‘Zonder liefde is het leven zinloos’

Zand in mijn ogen is een verhaal over twee families, de ene woont in Den Haag, de andere in Wenen. Het verhaal begint in 1912 en loopt door tot 1949. In de crisisjaren komen hun levens bij elkaar. Achter in het boek zijn de stambomen van beide families afgedrukt, zodat er steeds de mogelijkheid is om even te kijken, waar een bepaalde persoon thuishoort.

Jacqueline van Zwieteren is docent creatief schrijven, als ghostwriter schreef ze al meerdere levensverhalen. Voor Zand in mijn ogen heeft ze zich laten inspireren door de levensverhalen van haar grootouders, die in de jaren die in het boek beschreven staan, geleefd hebben. Een periode die gekenmerkt werd door een oorlog, een crisis en weer een oorlog.

Jaap Brouwer wordt in 1912 geboren in Den Haag. In zijn jeugd voltrekt zich een drama op het Stille strand. Daarna wordt hij samen met zijn broer Tom in een gesticht geplaatst. Daar krijgt hij extra aandacht van pater Postma, wat hem veel frustratie oplevert, die hij voor altijd geheim probeert gehouden, maar wat wel zijn sporen achterlaat.

Pippa Kurz wordt in 1913 in Wenen geboren. Als ze op achtjarige leeftijd wees wordt, wordt ze op de Hollandse Kindertrein gezet om aan te sterken aan de Nederlandse kust. Ze komt terecht in een pleeggezin. Daarvandaan zal ze nooit meer terugkeren naar haar familie die haar in eerste instantie had opgevangen na de dood van haar ouders.

Jaap en Pippa treffen elkaar op een dansavond en raken verliefd. Deze getraumatiseerde mensen, elk met een eigen reden, gaan trouwen en krijgen meerdere kinderen. Hun levens zijn zwaar door de moeilijke jaren waarin ze leven, maar nog meer door de geheimen die beiden met zich meedragen en die ze niet met elkaar willen en kunnen delen. Liefde, bedrog, verleiding, armoede en passie zijn andere thema’s die in dit boek voorbijkomen.

Zand in mijn ogen is een roman die boeit van het begin tot het eind. De toegankelijke en prettige schrijfstijl van Jacqueline van Zwieteren is daar zeker debet aan. De dialogen die in het boek voorkomen, zijn levensecht en raken je tot diep in je ziel. De trauma’s die door iedereen verborgen worden gehouden, zijn goed invoelbaar beschreven en de personages die in het verhaal voorkomen, komen dichtbij en zijn heel herkenbaar. Ook de spanning van de oorlogen en de crisisjaren kruipt onder je huid.

Het verhaal wordt afwisselend verteld vanuit het perspectief van Jaap en Pippa, vandaar dat je een goed inzicht krijgt in hun beider belevingswereld. De spanning is voelbaar en komt binnen. De worstelingen van de twee hoofdpersonen zijn zo goed te begrijpen, omdat je vanuit hun ogen meekijkt met hen en de trauma’s die hen getekend hebben, kunt doorgronden.

Zand in mijn ogen is een prachtige, indringende roman over een intrigerende periode in de geschiedenis. De quote die regelmatig geroepen werd in het gezin Brouwer en boven deze recensie genoemd staat, is uiteindelijk tekenend voor dit verhaal. Een echte aanrader!