Tokio van Mo Hayder heeft mij ademloos achtergelaten. Wat een geweldig boek! Ik kom er achter dat ik de laatste maanden erg veel doorsnee-thrillers heb gelezen in vergelijking met dit boek! Ian Rankin's eerste boeken, Tess Gerritsen, de eerste van Val McDermid - allemaal middelmaat in vergelijking met dit topboek.
Dit boek gaat echt ergens over. De massamoord in Nanking is een grote schandvlek in de toch al bloedige geschiedenis van de twintigste eeuw. De ontkenning van dit schandaal in Japan (de geschiedenisboeken op scholen zijn er behoorlijk gekuisd als het gaat om de rol van Japan in de tweede wereldoorlog), hoewel geen belangrijk onderdeel van dit boek, maakt het extra pregnant. De historisch acurate achtergrond van het boek maakt het nóg aangrijpender. En dat terwijl het al zo beklemmend en sfeervol is.
De hoofdpersoon van het boek, Grey, is een (lichamelijk en geestelijk) licht beschadigd exemplaar. Ze noemt zichzelf en wordt door anderen 'rare' genoemd (weirdo in het Engels) en zo ziet ze zichzelf ook. Ze is een buitenstaander en lijkt dat ook te willen cultiveren. Ze heeft een buiten-gewone opvoeding gehad van haar wereldvreemde ouders, waardoor normale relaties haar vreemd zijn. Ze komt naar Japan om een obsessie te volgen. In het begin van het boek zegt ze dat ze al '9 jaar, 7 maanden en 18 dagen' op zoek is naar de Chinees Shi Chongming, die in Japan aan de universiteit les geeft, maar ook een van de weinige overlevenden en dus ooggetuigen is van de gruwelen van Nanking.
Hoe ze deze gereserveerde man zo ver krijgt zijn verhalen met haar te delen is te mooi om hier uit de doeken te doen. Wat het boek zo mooi en gruwelijk maakt is (mede) dit verhaal, dat afwisselend met de avonturen van Grey in Tokio door het boek loopt. Beide verhalen komen tot een prachtige, vreselijke klimax en dan blijkt dat het verleden in het heden doorspeelt.
Wat mij persoonlijk ook nog aansprak in het boek is dat ik enkele malen in Tokio ben geweest. De stad heeft op mij een rare indruk gemaakt. Het is een moderne stad, waar zelfs de 'oude' delen (m.n. tempels en parken) een nieuwe indruk maken. Ik ging er naief genoeg vanuit dat dat alleen het resultaat van aardbevingschade was, maar natuurlijk was deze stad ook een ruïne na de tweede wereldoorlog. Dat komt in het boek ook nog ter sprake. Verder had ik (als vrouw alleen) in Tokio behoorlijk moeite om contact te maken met mensen. Vrijwel niemand spreekt Engels (het is handig dat Grey zich min of meer in het Japans kan uitdrukken) en men is vreselijk bang een blunder te begaan en daarmee gezichtsverlies te lijden - dus men reageert maar helemaal niet. Moeizaam! De beschrijvingen van de stad vond ik prachtig en herkenbaar. In november ga ik weer voor een paar dagen naar Tokio en ik ga zeker op zoek naar wat plekken uit dit boek.