of juist het wegvallen van de kracht van het geloof als Nan zich door God in de steek gelaten voelt en zij moet toegeven dat het geloof niets voorstelt. Christelijke clichés als God geeft je nooit meer te dragen dan je aankunt, worden duidelijk ontkracht. Het blijft daardoor een bemoedigende roman, die christelijke lezers zeker zal aanspreken.