Lezersrecensie
Beschouwing van een ongelukkig huwelijk
Welbeschouwd is het tweede boek van Howard dat in 1956 voor het eerst uitgebracht werd. Howard is een schrijfster die we in Nederland vooral kennen van haar latere boeken de ‘Cazalet-kronieken’. Liefhebbers van deze boeken zullen zeker niet teleurgesteld worden bij het lezen van Welbeschouwd, want hoewel dit een eerder werk is, is de bekende Howard-schrijfstijl al duidelijk te waar te nemen.
Welbeschouwd vertelt het verhaal van Antonia Fleming een 43-jarige getrouwde vrouw uit de hogere klasse, die op het punt staat alleen verder te moeten omdat haar kinderen volwassen zijn en haar niet nodig hebben en haar overspelige echtgenoot van haar wil scheiden. Howard vertelt het verhaal op een bijzondere en voor die tijd gewaagde manier; ze vertelt het verhaal in omgekeerde volgorde. Het verhaal start in 1950 bij een diner georganiseerd door Antonia ter ere van de verloving van haar zoon. Uit alles blijkt dat ze dit doet omdat het nu eenmaal van haar verwacht wordt en niet omdat ze het zelf graag wil doen.
En daar komt gelijk een pijnpuntje naar voren: Antonia is gewend om te doen wat mensen, vooral haar man, van haar verwachten en maakt eigenlijk nooit echt een eigen keuze. Oorzaken hiervoor zijn te vinden bij haar man Conrad die van mening is dat je een vrouw moet kneden naar een ideaal plaatje uit zijn gedachten en hij laat haar nooit zelf iets bepalen, al geeft hij wel de schijn dat te doen. Maar een groot deel van het probleem ligt ook in het verleden van Antonia. Dit wordt in de volgende delen langzaam ontrafeld tot het in het laatste deel dat zich afspeelt in 1926 helemaal duidelijk wordt wat Antonia gemaakt heeft tot de vrouw die ze nu is.
Het in omgekeerde volgorde vertellen van het verhaal is een gewaagde keuze maar werkt erg goed voor deze roman, het houdt de spanning van het verhaal vast. Wanneer het in chronologische volgorde vertelt zou worden zou de essentie te snel weggegeven worden. Een goede keuze van Howard.
Verder is het boek genieten van de schitterende beeldende schrijfstijl die we kennen uit de Cazalets maar die Howard dus ook al op jongere leeftijd bleek te bezitten. De zinnen zijn lang, verdienen het om soms twee keer gelezen te worden maar laten je wel bijna met eigen ogen ervaren hoe alles eruitziet en hoe de situatie is.
Opvallend is wel dat Howard, waar ze bij de Cazalets alle familieleden uitgebreid in de spotlights zette, in deze roman het personage Antonia als enige volledig uitlicht, over de andere personages wordt alleen het hoognodige vertelt en enkel datgene wat van belang is voor het verhaal van Antonia. Maar ook dit werkt voor deze roman, mede door het grote inzicht in menselijke relaties van Howard weet ze ook op deze manier een volledig beeld te schetsen.
Het boek bevat een lovend voorwoord van Hilary mantel die de kwaliteiten van Howard benadrukt en een inkijk geeft in de achtergrond van het boek, de inspiratie die Howard hiervoor gehad heeft en de gelijkenis met haar eigen leven. Net als de zinnen van Howard is ook het voorwoord lang, maar zeker niet te lang. Er staat geen woord te veel in en geeft een prettige inleiding voor het optimaal genieten van Welbeschouwd.
Welbeschouwd vertelt het verhaal van Antonia Fleming een 43-jarige getrouwde vrouw uit de hogere klasse, die op het punt staat alleen verder te moeten omdat haar kinderen volwassen zijn en haar niet nodig hebben en haar overspelige echtgenoot van haar wil scheiden. Howard vertelt het verhaal op een bijzondere en voor die tijd gewaagde manier; ze vertelt het verhaal in omgekeerde volgorde. Het verhaal start in 1950 bij een diner georganiseerd door Antonia ter ere van de verloving van haar zoon. Uit alles blijkt dat ze dit doet omdat het nu eenmaal van haar verwacht wordt en niet omdat ze het zelf graag wil doen.
En daar komt gelijk een pijnpuntje naar voren: Antonia is gewend om te doen wat mensen, vooral haar man, van haar verwachten en maakt eigenlijk nooit echt een eigen keuze. Oorzaken hiervoor zijn te vinden bij haar man Conrad die van mening is dat je een vrouw moet kneden naar een ideaal plaatje uit zijn gedachten en hij laat haar nooit zelf iets bepalen, al geeft hij wel de schijn dat te doen. Maar een groot deel van het probleem ligt ook in het verleden van Antonia. Dit wordt in de volgende delen langzaam ontrafeld tot het in het laatste deel dat zich afspeelt in 1926 helemaal duidelijk wordt wat Antonia gemaakt heeft tot de vrouw die ze nu is.
Het in omgekeerde volgorde vertellen van het verhaal is een gewaagde keuze maar werkt erg goed voor deze roman, het houdt de spanning van het verhaal vast. Wanneer het in chronologische volgorde vertelt zou worden zou de essentie te snel weggegeven worden. Een goede keuze van Howard.
Verder is het boek genieten van de schitterende beeldende schrijfstijl die we kennen uit de Cazalets maar die Howard dus ook al op jongere leeftijd bleek te bezitten. De zinnen zijn lang, verdienen het om soms twee keer gelezen te worden maar laten je wel bijna met eigen ogen ervaren hoe alles eruitziet en hoe de situatie is.
Opvallend is wel dat Howard, waar ze bij de Cazalets alle familieleden uitgebreid in de spotlights zette, in deze roman het personage Antonia als enige volledig uitlicht, over de andere personages wordt alleen het hoognodige vertelt en enkel datgene wat van belang is voor het verhaal van Antonia. Maar ook dit werkt voor deze roman, mede door het grote inzicht in menselijke relaties van Howard weet ze ook op deze manier een volledig beeld te schetsen.
Het boek bevat een lovend voorwoord van Hilary mantel die de kwaliteiten van Howard benadrukt en een inkijk geeft in de achtergrond van het boek, de inspiratie die Howard hiervoor gehad heeft en de gelijkenis met haar eigen leven. Net als de zinnen van Howard is ook het voorwoord lang, maar zeker niet te lang. Er staat geen woord te veel in en geeft een prettige inleiding voor het optimaal genieten van Welbeschouwd.
3
Reageer op deze recensie
