Het zoveelste verhaal over de Tweede Wereldoorlog?

Dit boek vertelt het verhaal van Audrey Hepburn en Anne Frank en hun families. Beide meisjes – zelfde leeftijd - leven in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar beleven deze oorlog vanuit een totaal ander perspectief. Anne als dochter van een Joodse familie die steeds meer in het nauw werd gedreven, Audrey als telg van ouders die veel sympathie voelden voor de Duitse buren en (later) bezetters. Door sprongen in de tekst van de wereld van Audrey naar de wereld van Anne en weer terug wordt het levensverhaal van deze twee meisjes in elkaar gevlochten. Dit doet beseffen dat de oorlog zoveel verschillende verhalen kende. Tegelijkertijd gold voor een ieder bijkans onmogelijke keuzes moesten worden gemaakt. Die keuzes vormen het hoofdthema van het boek: Welke positie kies je in de oorlog? Hoe herken je goed van kwaad en hoe herken je een verstandige keuze van een verkeerde, zelfs fatale, keuze?

Het verhaal had wat tijd nodig voordat het mij raakte. In eerste instantie bleven de hoofdpersonen wat oppervlakkig en waren hun acties niet altijd begrijpelijk. Naarmate de hoofdpersonen voor hetere vuren kwamen te staan werden zij meer en meer ‘mens’.
Met name de persoon van Ella, de moeder van Audrey, vond ik interessant. Zij had sympathie voor het nazisme van eind jaren dertig en bleef dit nog tot in de de oorlog houden – ondanks de weerstand die ze daarmee opriep in haar omgeving. Pas toen zij in aanraking kwam met de gruwelen van de oorlog, schoof ze meer en meer naar de kant van de geallieerden. Met de blik van nu zien we dat zij geen juiste keuze maakte, maar het verhaal maakt haar menselijken haar keuzes begrijpelijk.
Jolien Janzing heeft met een groot gevoel voor nuance geschreven. Zo blijkt de Duitse generaal – ondanks de gruwelen waar de Duitsers toe in staat bleken – als persoon toch best aardige kanten te hebben. Ook zien we dat Otto Frank in zijn onderduikperiode momenten van geluk kende. De moeizame relatie tussen Anne en haar moeder kent een periode van warmte wanneer Anne en haar moeder samen in gevangenschap leven. Elk donker moment heeft ook lichtpuntjes in zich.

Hoewel het boek nadrukkelijk wordt neergezet als een roman, fictie dus, heeft de auteur voor mij nieuws gebracht. In het boek komen delen van het leven van Audrey en Anne naar voren die niet zo bekend zijn. Audrey kennen we vooral als volwassen filmactrice. Het verhaal van haar jeugd is voor velen onbekend. Anne kennen we met name vanuit haar dagboek – het leven dat zij in het Achterhuis leefde. In Audrey & Anne geeft de auteur woorden aan het leven dat vooraf ging aan het Achterhuis en het leven dat volgde op de arrestatie van de familie.

Dus ja, dit is het zoveelste boek over de Tweede Wereldoorlog. Maar wel één met een originele insteek en nieuwswaarde!