Lezersrecensie
De Toverberg, ’n graalboek ?
“De Toverberg” was het 2de luik van m’n eindejaar cadeau, waar ik gekozen had voor ’n boekenbon voor twee grote klassiekers. De eerste, Italo Svevo ‘s “De bekentenissen van Zeno”, viel me wat tegen, en dus was alle hoop gesteld op deze dikke pil en “must read” van Nobelprijs Literatuur-winnaar Thomas Mann.
Met veel enthousiasme heb ik de eerste helft ervan doorgelezen, maar eenmaal daar voorbij begon ik wat last te krijgen van sommige langdradige en erg filosofische uitwijdende stukken, die steevast een aanvang nemen tijdens een wandeling, bezoek of gesprek, tussen het hoofdpersonage, de jonge Duitse ingenieur in spe Hans Castorp, en één van de andere protagonisten die gedurende het ganse boek en zeven lange jaren op het “Internationaal Sanatorium Berghof” met hem meestappen, in het overigens prachtig beschreven decor rond de Berghof en het Zwitserse Davos-Platz.
Op het vlak van de uitwerking van de, op z’n minst gezegd excentrieke, personages die Hans’ medepatiënten zijn, de atmosfeer in het kuuroord, de omkadering van de (voor een medisch centrum van zieke mensen wel zeer veelvuldige en copieuze) maaltijden en aansluitende “groepsevenementen”, de bergachtige natuur, en schilderachtige omgeving van bossen en watervallen, en pieken en dalen, is het boek toch wel degelijk een pareltje van hoogstaande literatuur.
(wat die maaltijden betreft schrijft Hans’ huisdokter in Hamburg een dagelijks glas porterbier voor tegen bloedarmoede, en in het sanatorium roken (TBC)patiënten én dokters ongegeneerd hun sigaretten en sigaren, Hans laat hiervoor zelfs regelmatig een lading “Maria Mancini”- of “Rütlischwur”-sigaren overbrengen)
(en om nog ’n wat irreële impressie te geven : “…de hoofdzuster, die was erbij en hielp de stervende in bedwang te houden. Het was zo iemand die op het allerlaatst nog een vreselijke scène maakte en absoluut niet wilde sterven. Toen heeft (Dr.) Behrens hem streng toegesproken : ‘Stelt u zich alstublieft niet zo aan !’ zei hij en de patiënt werd meteen rustig en is in alle vrede gestorven”)
Maar omdat ik hard m’n best moest doen om het boek uitgelezen te krijgen, en met enige opluchting de slotscènes heb gehaald (die, tussen haakjes, een verrassend einde in petto hebben), heb ik m’n kwotering misschien wat te snel gegeven en die daardoor beperkt tot 4 sterren.
Ik had nl. het nawoord nog niet gelezen (nawoord in de uitgave van De Arbeiderspers van 2021), dat ’n lezing is die Thomas Mann aan de Princeton University had gegeven, bij wijze van inleiding op “De Toverberg”. Dit nawoord is de moeite waard, en moet je misschien eerst lezen alvorens de Toverberg aan te vatten. Hierin wordt de Toverberg getypeerd als ‘n “graalboek”, en “met Rücksicht” lijkt het daar inderdaad op.
Thomas Mann suggereert in z’n lezing om De Toverberg tweemaal te lezen. Misschien zal ik dat wel ’s doen, en hem dan van de eerste keer 5 sterren geven.
(… en ik ben op zoek naar de film van 1982 met Christoph Eichhorn als Hans Castorp, Marie-France Pisier als Claudia Chauchat, Rod Steiger als Pieter Peperkorn, Charles Aznavour (!) als Naphta, Flavio Bucci als Ludovico Settembrini, en Hans Christian Blech as Dr. Hofrat Behrens)
Met veel enthousiasme heb ik de eerste helft ervan doorgelezen, maar eenmaal daar voorbij begon ik wat last te krijgen van sommige langdradige en erg filosofische uitwijdende stukken, die steevast een aanvang nemen tijdens een wandeling, bezoek of gesprek, tussen het hoofdpersonage, de jonge Duitse ingenieur in spe Hans Castorp, en één van de andere protagonisten die gedurende het ganse boek en zeven lange jaren op het “Internationaal Sanatorium Berghof” met hem meestappen, in het overigens prachtig beschreven decor rond de Berghof en het Zwitserse Davos-Platz.
Op het vlak van de uitwerking van de, op z’n minst gezegd excentrieke, personages die Hans’ medepatiënten zijn, de atmosfeer in het kuuroord, de omkadering van de (voor een medisch centrum van zieke mensen wel zeer veelvuldige en copieuze) maaltijden en aansluitende “groepsevenementen”, de bergachtige natuur, en schilderachtige omgeving van bossen en watervallen, en pieken en dalen, is het boek toch wel degelijk een pareltje van hoogstaande literatuur.
(wat die maaltijden betreft schrijft Hans’ huisdokter in Hamburg een dagelijks glas porterbier voor tegen bloedarmoede, en in het sanatorium roken (TBC)patiënten én dokters ongegeneerd hun sigaretten en sigaren, Hans laat hiervoor zelfs regelmatig een lading “Maria Mancini”- of “Rütlischwur”-sigaren overbrengen)
(en om nog ’n wat irreële impressie te geven : “…de hoofdzuster, die was erbij en hielp de stervende in bedwang te houden. Het was zo iemand die op het allerlaatst nog een vreselijke scène maakte en absoluut niet wilde sterven. Toen heeft (Dr.) Behrens hem streng toegesproken : ‘Stelt u zich alstublieft niet zo aan !’ zei hij en de patiënt werd meteen rustig en is in alle vrede gestorven”)
Maar omdat ik hard m’n best moest doen om het boek uitgelezen te krijgen, en met enige opluchting de slotscènes heb gehaald (die, tussen haakjes, een verrassend einde in petto hebben), heb ik m’n kwotering misschien wat te snel gegeven en die daardoor beperkt tot 4 sterren.
Ik had nl. het nawoord nog niet gelezen (nawoord in de uitgave van De Arbeiderspers van 2021), dat ’n lezing is die Thomas Mann aan de Princeton University had gegeven, bij wijze van inleiding op “De Toverberg”. Dit nawoord is de moeite waard, en moet je misschien eerst lezen alvorens de Toverberg aan te vatten. Hierin wordt de Toverberg getypeerd als ‘n “graalboek”, en “met Rücksicht” lijkt het daar inderdaad op.
Thomas Mann suggereert in z’n lezing om De Toverberg tweemaal te lezen. Misschien zal ik dat wel ’s doen, en hem dan van de eerste keer 5 sterren geven.
(… en ik ben op zoek naar de film van 1982 met Christoph Eichhorn als Hans Castorp, Marie-France Pisier als Claudia Chauchat, Rod Steiger als Pieter Peperkorn, Charles Aznavour (!) als Naphta, Flavio Bucci als Ludovico Settembrini, en Hans Christian Blech as Dr. Hofrat Behrens)
4
1
Reageer op deze recensie
