Wraak

wraak, wraak,Het verschil tussen literaire en psychologische thrillers aan de ene kant en actiethrillers als die van Vince Flynn aan de andere kant is als het verschil tussen dag en nacht, zwart en wit, droog en nat. Toch dragen beide genres het verzamelwoord thriller. Waar de eerstgenoemde genres het cliché echter angstvallig schuwen, daar dankt de actiethriller zijn bestaansrecht aan. Vince Flynn past wat dat betreft met zijn actieheld, de terroristenjager Mitch Rapp, volledig in de lange Amerikaanse traditie die fictiesuperhelden als Dick Tracy, Superman, Captain America en Dirty Harry heeft voortgebracht. Mannen zonder enige nuance die met harde hand het kwaad bevechten daar waar in de realiteit de politie en rechterlijke macht het moet laten afweten.
Ook in Dodelijk doelwit van Vince Flynn weet de lezer al op voorhand en vanaf de eerste pagina wat hem/haar te wachten staat. Onrecht, bloedige gevechten, wraak en genoegdoening. Helden tegen boeven. Goed tegen kwaad. Het cliché tot kunst verheven.

In het begin van Dodelijk doelwit wordt het karakter van hoofdpersoon Mitch Rapp meteen stevig neergezet. De goed getrainde en uitbundig gespierde terroristenjager, in dienst van het super geheime Orion team, vraagt aan zijn baas Irene Kennedy om een radicale Islamiet te mogen vermoorden. Het is een terrorist die de Koran misbruikt om geld in te zamelen voor terroristische cellen en voor het rekruteren van jihad-strijders. Mitch Rapp, hyper-alert, paranoïde en beroepsmoordenaar in dienst van de overheid, haat radicalen die denken dat ze zonder angst zomaar in het Vrije Westen kunnen opereren. Vanuit zijn oog om oog, tand om tand filosofie hunkert hij naar actie. Schoorvoetend geeft zijn baas toestemming.
Op het moment dat Mitch op terroristenjacht gaat, neemt een belangrijke Arabier (Ahmed Abdullah), een huurmoordenaar (Erich Abel) in dienst, om Mith Rapp te vermoorden. Hij wil wraak nemen omdat zijn zoon door toedoen van Mitch Rapp vermoord is. Mitch Rapp weet dat iemand een prijs op zijn hoofd heeft gezet, maar de Amerikaanse moordmachine heeft meer problemen: hij heeft ruzie met zijn hoogste baas, zijn vrouw Anna is zwanger en hij moet aan zijn knie geopereerd worden. Grote en kleine zorgen dus. Als er een aanslag op Mitch en Anna wordt gepleegd, wil Mitch wraak. Bloeddorstig jakkert hij als een allesverwoestend en wrekend eenmansleger door de terroristische gelederen. Maar of hij zijn doel bereikt?

Dodelijk doelwit is een uitgesproken Amerikaans verhaal. Geheel in de geest van president Bush moeten terroristen te vuur en te waard bestreden worden. Alle middelen zijn geoorloofd. Het Amerikaanse publiek snakt ook naar dit soort daadkrachtig optreden van helden. Fictief of niet. Voor de nuchtere Nederlander is Mitch Rapp een beetje erg over de top. Maar een actiethriller als Dodelijk doelwit moet natuurlijk wel met een knipoog gelezen worden. Het is escape-lectuur, een sprookje voor volwassenen.
Het verhaal van Dodelijk doelwit is, evenals het taalgebruik, simpel. Alle handelingen staan in het teken van het wraakmotief. Het aardige is dat allerlei moordenaars, als ware het een aflevering van comedy-capers, achter elkaar aanrennen om elkaar om zeep te helpen. Dat houdt de spanning er behoorlijk in. Niemand zal zich vervelen. Uiteraard is het karakter van Mitch, zoals dat van alle actiehelden, zo plat als een dubbeltje. Hij is de humorloze uitvoering van James Bond. Daar staat tegenover dat de actie als water uit een hogedrukspuit door het boek suist en dat Mitch voor gerechtigheid zorgt. Is dat niet alles wat de lezer van een actiethriller verlangt?