Op de drempel leven

In haar debuut Naschokken pluist Owusu op gevoelige en onderzoekende wijze de ervaringen uit die haar hebben gevormd en losgerukt van al het vertrouwde. Wat betekent thuis voor iemand die als kind de wereld heeft afgereisd vanwege het werk van haar vader, en wat is identiteit voor iemand die zich door haar taal en huidskleur niet gemakkelijk bij een groep kan aansluiten? Dit zijn de vragen die Owusu tracht te beantwoorden door haar leven uit te stippelen als een complexe plattegrond van ervaringen die allemaal met elkaar in verband staan. Ze laat de lezer kennismaken met haar vader, die ze op haar dertiende verliest aan kanker, haar moeder die haar verlaat wanneer ze nog maar twee is, haar zusje Yasmeen en halfbroertje Kwame, over wie ze zich op oudere leeftijd probeert te ontfermen, haar stiefmoeder en al haar familieleden die haar gedurende haar leven een tijdelijk thuis hebben geboden.

De traumatische gebeurtenissen in haar leven beschrijft ze als aardbevingen, met de daarop voorafgaande voorschokken, de heftigste hoofdschokken en de daardoor veroorzaakte naschokken. Ze beschrijft ook de breuklijnen, de zwakke plekken, die in haar leven de meeste opschudding hebben veroorzaakt. De kwetsbaarheid die ze toont in het zoeken naar een manier om verder te gaan nadat haar wereld op zijn kop is gezet, is bewonderenswaardig en geeft het boek een hoopvolle toon.

Owusu schrijft associatief; een bepaalde observatie kan meteen een herinnering oproepen, waar de lezer direct in wordt meegenomen. De schrijfstijl sluit dus heel goed aan bij de inhoud van het boek, dat kan worden omschreven als een opeenvolging van verstrengelde herinneringen. Ze benadrukt elementen van verhalen die hun sporen hebben achtergelaten in haar ontwikkeling, en als lezer heb je in de loop van het verhaal steeds meer begrip voor de persoon die deze gebeurtenissen heeft overleefd en ze nu moet verwerken. De geschiedenis van de landen die haar hebben gevormd beschrijft ze op een makkelijk te volgen en samenvattende wijze, terwijl ze wanneer ze inzoomt op het mens-zijn een poëtischere vertelstem aanneemt. Zo schrijft ze over verhalen: ‘We dragen ze inwendig met ons mee. Ze stuiven om ons heen als koperkleurige stofwolken die soms alles aan het oog onttrekken.’ De dappere manier waarop Owusu uit deze stofwolken stapt om ze van alle kanten te onderzoeken is voor alle lezers, hoe verschillend hun verhalen ook mogen zijn, een inspiratie.