De prachtige schrijfstijl houdt in positieve zin de enorme leesvaart in toom

Mooi, mooi, móói. Een werkelijk prachtig Young Adult anti-sprookje over de schaduwzijde van de mens- en van de liefde. Over goede bedoelingen met een onhandige uitvoering en een ontzettend resultaat.

Carlos Ruiz Zafón schreef Marina al in 1997: de laatste van vier YA romans die hij schreef nog vóór hij overstapte naar zijn eerste volwassen, veel beroemdere roman, De schaduw van de wind.

Marina is zijn persoonlijke favoriet. Uit zijn voorwoord in deze heruitgave in 2013 (met vernieuwde, schitterende omslag) valt op te maken dat het boek voor Zafón symbool staat voor het afscheid van zijn jeugd. Hij schreef het rond zijn dertigste en tijdens het schrijfproces kwam het moment van besef dat jeugd en tijd hem ontglipten.

Herinneringen
“We herinneren ons slechts wat nooit is gebeurd”, merkt Marina ergens op tegen leeftijdgenootje Oscar. Diepzinnige woorden van een ongrijpbaar meisje, met amper zestien jaar aan herinneringen. Oscar ontmoet haar tijdens een van zijn omzwervingen in het Barcelona van 1979. Het is het begin van een intense vriendschap en ingetogen adoratie.

Nu, vijftien jaar later, waagt Oscar zich voor het eerst weer terug op de zolder van zijn ziel, daar waar de herinneringen liggen opgesloten. En die herinneringen zijn zó gruwelijk, zo grotesk en ronduit kafkaësk, dat de vraag –misschien ook de hoop- rijst dat ze nooit zijn gebeurd.

Mysterie
De vriendschap tussen Marina en Oscar ontkiemt wanneer hun gedeelde hang naar mysterie hen voert naar de vergeten begraafplaats Sarriá en een aftandse tombe. Zoals dat vaak gaat leidt het ontrafelen van mysteries naar nóg meer vragen en raadsels waarbij de twee hier worden gestuurd als door bovennatuurlijke krachten. Een gesluierde dame in het zwart zet met een geheimzinnig kaartje met daarop enkel een adres een speurtocht in gang.

Een zoektocht -door een duister Barcelona met zijn eindeloze tunnellabyrint- onduidelijk precies waarnaar. Naar de waarheid in het algemeen, naar rechtvaardigheid in het bijzonder. Naar op- en verlossing. Oscar en Marina stuiten op een onvermoed tragische liefdesgeschiedenis die dertig jaar na dato toch niet definitief blijkt te zijn doodgebloed.

Horror
Er vallen doden onder degenen waar Oscar en Marina mee hebben gesproken tijdens hun poging de ware toedracht van het drama van destijds op te graven. Verminkte doden, met ontbrekende ledematen. Die duiken later op zo’n manier weer op dat het vermoeden rijst dat hier sprake is van voodoo –praktijken: pure horror.

Maar behalve wraak blijkt het achterliggende motief nog erger, nóg minder voor te stellen, maar tegelijkertijd ook zoveel begrijpelijker. Precies daar wordt gerechtigheid een nijpend morele kwestie.

Het drama uit het verleden dat zich ontvouwt is als een spiegeling van het lot van Marina en Oscar. Een voorbode van het onheil dat ze onwetend met zich meedragen. Onwetend in ieder geval dan Oscar, want Marina is niet voor niets een ongrijpbaar meisje, iets wat hij op tragische wijze zal ontdekken.

Tweeledig
Marina is een aangrijpende raamvertelling, goed voor een uniek tweeledig leesplezier. Zelden tref je een roman met zo’n spannend en zo’n meeslepend verhaal waarin de schrijfstijl in ontegenzeggelijk positieve zin de leesvaart in toom houdt. Zafóns originele beeldspraak, zijn verrassende en rake metaforen houden de aandacht bij de tekst als taal. Zijn bewoordingen zijn bijzonder en ongebruikelijk, maar in hun eenvoud en eerlijkheid nooit overdreven. En dat is genieten. Dubbel genieten. Het is een uitnodiging: het verdere oeuvre van Zafón lonkt in de verte.