Paal 3

Wat gebeurde er begin 2019 bij paal 3 op Ameland? Bij welke paal leed De Valk schipbreuk? Bij welke paal lagen koelkasten op het strand uit de containers van MSC Zoe? Zomaar wat vragen waarvan ik het antwoord in het boek over Strandpalen had verwacht. Die antwoorden vind ik er niet, wel heel veel andere interessante informatie.

Martijn de Groot begon met het maken van strandpaal foto's op zijn iPhone. Het idee om er wat mee te doen groeide al doende. Eerst maakte hij er prentbriefkaarten van en in de loop van de tijd ontwikkelde dat project tot een boek over strandpalen.

Het wandelen was goed voor de gezondheid van De Groot, die aan diabetes lijdt, en louterend voor de geest. Hij wilde steeds meer weten over het waarom van de palen en wat de kleuren en symbolen betekenen. Dat heeft hij uitgezocht en royaal geïllustreerd met foto's van de strandpalen in een boek vorm gegeven. De lezer wandelt met de schrijver en fotograaf mee. Hij liep ongeveer 750 kilometer en deed daar een paar jaar over. Hij leerde het kustlandschap goed kennen. Zijn belevenissen en overdenkingen worden afgewisseld met feitelijke informatie over strandpalensysteem, het uiterlijk en het beheer van de palen. De geschiedenis komt aan bod en het geheel wordt gelardeerd met gesprekken die hij voerde met lokale kenners.

Strandalen op Ameland
Hoofdstuk 9 gaat over de strandpalen op Ameland. Hier zijn veruit de meeste palen bewaard gebleven, constateert De Groot, en wordt er met de meeste zorg naar het strandpalensysteem omgekeken. De palen worden nog altijd gebruikt als oriënteringspunt.

De palen in de binnenduinen zijn op Ameland blijven staan. De hoofdpalen hebben witte koppen en de hulppalen rode. Martijn de Groot sprak met Tonnie Overdiep, voormalig hoofd Technische Dienst van Rijkswaterstaat. Het is mede aan Tonnie te danken dat er nog palen op Ameland zijn te vinden. De meeste zijn in de jaren 90 verwijderd, maar Ameland verzette zich daartegen. Toen de strandpalen voor de strandmetingen niet meer nodig waren, werd het onderhoud een punt van zorg. De Groot sprak ook met Gerrit Rijkers die zich tegenwoordig bekommert om de palen. Het geeft een mooi inzicht in de liefde voor de strandpaal.

Geschiedenissen
Wat ik mis in het hoofdstuk over Ameland zijn de bijzondere geschiedenissen die zich afspeelden bij bepaalde palen. De verdronken reddingbootpaarden worden summier aangestipt, de zandsuppleties niet behandeld, het bedroevende geval van de boorlocatie die inclusief vervuilde grond bij paal 3 in zee verdween en het groene strand bij Ballum niet uitgewerkt of niet eens benoemd en ook de tot de verbeelding sprekende strandingen en de dramatische geschiedenissen van verdrinkingen en reddingen bij bepaalde paalnummers worden niet aangestipt. Juist op die verhalen had ik gehoopt.

Gelderse en Groningers
Het boek kent wat zetfoutjes en wat de schrijver over de paarden van de paardenreddingboot schrijft is vanzelf een onvergeeflijke misser. Martijn schrijft dat het Friese paarden zijn die de bootwagen naar het Suudwest trekken. Dat is niet het geval, er komt geen Fries aan te pas. De Amelander reddingboot wordt door Gelderse en Groningers getrokken.