Fascinerend

In 2016 was ik in Rio de Janeiro. Ons was opgedragen nooit alleen op pad te gaan, niet in je eentje in een taxi te gaan zitten en na zonsondergang waar mogelijk binnen te blijven. En dan zaten wij in Barra de Tijuca, een ‘veilige’ wijk van de ‘haves’ in Rio.

Natuurlijk, van een afstandje zag ik de favelas. Bedreigend, zoals Cidade de Deus, ‘s avonds met groepen jongeren op motoren voor de ingang. Of schilderachtig, zoals Rocinha van een afstand, met zijn ontelbare gekleurde huizen tegen de zonnige bergwand, met de blauwe oceaan aan de andere kant van de weg. Rocinha kende ik van de verhalen in de media, met bewoners die de voorbijkomende verkeersader plat legden en de automobilisten beroofden. Als toerist kwam je er niet zo snel, wel in de rijke delen van Rio als Leblon, Barra en Ipanema.

Maar onderweg kon je niet voorbij aan de sloppenwijken, waar Rio er zo’n 600 van kent. Soms had je niet eens door dat er woningen stonden of een wijk was, maar onbewoonbaar ogende krotten bleken dan toch bewoond, een ontluisterende ervaring voor een West-Europeaan.

Misha Glenny legt in Nemesis aan de hand van het levensverhaal van Nem, drugsbaas en leider van Rocinha, een favela met bijna 100.000 bewoners, uit hoe het leven in Rio de Janeiro en in de favelas in het bijzonder is zoals het is. Een fascinerend verhaal. En voor de zoveelste keer de les dat de vooral rijke en Westerse cocaïnegebruiker zonder het te beseffen (?) de spil is in de ellende.