Mooi staaltje vakmanschap

Na de zeer succesvolle Stockholmtrilogie begon de Zweedse thrillerauteur Jens Lapidus aan een nieuwe trilogie die zich eveneens afspeelt in criminele kringen in Stockholm. De eerste twee delen zijn inmiddels verschenen.

In VIProom, het eerste deel, wordt de 27-jarige zakenman Philip Schale ontvoerd. Zijn steenrijke ouders hebben Magnus, een vriend die partner is bij een prestigieus advocatenkantoor, om hulp gevraagd. Ze durven niet naar de politie te gaan omdat een eerdere ontvoering uit de hand liep toen de politie erbij werd gehaald en de media lucht kreeg van de zaak. Magnus vraagt Emelie, een van zijn medewerkers en een ambitieuze juriste om samen met Teddy, een zojuist vrijgelaten crimineel, om Philip op te sporen en de zaak tot een goed einde te brengen. Voor zowel Emelie als Teddy is het geen eenvoudige klus. Emelie is gewend om hard en lang te werken, maar dat is niets vergeleken bij de intensiteit van het speurwerk. De samenwerking tussen Emelie en Teddy gaat stroef omdat Teddy bij voorkeur de dingen op een andere manier oplost. Ook komt hij uit een geheel ander milieu dan Emelie. Emelie komt uit een typisch Zweeds middenklasse gezin, terwijl de ouders van Teddy uit het voormalige Joegoslavië komen en als gastarbeiders in Zweden terecht zijn gekomen.

Net als in de Stockholmtrilogie zijn ook in VIProom niet alle slechteriken helemaal slecht en zijn de goeden beslist niet heilig of onschuldig. Van het slachtoffer en zijn vader komen zoveel zwarte kanten naar voren, dat de sympathie ongemerkt richting de daders schuift. Aan het einde van het verhaal had deze lezer zelfs een hekel gekregen aan zowel de vader als de zoon. Knap gedaan door Lapidus.

De verhalen uit de Stockholmtrilogie kenden drie hoofdpersonen met bijbehorende verhaallijnen. De afbakening en de overgangen waren strak en duidelijk. In VIProom is deze strakke afbakening er niet. Er zijn vaker wisselingen van perspectief, ook binnen de hoofdstukken. Dit zorgt af en toe voor tijdelijke verwarring, maar ook voor meer cliffhangers en meer spanning.

Wederom complimenten voor de geweldige vertaling. Het is knap hoe de vertaler van ieder personage het eigen taalgebruik heeft weten te behouden in de vertaling waardoor bijvoorbeeld Teddy en zijn vrienden heel anders praten dan Emelie die ook weer heel anders praat dan Magnus of Schale. Waarschijnlijk komt de vertaler uit Utrecht aangezien de criminele vrienden van Teddy het over ‘wouten’ hebben als ze de politie bedoelen.

VIProom is behalve een spannend verhaal ook een mooie schets van de huidige Zweedse samenleving. Lapidus geeft een veelzijdig beeld. Zowel de middenklasse die geprofiteerd heeft van decennialang sociaaldemocratisch beleid, als de elite die neerkijkt op de middenklasse en hun de verworvenheden niet gunt en de immigranten, in de vorm van vluchtelingen en gastarbeiders, die tot een nieuwe onderklasse lijken te behoren.

Vijf sterren voor dit mooie staaltje vakmanschap.