Bruggen slaan tussen culturen

Ieder jaar verschijnen er nieuwe kinderboeken over Kerstmis en ook het aanbod over Pasen groeit jaarlijks. Prentenboeken en verhalenbundels, meer of minder religieus getint. De makers van Hoe Farah meedoet met de Ramadan, zonder te vasten! vonden dat ook de Ramadan een onderwerp is waarover meer kinderboeken moeten worden gemaakt. Niet alleen voor moslimkinderen, maar ook om kinderen met een niet-islamitische achtergrond te laten lezen over de het hoe en waarom van dit islamitische gebruik.

De vorm die ze daarvoor hebben gekozen is deels informatief, deels verhalend. Op de eerste twee pagina’s worden de begrippen rond de ramadan uitgelegd. Daarna begint het verhaal over Farah en haar jongere broertje Akram. De ramadan brengt een bijzondere sfeer in huis. Het wordt een feestmaand genoemd, maar voor de kinderen is het een beetje saai. Omdat de volwassenen overdag niet eten en drinken, zitten de kinderen alleen aan tafel. Alleen in het weekend is het gezellig, dan is er veel bezoek en mag Farah lang opblijven. De vragen die Farah heeft over de ramadan worden door papa en mama beantwoord in een verhaaltje voor het slapengaan. In een raamvertelling worden de eekhoorntjes Rama en Dan opgevoerd. Op een enigszins moralistische toon – maar misschien is dat met dit onderwerp onvermijdelijk – vertelt mama over de eekhoorntjes, die het huishouden overnemen als mama ziek is.

Papa gaat de volgende dag verder en beantwoordt Farahs vraag over hoe het zit met arme mensen. “Mensen vasten om te voelen hoe het is om arm te zijn en honger te voelen. Maar vooral om zich te herinneren dat Allah ervoor gezorgd heeft dat er eten en drinken is.” Het gaat er volgens papa om dat je voelt wat andere mensen voelen. De vertaling naar de kinderwereld wordt weer gedaan aan de hand van de eekhoorntjes. Tijdens het spelen mag een eekhoorntje dat een beetje mank loopt niet meespelen. Maar als Rama zelf haar pootje breekt tijdens een val ervaart ze hoe alleen je je kunt voelen als je niet mee mag doen.

Door deze voorbeelden begrijpt Farah dat ook zij aan de ramadan kan meedoen. Van haar vader krijgt ze vijf cent voor iedere keer dat ze iemand helpt. En van dat geld mag ze aan het eind iets kopen. De sfeer in huis is vrolijk op de laatste dag van de ramadan: er worden slingers gemaakt en de handen worden met henna versierd. De feestjurk voor het Suikerfeest hangt al klaar.

Dit vrolijk geïllustreerde voorleesboek is geschikt voor kinderen vanaf een jaar of vier. Kinderen vanaf 7-8 jaar kunnen het zelf lezen. Het heeft een royaal lettertype en de verhaaltjes over de eekhoorntjes zijn gedrukt in een afwijkende kleur. De geschilderde illustraties zijn uitgeknipt en als collages over de pagina’s verspreid. Zowel moslim- als niet-moslimkinderen zullen veel herkennen.

Een prima boek om kinderen kennis te laten maken met de islamitische cultuur, maar ook zeker voor westers-islamitische gezinnen. Om erachter te komen wat de verschillen zijn en vooral wat de overeenkomsten zijn tussen de culturen. Het boek zorgt voor gespreksstof voor thuis, op school en in de BSO.

Naima El Bouzidi liep al langer met het plan om culturen bij elkaar te brengen. Samen met illustrator Sun Jung Hwang gaf zij vorm aan dit project, dat een begin moet zijn van meer multiculturele kinderboeken. Vanuit hun respectievelijk Marokkaanse en Zuid-Koreaanse achtergrond werken zij aan hun missie: “zo vroeg mogelijk zo veel mogelijk bruggen slaan door multiculturele Nederlandse kinderboeken.”