Een soort moderne premiejager

Misdaad in opdracht van justitie is de titel van het eerste boek dat Leon Zoeteman schreef over Ben Zuidema. Het boek bevat waargebeurde (zegt de flaptekst) verhalen over Ben Zuidema, de autohandelaar die het met de wet niet zo nauw neemt door zwart geld aan te nemen. Zodra de FIOD hem in de gaten heeft, wordt hij gedwongen als informant op te treden. De ironische titel van het boek geeft de strekking haarscherp weer. Als lezer zie je hoe Zuidema, gemangeld door justitie, uitgroeit van informant tot infiltrant. Hij wordt gemanipuleerd om als infiltrant zijn handen vuil te maken met misdaad, tegen wil en dank.

Tussen de regels door is er een aversie te bespeuren tegen de gespletenheid van het bestaan dat Zuidema leidt. Enerzijds werkt hij voor justitie die het hem ook niet eenvoudig maakt, anderzijds leeft hij als delinquent met alle gevolgen die dat heeft voor hem zelf en zijn thuisfront. Ondanks alle schaduwzijden ontwikkelt hij verder in zijn rol als strijder tegen de georganiseerde criminaliteit, hoewel het onbegrip over de houding van justitie en de frustraties blijven. Zijn aanvankelijke onwil tegenover zijn nieuwe rol wordt getransformeerd in een gedrevenheid om te scoren. Hij ontpopt zich tot een soort moderne premiejager.

Dit boek van Leon Zoeteman leest gemakkelijk. Ik verbaas me wel over het schijnbare gemak waarmee Zuidema zich in het criminele circuit begeeft terwijl de vloer waarop hij loopt flinterdun moet zijn. Hoe komt het dat hij nooit door de mand valt? Soms vraag ik me af in hoeverre deze verhalen echt gebeurd zijn en hoeveel opsmuk en sensatie er door de schrijver aan toegevoegd zijn. Niettemin is het gemakkelijk en redelijk spannend leesvoer. Met kromme tenen lees ik over de wijze waarop Zuidema gemanipuleerd wordt door justitie.