Lezersrecensie
Een stampvoetende tiener
Schotse roman over tiener die uit achterstandswijk wil klimmen.
In 2023 won Barbara Kingsolver de Pulitzer Price for Fiction voor haar roman Demon Copperhead. Het gaat over een soort moderne David Copperfield, die uit zijn achtergestelde milieu probeert te kruipen en onderweg een strijd levert tegen drugs en medicijnen. Ook de debuutroman van de Schots/Amerikaanse Douglas Stuart, Shuggy Bain, gooide hoge ogen met prijzen waarvan de Booker Prize in 2020 de grootste was. Ook hier gaat het over een jongetje dat probeert onder zijn milieu uit te komen, maar wordt gehinderd door een alcoholische moeder.
Een meisje in een patriarchale wereld
Meerdere romans delen het thema om uit een arm milieu te ontsnappen en om verslavingen aan drugs en drank van zich af te schudden. Het merendeel van deze romans heeft een jongen als hoofdpersoon. Alsof meisjes in een patriarchale wereld geen recht van spreken of dromen hebben. Zo dacht Tom Newlands toen hij in de Covid-maanden aan zijn debuutroman begon. En hij creëerde Cora Mowat, een veertienjarig meisje dat in een achterbuurt woont in een doodsaai stadje dat plat ligt wegens gesloten mijnen.
De nieuwe vriend
Cora heeft ambities. Ze wil een beter huis voor haar moeder die in een rolstoel zit en weg uit het deprimerende (fictieve) Muircross. In haar dromen loopt ze al college in Glasgow. Maar dan krijgt haar moeder een nieuwe vriend, Gunner. Een kale eenogige, maar best wel knap uitziende man, die meteen intrekt bij Cora en haar moeder en erg zijn best doet om Cora in te palmen. Hij neemt haar mee uit wandelen en vertelt interessante weetjes over de natuur. Cora komt er echter al snel achter in wat voor zaakjes Gunner handelt, waardoor het hem niet gaat lukken haar vertrouwen te winnen. Wat wel nodig is, want op een bepaald moment zijn Gunner en Cora op elkaar aangewezen.
ADHD
Cora is een memorabel persoontje. Ze dendert door de wereld als een boze tiener, loopt haarzelf voor de voeten en leert pas later dat dat komt omdat ze ADHD heeft. Tom Newlands is zelf hyperactief en weet daarom als geen ander hoe hij Cora moet kneden tot een meisje met impulsief gedrag en concentratiestoornissen. Cora is een meisje met gedachten die alle kanten opspringen en heel impulsief kan handelen. Ze is door Newlands uitgerust met een heerlijk sarcastisch en originele beeldtaal en ook de dialogen zijn brutaal en onderhoudend.
Als lezer kost het geen enkele moeite om je snel aan Cora te hechten, aan haar goed bedoelde acties, aan haar leventje dat langs de armoedegrenzen en kleine criminaliteit scheert. Ondanks dat Cora de dood van haar moeder moet verwerken, probeert ze zo goed als ze kan niet in de valkuilen van het straatleven te vallen: ze navigeert het liefst met een grote boog om drugs en criminaliteit heen. Wat niet meevalt als je beste en veel oudere vriendin Jo heet, een vriendin je bedondert met drugs en een eerste liefde ook al niet is wat je van hem dacht. Ze leren Cora wat het leven te bieden heeft aan vertrouwen en aan vriendschap, maar ook aan teleurstellingen.
Serieus maar luchtig
De rode lijn door het leven van Cora is echter haar relatie met Gunner, die niet opgeeft Cora voor zich te winnen. Niet in Abbotscraig waar Cora en Gunner naartoe verhuizen wanneer ze eindelijk het huis dat Cora’s moeder wilde hebben, krijgen toegewezen, noch wanneer Cora, al bijna 18, in Glasgow volwassen is geworden.
Het verhaal is niet te dramatisch maar kent wel genoeg sentimentele momenten. Newlands had voor ogen om een roman te schrijven over serieuze onderwerpen, maar het boek luchtig te houden. Daar is hij glansrijk in geslaagd. Het boek is onderhoudend en hoe uitzichtloos het armoedige leven rondom Cora er ook uitziet, er verschijnt altijd wel een zonnestraaltje aan het einde van de straat. En de Schotse literatuur heeft er weer een kleine literaire heldin bij.
Tom Newlands – Alleen hier, alleen nu (Only Here, Only Now, vert. Lucie van Rooijen), Wereldbibliotheek 2025
Deze bespreking is ook verschenen in Smitakis Boekenlust, mét leestips: https://smitakisboekenlust.com/tom-newlands-alleen-hier-alleen-nu/
In 2023 won Barbara Kingsolver de Pulitzer Price for Fiction voor haar roman Demon Copperhead. Het gaat over een soort moderne David Copperfield, die uit zijn achtergestelde milieu probeert te kruipen en onderweg een strijd levert tegen drugs en medicijnen. Ook de debuutroman van de Schots/Amerikaanse Douglas Stuart, Shuggy Bain, gooide hoge ogen met prijzen waarvan de Booker Prize in 2020 de grootste was. Ook hier gaat het over een jongetje dat probeert onder zijn milieu uit te komen, maar wordt gehinderd door een alcoholische moeder.
Een meisje in een patriarchale wereld
Meerdere romans delen het thema om uit een arm milieu te ontsnappen en om verslavingen aan drugs en drank van zich af te schudden. Het merendeel van deze romans heeft een jongen als hoofdpersoon. Alsof meisjes in een patriarchale wereld geen recht van spreken of dromen hebben. Zo dacht Tom Newlands toen hij in de Covid-maanden aan zijn debuutroman begon. En hij creëerde Cora Mowat, een veertienjarig meisje dat in een achterbuurt woont in een doodsaai stadje dat plat ligt wegens gesloten mijnen.
De nieuwe vriend
Cora heeft ambities. Ze wil een beter huis voor haar moeder die in een rolstoel zit en weg uit het deprimerende (fictieve) Muircross. In haar dromen loopt ze al college in Glasgow. Maar dan krijgt haar moeder een nieuwe vriend, Gunner. Een kale eenogige, maar best wel knap uitziende man, die meteen intrekt bij Cora en haar moeder en erg zijn best doet om Cora in te palmen. Hij neemt haar mee uit wandelen en vertelt interessante weetjes over de natuur. Cora komt er echter al snel achter in wat voor zaakjes Gunner handelt, waardoor het hem niet gaat lukken haar vertrouwen te winnen. Wat wel nodig is, want op een bepaald moment zijn Gunner en Cora op elkaar aangewezen.
ADHD
Cora is een memorabel persoontje. Ze dendert door de wereld als een boze tiener, loopt haarzelf voor de voeten en leert pas later dat dat komt omdat ze ADHD heeft. Tom Newlands is zelf hyperactief en weet daarom als geen ander hoe hij Cora moet kneden tot een meisje met impulsief gedrag en concentratiestoornissen. Cora is een meisje met gedachten die alle kanten opspringen en heel impulsief kan handelen. Ze is door Newlands uitgerust met een heerlijk sarcastisch en originele beeldtaal en ook de dialogen zijn brutaal en onderhoudend.
Als lezer kost het geen enkele moeite om je snel aan Cora te hechten, aan haar goed bedoelde acties, aan haar leventje dat langs de armoedegrenzen en kleine criminaliteit scheert. Ondanks dat Cora de dood van haar moeder moet verwerken, probeert ze zo goed als ze kan niet in de valkuilen van het straatleven te vallen: ze navigeert het liefst met een grote boog om drugs en criminaliteit heen. Wat niet meevalt als je beste en veel oudere vriendin Jo heet, een vriendin je bedondert met drugs en een eerste liefde ook al niet is wat je van hem dacht. Ze leren Cora wat het leven te bieden heeft aan vertrouwen en aan vriendschap, maar ook aan teleurstellingen.
Serieus maar luchtig
De rode lijn door het leven van Cora is echter haar relatie met Gunner, die niet opgeeft Cora voor zich te winnen. Niet in Abbotscraig waar Cora en Gunner naartoe verhuizen wanneer ze eindelijk het huis dat Cora’s moeder wilde hebben, krijgen toegewezen, noch wanneer Cora, al bijna 18, in Glasgow volwassen is geworden.
Het verhaal is niet te dramatisch maar kent wel genoeg sentimentele momenten. Newlands had voor ogen om een roman te schrijven over serieuze onderwerpen, maar het boek luchtig te houden. Daar is hij glansrijk in geslaagd. Het boek is onderhoudend en hoe uitzichtloos het armoedige leven rondom Cora er ook uitziet, er verschijnt altijd wel een zonnestraaltje aan het einde van de straat. En de Schotse literatuur heeft er weer een kleine literaire heldin bij.
Tom Newlands – Alleen hier, alleen nu (Only Here, Only Now, vert. Lucie van Rooijen), Wereldbibliotheek 2025
Deze bespreking is ook verschenen in Smitakis Boekenlust, mét leestips: https://smitakisboekenlust.com/tom-newlands-alleen-hier-alleen-nu/
1
Reageer op deze recensie
Meer recensies van smitaki3
Gesponsord
Wanneer een bekende influencer wordt ontvoerd is het aan herstellend criminoloog Jackie Laurijssen de taak om haar veilig terug te halen. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
