Een stukje vergeten geschiedenis

De bestedeling van Menno Lanting neemt je mee naar een vergeten hoofdstuk van onze Nederlandse geschiedenis: de kinderveilingen. Voor mij was dit totaal onbekend terrein. Wat volgt is een aangrijpend en onthullend verhaal over armoede, overlevingsdrang en het lot van kinderen die geen andere keuze hadden dan mee te draaien in een hard en onrechtvaardig systeem.

Het boek is ontstaan vanuit de zoektocht van Menno naar het levensverhaal van zijn overgrootmoeder. Daardoor verwachtte ik ook persoonlijke stukken en misschien zelfs een verweving van haar verhaal met de bredere geschiedenis. Dat bleef helaas wat op de achtergrond, en dat vond ik jammer. Juist dat persoonlijke element had het boek nog meer kracht kunnen geven.

Toch is De bestedeling vooral indrukwekkend omdat het een vergeten geschiedenis opnieuw tot leven brengt. Het is schrijnend om te lezen hoe kinderen op veilingen terechtkwamen, vaak gekocht uit puur eigenbelang in plaats van zorg of liefde. Hun verhalen zijn hartverscheurend en zetten je als lezer aan het denken over hoe kwetsbaar deze kinderen waren.

Soms werd de hoeveelheid verhalen wat overweldigend. Er komen zoveel verschillende kinderen voorbij, dat ik af en toe moeite had om de rode draad vast te houden. Maar tegelijk laat dit ook de omvang van het fenomeen zien – en hoe groot de impact moet zijn geweest op talloze levens.

Wat sterk naar voren komt, is het grondige onderzoek dat Menno Lanting heeft gedaan. Hij legt helder en toegankelijk uit wat er precies gebeurde, plaatst het in de juiste context en laat zien hoe deze kinderen niet zelden uitgebuit werden. Daardoor wordt pijnlijk duidelijk hoe weinig we eigenlijk weten van dit stukje verleden – en hoe belangrijk het is dat dit verteld blijft worden.

Ondanks dat heb ik De bestedeling met veel interesse en waardering gelezen. Het is een schokkend, maar belangrijk boek dat ons eraan herinnert dat ook in onze eigen geschiedenis donkere bladzijden bestaan waar te weinig aandacht voor is.