Een thriller met diepgang, een donker randje en een sterke link tussen verleden en heden

Deze recensie werd eerder gepubliceerd op mijn blog GraagGelezen.

Rob Manders levert met 'De Spiegel van Jeroen Bosch' een geslaagde, duistere thriller af die de lezer meesleurt in een dodelijk spel dat zich afspeelt tegen de historische en mystieke achtergrond van
's-Hertogenbosch tijdens het Bosch 500 herdenkingsjaar. Dit is meer dan een standaard misdaadverhaal; het is een spannende reis door de symboliek van de middeleeuwse 'duivelsschilder' Jheronimus Bosch.

Het verhaal begint met een knal: de onverwachte instorting van een winkel naast het ouderlijk huis van Bosch, waarbij een mysterieuze groene damp en de dood van twee speurhonden de toon zetten. Freelance journalist Richard van Duren, een ietwat nonchalante maar gedreven zzp’er, wordt direct in het mysterie gezogen. Hij vergeet zijn afspraak met zijn ex-vrouw als hij het spoor volgt van de geheimzinnige organisatie genaamd 'De Uil'.

'De Uil' lijkt een groep te zijn die het recht in eigen hand neemt en mensen straft op basis van de Zeven Hoofdzonden. Dit motief, direct ontleend aan de moraliteit uit de tijd van Bosch, geeft de thriller een unieke, macabere diepgang. De moorden zijn gruwelijk en telkens duikt de afbeelding van een uil op – een duidelijk en angstaanjagend visitekaartje.

Wat deze thriller echt onderscheidt, is de verweving van de kunst van Jeroen Bosch. Richard van Duren wordt bijgestaan door kunstacademiestudente Marloes Karelse die gespecialiseerd is in Bosch' symboliek, waardoor de schilderijen – zoals De Hooiwagen en De Tuin der Lusten – niet slechts decor zijn, maar actieve elementen in het oplossen van het mysterie. Het is Manders gelukt om de beklemmende sfeer en de allegorische figuren van de schilderijen tot leven te brengen in de hedendaagse Bossche binnenstad. De lezer krijgt niet alleen een spannend verhaal, maar ook een boeiende blik op de symboliek achter het werk van de meester.

“Richard voelt de spanning tussen de man van de AIVD en de rechercheur. Hij ziet een unieke kans om informatie van de twee te krijgen en merkt op: ‘Ik begrijp van de rechercheur dat de AIVD een groep soevereinen van de aanslag en moorden verdenkt.’
Klaas kijkt hem kwaad aan.”

Het onderzoek brengt Richard, de studente en een rechercheur in contact met infiltraties en groeperingen van extreme religieuzen en autonomen, waardoor de inzet enorm wordt. De inmenging van o.a. de AIVD geeft aan dat dit geen kleine zaak is. De identiteit van 'De Uil' blijft tot het einde onbekend, wat de spanning tot de laatste pagina vasthoudt.

“‘Bosch houdt ons een spiegel voor. Hij laat een wereld vol slechtheid, corruptie, verleidingen en kwellingen zien. Zoals veel kunstenaars uit die tijd gebruikt hij de zeven hoofdzonden, om de morele tekortkomingen van de samenleving te bekritiseren. Het Bosch 500 jaar zorgt ervoor dat men zich hierin verdiept, de symboliek uitlegt. Een geweldige kans om hem als inspiratie te gebruiken om ons doel te bereiken!’ “

'De Spiegel van Jeroen Bosch' is een beklemmende, slimme thriller die excelleert in zijn lokale inkleuring en de integratie van cultuurhistorie in een modern misdaadplot. Voor wie houdt van een thriller met diepgang, een donker randje en een sterke link tussen verleden en heden, is dit boek een absolute aanrader. Het is een prachtig eerbetoon aan de meester, verpakt in een bloedstollend verhaal.