Good old Theroux

Op je zesenzeventigste in de auto stappen met het plan Mexico te doorkruisen, is gewoon stoer. Paul Theroux deed het, om iedereen die ouderen afschrijft een poepie te laten ruiken. Maar ook omdat zijn ogen over twee jaar misschien wel worden afgekeurd en hij dan nooit meer een autoreis op de bonnefooi zou kunnen maken. Er zijn slechtere redenen om aan een avontuur te beginnen.

Het boek gaat wat taai van start, met een stortvloed aan auteurs en titels die allemaal iets over Mexico hebben geschreven. Maar al snel schiet je als lezer met Theroux heen en weer over de grens, lees je de hartverscheurende verhalen van vluchtelingen en besef je hoe ongelijk het in de wereld is verdeeld. En hoe vreemd de relatie tussen Mexico en de Verenigde Staten eigenlijk is. De grenswacht die nog nooit aan de andere kant van de grens was geweest, blijft maar bij me hangen. Die totale desinteresse, onbegrijpelijk. Die slingerreis langs de grens (tip: pak er wel een atlas bij) vond ik ondanks alles hoopgevend.

Hoe verder hij het binnenland intrekt, hoe triester het echter wordt. Ik weet wel dat er corruptie is in Mexico, maar heb me nooit gerealiseerd hoe geïnstitutionaliseerd dat is.
Datzelfde geldt voor de enorme armoede. Toch lijken de Mexicanen die Theroux spreekt niet echt gebukt te gaan onder de omstandigheden. Zoals vaker in arme landen en regio’s maken ze er het beste van en de familie of het sociale verband speelt daarin een belangrijke rol.

Hij laat ook zien hoe rijk het culturele leven in Mexico is. Die omvat meer dan taco’s en de mariachis met hun grote sombrero’s, laat Theroux tussen neus en lippen door zien. Ook internationaal speelt Mexico een aardig deuntje mee als het om schilders (kijk voor de lol eens hoeveel de schilderijen van Francisco Toledo op veilingen opbrengen) en schrijvers gaat. Helaas laat Theroux duidelijk merken dat hij niets met Carlos Fuentes heeft. Het zij hem vergeven, want in de rest van het boek doet hij waar hij ijzersterk in is: de lezer meenemen op zijn avonturen en met hem een beter beeld krijgen van het land en zijn mensen.