Een palimpsestgevoel

zo omschrijft ze het gevoel dat haar relatie met de jongeman van bijna dertig, half zo oud als ze zelf is, haar geeft. “Ze voelt zich terugkeren naar verschillende momenten in haar leven, die losjes boven elkaar zweven.” in ‘De jaren’. In dat “project om te schrijven over een vrouw die van 1940 tot heden [2006] heeft geleefd, waar ze steeds sterker door wordt gegrepen … zou ze willen openen met dat gevoel.”

‘De jonge man’ is een “vintage Ernaux” volgens Rokus Hofstede, de vertaler, wederom autobiografisch en tevens herkenbaar door haar “fascinatie voor het proustiaanse thema van de tijd, hoe de liefde ervoor kan zorgen dat je herleeft … of hoe populaire liedjes kunnen fungeren als triggers van de herinnering.”

A. zoals ze de jongeman noemt “belichaamde de herinnering aan mijn eerste wereld. In je koffie roeren zodat het suikerklontje vlugger smelt, je spaghetti fijnsnijden, een appel in partjes verdelen die je vervolgens aan de punt van een mes prikt, stuk voor stuk gebaren die ik vergeten was en, verwarrend genoeg, bij hem terugzag. Ik was opnieuw een jaar of tien, vijftien en zat aan tafel met mijn familie, mijn neven, van wie hij de bleke huid had, zo typerend voor Normandiërs. Hij was het vleesgeworden verleden. Met hem doorliep ik alle fasen van een leven, mijn leven.”
Ze omschrijft haar relatie met A. als “Onze relatie kon worden bezien vanuit het oogpunt van eigen profijt. Hij gaf me genot en liet me iets herbeleven. Dat ik hem reisjes aanbood, dat ik hem het zoeken naar een baan bespaarde, die tot gevolg zou hebben dat hij minder beschikbaar voor me was, vond ik een billijke ruil, een faire deal, temeer omdat ik degene was die er de regels van bepaalde. Ik had een dominante positie en gebruikte de bijbehorende wapens, al wist ik intussen ook wel hoe broos zo’n dominantie in een liefdesrelatie is.”
Ze herkent zich niet in films of boeken die gaan over de verhouding tussen een jonge man en een rijpe vrouw.
Schaamteloos vertelt ze over de blikken van omstanders wanneer ze naast elkaar op het strand liggen, hand in hand over de pier lopen of dineren in een restaurant.

De broosheid van de relatie wordt duidelijk als ze na verloop van tijd ontdekt dat “zijn rol als tijdsopener in mijn leven was afgelopen.” De afstand tussen hen beide groeit.
Ze begint met het schrijven van ‘Het voorval’, het verhaal van de clandestiene abortus die nog voor zijn geboorte heeft plaatsgevonden en ontdekt dat ze A. ook wil “losscheuren en uitdrijven.” Het voltooien van dat boek valt samen met de definitieve relatiebreuk.

“Tot mijn eigen blijde verrassing ging ik alleen en vrij het derde millennium in.”