Verontrustend verhaal

Caryl Férey (1967) is een uit Bretagne afkomstige Franse auteur die inmiddels 11 romans en 4 jeugdboeken op zijn naam heeft staan. Voor Utu (2005) ontving hij de SNCF prix du polar français. Zulu (2008) viel in Frankrijk maar liefst zeven maal in de prijzen, met o.a. de prestigieuze Grand Prix de Littérature Policière.
Hoofdpersoon in Zulu is Ali Neuman. Als jong kind is hij moeten vluchten voor de gewelddadige Inkatha milities. Zijn hele familie, uitgezonderd zijn moeder, is voor zijn ogen uitgemoord.
Zoveel jaar later. De apartheid is voorbij. Zuid-Afrika is een democratie en probeert de erfenis van Nelson Mandela zo goed mogelijk in stand te houden. Het WK-voetbal staat voor de deur. Ali Neuman heeft het tot hoofd recherche van de politie in Kaapstad geschopt. De problemen die hij voor zijn kiezen krijgt zijn gigantisch. Geweld, hiv, de misdaadcijfers breken alle records. Op een dag wordt de dochter van een bekende blanke rugbyspeler dood gevonden. Het meisje is op gruwelijke wijze vermoord. In haar lichaam worden sporen aangetroffen van een nog onbekende drug. Naast deze zaak zoekt Ali Neuman ook de jongen die zijn in een township wonende moeder heeft beroofd. Dan wordt er een tweede meisje gevonden dat op eenzelfde gruwelijke wijze vermoord is. Samen met collega’s Epskeen en Fletcher komt Neuman in een nachtmerrieachtig scenario terecht. Ondanks afschaffing van de apartheid en alle zuiveringspogingen door de waarheidscommissie blijken er in Zuid-Afrika nog blanken rond te lopen die maar één ding willen: de klok terugdraaien en zich verrijken aan de allerarmsten.
Zulu is een ambitieus opgezet boek. Naast de vele verhaallijnen die nergens ontsporen en aan het eind keurig samen komen, wil Férey ook Zuid-Afrika laten zien, de natie die als missie heeft om de meest uiteenlopende stammen en bevolkingsgroepen vreedzaam te laten samenwonen. In die opzet is Férey met vlag en wimpel geslaagd. Zulu is niet alleen een spannend – en soms zeer gewelddadig – verhaal, maar ook een goede analyse van de problemen waarvoor de ‘regenboognatie’ staat. In de journalistieke passages is Férey to the point en nooit vervelend. Het verhaal heeft voorrang. En het verhaal is hard en vol geweld. Toch gaat Férey zich nooit te buiten aan effectbejag; De gruwelijkste scènes zijn adequaat beschreven, functioneel, rauw als het rauw moet zijn. Naast de zwarte politiechef Neuman zijn Epskeen en Fletcher eveneens hoofdpersoon. Hun personages worden niet onnodig psychologisch uitgediept. Ook hier weer geldt: het verhaal heeft voorrang. En het verhaal is groot, en vol actie en slachtoffers. Na 320 pagina’s bleef ik achter met een verontrustend beeld van Zuid-Afrika. Misschien is het goed als de voetbalsupporters die in de zomer oranje willen gaan steunen van te voren nog even Zulu lezen.