Liefde is een gegeven nijlpaard niet in de bek kijken

Maat houden in de liefde. Is dat niet iets waar we allemaal mee worstelen? Anette Bjergfeldt beschrijft het prachtig in haar debuut Een gegeven nijlpaard. Een gegeven (nijl)paard moet je niet in de bek kijken. En dat is ook precies wat de personen in dit boek op het gebied van de liefde doen. Accepteren dat liefde vaak één kant op gaat en loslaten ook houden van kan betekenen. Zoals bij de opa van de hoofdpersoon, die verliefd wordt op Varinka en droomt van een leven vol muziek en magie. Terwijl Varinka nooit over het verlies van haar eerste geliefde heen komt, vrienden buiten de deur houdt en haar passie vindt bij de hondenraces.

Ook de temperamentvolle tweelingzus van de hoofdpersoon, de beeldschone operazangeres Olga, worstelt hartstochtelijk met de liefde. De ene na de andere afwijzing verdraagt zij met een passie die weinigen haar na zullen doen. Esther, de hoofdpersoon van het verhaal, beziet dit met verwondering aan. Toch herkent zij zich daar ook in, zo: ‘staat het als een paal boven water dat ik samen met Olga het meest onverdund leef.’ Zelf is zij niet zo’n beeldschone vrouw, denkt ze. Haar geliefde noemt haar niet voor niets ‘mijn berenmeisje’. Dat ze eerder dan haar zus haar maagdelijkheid verliest, voelt als een triomf. Als de jongen in kwestie zich direct na de daad uit de voeten maakt om voetbal te kijken en het misschien om het even was dat hij het met haar of haar zus deed, doet daar niets aan af. Jammer genoeg is ze zelf ook niet gelukkig in de liefde. Wel vindt ze uiteindelijk haar stem als kunstenaar en vormt ze de spil van haar maffe familie.

De rake observaties beroerden en ontroerden me. Zo is daar de (zeer herkenbare) sneaky-fucker theorie: ‘Het idee is dat, terwijl de grootste alfamannetjes met hun perfecte geweien verbeten het gevecht aangaan om de hele harem voor zich te winnen, het kleine charmante bètamannetje, de luis in de pels met zijn flaporen, een paar vrouwtjes afwerkt onder de dichtstbijzijnde boom. Of in het dichtstbijzijnde botenhuis.’ Haast achteloos komen de grote ontwikkelingen van de tijd voorbij. De seksuele vrijheid van de jaren zeventig. De eerste man op de maan. En thema’s als geweld binnen het huwelijk, ziekte en de dood. Nooit gekunsteld, altijd als decor voor het warme bad dat in dit geval familie heet.