Een jonge vrouw in "een spagaat tussen het imago van de hoer en de maagd"

"ik ga leven" Lale Gül

Het overrompelende debuut van een jonge Turkse vrouw in Nederland,  bekneld tussen twee culturen die zich niet wil en kan aanpassen aan het strenge islamitische milieu waarin zij wordt opgevoed. Een milieu waarin zij gedwongen wordt te leven volgens koranvoorschriften, verplicht in haar vrije tijd koranlessen volgen moet, geen make-up mag dragen, niet mag zwemmen, geen vragen mag stellen, een milieu waarin zij  voortdurend wordt gecontroleerd. En dat terwijl zij ziet dat de jongens en mannen die zij " de snikkels" noemt zich wel vrij kunnen bewegen.
Het is geen gewone  roman over een actueel onderwerp die je kunt beoordelen naar literaire maatstaven. Het is meer een overdonderende poging om zich los te maken van haar benauwende achtergrond met alle middelen die zij te pakken kan krijgen. Zij wil vrij zijn, maar moet de dingen die zij wil stiekem doen, zij heeft een baantje bij AH en zij werkt in een (verboden) restaurant, zij kleedt zich zoveel mogelijk modern, draagt stiekem make-up en sieraden en zij heeft met Freek, haar Nederlandse vriend een grote liefde die  op een onverbloemde en haast à la Jan Cremer beschreven manier ook lichamelijk wordt geconsumeerd.

Het boek is geschreven in een wirwar van stijlen en vanuit een enorme drift om grip te krijgen op haar onmacht en woede: "ik baal van mezelf. Waarom blijf ik zwichten? Waarom kan ik niet gewoon woedend, onbeschaamd, onbescheiden, gevaarlijk en slecht zijn? Waarom neem ik niet mijn ruimte in, waarom blijf ik lief en schattig, waarom blijf ik mezelf niet in al mijn glorie, een voorbeeldfunctie waar we behoefte aan hebben?"
Het boek is vaak grof en plat, vooral haar moeder "de potentaat karbonkel" die zich volledig door de imam laat leiden, moet het ontgelden, maar er staan ook gedichten in, scheldpartijen, filosofische afwegingen over het geloof en de islam, en dan weer  mooie ingetogen stukken over haar liefde voor boeken, haar bezoeken aan de bibliotheek, en hoe haar moeder, die analfabeet is, toch een onbeholpen poging doet om haar voor te lezen aan de hand van plaatjes. Zij schrijft over haar liefde voor haar oma bij wie zij woont, over haar vacanties in Turkije waar zij als een vette buit wordt gezien, als een mogelijke huwelijkskandidaat die de deur naar Europa openen kan. Maar zij blijft halsstarrig weigeren om aan de wensen van haar ouders te voldoen en zich aan  de  islamitische regels te conformeren.
Het boek geeft zo een diepgaande blik van binnenuit op een cultuur die volstrekt anders is dan de onze, maar die hier wel tastbaar aanwezig is.

Het boek is chaotisch, soms niet te volgen, hier en daar archaïsch van taal maar bevat ook humor en soms prachtig geschreven  stukken.
Het boek ademt een enorme levensdrift en urgentie uit, het moest geschreven worden en dat kon alleen maar zo.
Lale Gül betaalt een hoge prijs voor haar vrijheidsdrang, haar familie heeft met haar gebroken, zij wordt bedreigd, zij wordt gezien als "nestbevuiler", haar relatie met Freek heeft zij verbroken. Zij was bezig met een tweede boek en twijfelt nu of zij wel verder gaan zal als schrijfster. Zij wil haar studie Nederlands afmaken en hoopt een Turkse man als huwelijkspartner te vinden en het kontakt met haar familie te herstellen.
Ik hoop voor haar dat zij er in zal slagen om tot een goed evenwicht te komen.