Verdrietige familiegeschiedenis

In 2016 hoorde ik voor het eerst van Katja Petrowskaja door het interview dat Adriaan van Dis met haar hield in “Hier is....Adriaan van Dis”. Met haar debuut “Misschien Esther” won Katja Petrowskaja in 2013 de Ingeborg Bachmann Preis, de belangrijkste Duitse debuutprijs.

"Geschiedenis is als er plotseling geen mensen meer zijn die je vragen kunt stellen, alleen nog maar bronnen." (citaat)

“Misschien Esther” is een fascinerend verhaal over de poging van Katja Petrowskaja om haar Joodse familiegeschiedenis te begrijpen en te leren kennen. Van fragmenten van verhalen en historisch onderzoek stelt ze een portret samen van haar voorouders. Een groot deel van hun leven is onbekend (door de oorlogen en moeten verhuizen naar andere landen).
De manier van vertellen vond ik wat fragmentarisch en daardoor las ik het verhaal met zekere afstand richting de personages. Ondanks dat werd ik wel erg gegrepen door een aantal pijnlijke gebeurtenissen in de geschiedenis. Mat name haar bezoek aan Mauthausen en Babi Jar raakte mij. Tot mijn spijt ik had nog nooit gehoord van Babi Jar, het ravijn in Kiev, waar in 1941 ruim 100.000 Joden zijn vermoord.
Een verdrietige familiegeschiedenis, maar wel één die het waard is om gelezen te worden.

"We waren gelukkig, en alles in mij verzette zich tegen de zin die Lev Tolstoj ons heeft nagelaten, dat gelukkige families in hun geluk op elkaar leken en alleen de ongelukkige uniek zijn, een zin die ons in de val heeft gelokt en onze hang naar ongeluk wekte, alsof alleen het ongeluk de moeite waard was, en het geluk leeg.” (citaat)