Intrigerende personages in rijke roman

Stephan Enter (pseudoniem van S.D.V.B. van Schaffelaer) debuteerde als schrijver in 1999. Hij is bekend van de romans ‘Grip’ (2011) en ‘Compassie’ (2015). Beide romans werden in verschillende talen vertaald. ‘Pastorale’ is zijn vijfde roman en verscheen in 2019.

‘Pastorale’ kent twee verhaallijnen, de verhaallijn van Oscar en de verhaallijn van zijn zus Louise. Overeenkomst in beide verhaallijnen is de behoefte te breken met een benauwende jeugd en religieuze opvoeding en een eigen leven te gaan leiden. Via de verhaallijn van Oscar komen de Molukse gemeenschap en de koloniale Molukse geschiedenis het verhaal binnen. De roman bestaat uit drie delen, die onderverdeeld zijn in hoofdstukken. Er zijn hoofdstukken geschreven vanuit het perspectief van Oscar en hoofdstukken vanuit het perspectief van Louise. Dit zorgt voor veel afwisseling in het verhaal.

‘Pastorale’ speelt zich af tijdens een warme zomer in de jaren ‘80 in het saaie, religieuze stadje Brevendal. Studente Louise keert voor de zomer terug naar haar ouderlijk huis, verzet zich tegen haar wortels en schopt met kracht tegen de heilige huisjes van haar (religieuze) opvoeding. Haar jongere broer Oscar verheugt zich op de toekomst, op het zich losmaken van zijn oude omgeving. Hij sluit vriendschap met de Molukse Jonkie en leert via hem de Molukse geschiedenis kennen. Oscar en vooral Louise worstelen met vragen rondom het geloof en willen zich daaraan ontworstelen. Louise doet dit vooral door grenzen op te zoeken en opstandig gedrag, Oscar door stil zijn eigen plan te trekken. Door deze verhaallijn rondom het geloof speelt de verhaallijn rondom het Molukse gezin, dat in de Molukse wijk van Brevendal woont.

Enter heeft een rijke en beeldende schrijfstijl. Hij schrijft verzorgd en precies in mooie bewoordingen.
“En in de vensterbanken waakten de sansevieria’s, die er met hun scherpe tongvormige bladen stuk voor stuk uitzagen of ze het plantgeworden woord van een gezaghebbend en gevreesd dominee waren. “
De vaak meanderende zinnen zijn heel zintuiglijk. Je voelt de lome warmte van de zomer, je hoort en ziet de overweldigende natuur. Je waant je net als Oscar en Louise in de parkachtige tuin in Brevendal, waar de tijd heel langzaam verglijdt. Enters taal staat vol met mooie beelden en originele metaforen, zonder dat het nutteloze mooischrijverij wordt.
“Door het open raam, langs het in- en uitademende gordijn, dwaalde geruis van de bomen naar binnen, getjilp van mussen.”
De sfeer van de jaren ‘80 komt duidelijk naar voren. Ook de gevoelens en emoties van Oscar en Louise zijn zeer invoelbaar neergezet. Beide personages zijn levensecht en met empathie beschreven, maken een mooie ontwikkeling door en worden zelfstandiger. Enter heeft zich goed ingeleefd in de gedachten en de gevoelens van de jonge hoofdpersonen. In de roman worden veel intrigerende personages tot leven gebracht, over wie je graag meer wilt weten.

Op een niet overdreven nadrukkelijke manier presenteert Enter het thema van het geloof en dan vooral het afscheid nemen van het geloof. Het zet je aan het denken. Daarnaast spelen andere thema’s een rol in deze roman: vriendschap, vrijheid. Ook de natuur is nooit ver weg.

‘Pastorale’ is een rijke roman met veel thema’s en intrigerende personages, geschreven in een mooie, beeldende taal.