Moord

Rebecca Pawel is een rasechte New Yorkse. De in 1978 geboren schrijfster groeide op in de lichtstad en haar eerste kennismaking met de Spaanse cultuur was een cursus Spaanse dans en flamenco tijdens haar tienerjaren. In 1994 ging ze een zomer lang studeren in Madrid en werd ze meteen verliefd op Spanje. Sindsdien keert ze regelmatig terug naar het land dat als bron dient voor haar tot nu toe verschenen literaire thrillers. De terugkeer is haar tweede boek.

Spanje 1940. Het land is in de greep van de strenge dictatuur van Franco en Europa staat aan de vooravond van Wereldoorlog II. Carlos Tejada is luitenant bij de Guardia Civil en wordt overgeplaatst naar de universiteitsstad Salamanca. Tejada wordt ingeschakeld bij het controleren van de wekelijkse meldingsplicht van individuen die door de Spaanse overheid als gevaarlijk worden bestempeld. Onder hen ook een select groepje van vier professoren, dokters die in 1936 een petitie hebben opgezet om een collega die tijdens een bijeenkomst het bewind teveel op de korrel had genomen te steunen. Ze hebben als bijnaam ‘De petitionarissen’  en staan sindsdien onder surveillance. Wanneer één van hen, Manuel Arroyo, niet komt opdagen en enkele dagen later vermoord wordt teruggevonden start voor Tejada een zoektocht naar de dader. Tijdens het onderzoek blijkt dat één van de dochters van de petitionarissen de mooie Elena Fernandez reeds door Tejada werd verhoord tijdens een onderzoek naar een moord waarbij één van haar leerlingen betrokken was toen ze ooit in Madrid college had gegeven. Tejada is nog steeds verliefd op de vrouw maar ze blijft voor hem onbereikbaar. Wanneer Elena zonder toelating wordt opgemerkt in het Franse Biaritz en zich voordoet als de dochter van een oude Duitser is dit voor Tejada de reden om het onderzoek naar Elena als hoofdverdachte voor de moord te intensiveren. Hij staat hierbij echter voor een verschroeiende keuze. Politieke loyaliteit of zijn ware ik te tonen en mensen te helpen die door de Duitse invasie in Europa op de vlucht zijn geslagen voor het Duitse geweld.

De terugkeer is een prachtig boek waarin Pawel een mooi kleurrijk, opwindend verhaal neerzet over loyaliteit en liefde. Het verhaal schittert in zijn verschillende niveaus van vertelstijl. Verschillende passages uit het verhaal worden twee keer, in aparte hoofdstukken, verteld door de ogen van een ander personage. Zeer knap gedaan. Pawel verweeft het lot van haar personages samen met het vertellen van een historisch zeer aangrijpend tijdsbeeld. Er is aandacht voor de Duitse jodenvervolging, het leven in Spanje onder het regime van Frankrijk, de Spaans-Britse strijd om Gibraltar en meer. Moeilijke morele kwesties vormen een tegengewicht voor een eenvoudig liefdesverhaal. Levensechte personages geven het boek een bepaald timbre waarin je als lezer wordt meegenomen naar het Spanje van 70 jaar terug.

Rebecca Pawel bewijst dat ze een zeer begaafd schrijfster is. In een boek van amper 300 pagina’s slaagt ze erin moeilijke thema’s als fascisme, burgeroorlog en dictatuur op een zeer nuchtere wijze aan te kaarten bij haar lezerspubliek. Enige minpuntje is misschien dat het boek van een oorspronkelijke misdaadroman teveel afdrijft naar een liefdesverhaal. In ieder geval een aanrader en een boek dat z’n titel ‘literaire thriller’ dubbel en dwars verdient.