Meeslepende afdaling in het morele moeras van macht, loyaliteit en herinnering

Geheime Dienst is een thriller die zich uitstrekt van familiedrama tot geopolitieke spanning, zonder ooit te ontsporen. De plot rust op een klassiek motief — een gedeeld geheim uit het verleden — dat door de auteur op ingenieuze wijze wordt verdiept met een tweede, verborgen geheim waarvan niemand wist dat ook dat gedeeld was. Wat begint in persoonlijke kring, ontvouwt zich gaandeweg tot een scherpe reflectie op de laat twintigste-eeuwse actualiteit, met een verrassend heldere lijn naar die van vandaag. Zoals het een goed plot betaamt, dringt die reikwijdte zich pas laat aan de lezer op.
De cast is omvangrijk: een groep Utrechtse studievrienden uit de jaren tachtig, inmiddels vijftigers, die zich allemaal op een of andere manier hebben opgewerkt tot de maatschappelijke bovenlaag. Ministers, mediamensen, ondernemers, socialites — mensen die ooit idealen deelden en zich nu bewegen in een wereld die ingewikkelder, maar ook moreel diffuser is geworden. De lezer moet aan het begin goed opletten, maar dankzij het vertelperspectief — elk hoofdstuk belicht een ander personage — krijgen de stemmen een eigen toon, ritme en vocabulaire. Dat levert een rijk, gelaagd groepsportret op.

Verwacht geen actiegedreven helden, maar denkers: mensen die alles kunnen verwoorden, maar zelden handelen zonder twijfel. Ze zijn welbespraakt, cosmopoliet, intelligent en vaak uitgesproken, maar blijven intern worstelen. Zelfs in een actiescène in een helikopter wordt er nog druk geanalyseerd — iets wat de vaart vertraagt, maar tegelijk past bij deze personages.

De kracht van de roman zit in het morele spanningsveld: tussen verleden en heden, tussen innerlijk en imago, tussen trouw en verraad. Schuld, schaamte, idealen, verloren liefdes en ongemakkelijke loyaliteit — alles resoneert onder het oppervlak. De dialogen zijn scherp en realistisch, met een ondertoon van ironie. Muziek speelt een opvallende rol — inclusief een eigen playlist — en wie vertrouwd is met eerder werk van van Rijckevorsel, zal subtiele verwijzingen herkennen.

De stijl is ingetogen en precies. De schrijver oordeelt niet, maar nodigt de lezer uit om mee te denken. Geen ‘kijk uit, achter je’, maar eerder: wat zou jij doen? Die morele betrokkenheid houdt je in het boek. Wat het soms mist, is ritmische afwisseling of lucht: De introspectieve stijl is functioneel, al drijft het niet altijd het verhaal en verlang je soms naar een moment van ademruimte. Maar zelfs dat sluit naadloos aan bij het type personages dat wordt neergezet.

Geheime Dienst is een thriller die het genre oprekt — doordacht en met literaire ambitie. Geen adrenalinerush, wel een meeslepende afdaling in het morele moeras van macht, loyaliteit en herinnering.