Lezersrecensie
De dialoog
We leven in een tijdperk waarin er niet meer goed naar elkaar wordt geluisterd. Bovendien denken steeds meer mensen het gelijk aan hun kant te hebben zonder ruimte te bieden om erover in dialoog te gaan. Op de sociale media wordt regelmatig harde taal gebezigd en respect voor elkaar lijkt steeds verder weg te dwalen.
Genaaid
Hier een roman die op eigenzinnige wijze wat tegengas geeft. Virginie Despentes (1969) is een Franse schrijfster en filmmaker die met haar eerste roman Genaaid (Baise moi) in 1994 al meteen een hit scoorde; een boek over een hoertje en een pornoactrice die door Frankrijk trekken en een spoor van seks en vermoorde mensen achterlaten. In 2000 verfilmde ze zelf het boek, dat heel wat relletjes opleverde wegens te expliciete, ruige seks, geweld, taalgebruik en controversiële standpunten.
Dit zijn ook de thema’s die haar latere werk beheersen. Deze rauwe stem en de onderwerpen die deels in een verdomhoekje zitten brachten deze punk-schrijfster, zoals ze ook wel wordt genoemd, het succes. Met haar nieuwe roman lijkt deze dame wat milder gestemd, ook al klinkt de titel weer lekker uitdagend: Beste klootzak.
MeToo
Het is niet de eerste roman in mail-vorm. Zie bijvoorbeeld Check mail van Matt Beaumont. Zsuzsa Bánk verhief de mail al tot briefstatus in Slapen doen we later. En ook Despentes laat de mails tot brieven uitgroeien. Het is een correspondentie tussen twee personen, over een wereld van feminisme, verslaafdheid, Anonieme Alcoholisten, MeToo, vriendschap en sociale netwerken. Een correspondentie die veel kanten uitschiet.
Oscar Jayack is een schrijver die na zijn eerste succesvolle roman een tweede boek probeert te schrijven, wat hem niet lukt omdat hij zich slachtoffer voelt van een MeToo-affaire en de fles hem hierbij helpt. Rebecca Latté is een wat oudere actrice die haar carrière ziet verwateren en haar hele leven middelen heeft gebruikt om het leven aan te kunnen. Ze blijkt een oude vriendin van de zus van Oscar en vandaar dat Oscar haar op een mooie dag, na haar uit de verte te hebben gezien, een sneer geeft over haar leeftijd, die op een interessante correspondentie uitloopt. Ook de dame die Oscar beschuldigt van ongewenste intimiteiten, Zoë Katana, ooit de persmanager van Oscar, nu een populair maar giftige blogger over feminisme, voegt zich met al haar haatgevoelens tussen de stroom mails.
AA
De eerste mails zijn puur vuurwerk. Vooral Rebecca slaat venijnig toe in woorden die voortkomen uit heftige gevoelens. Oscar voelt zich in een hoek gedreven en zal in de verdediging moeten, wat hij doet door onder andere het verleden te doen herleven, de tijd dat Rebecca met zijn zus bevriend was.
Hoe meer Oscar en Rebecca naar elkaar schrijven, hoe meer water er bij de wijn wordt gedaan. Deels door het verleden, deels door naar elkaar te luisteren. De toon wordt milder en er groeit een zeker begrip voor elkaar. Beide doen ze pogingen bij de AA te blijven om van hun verslaving af te komen, beide laten een verleden achter waardoor een nieuw hoofdstuk in hun leven gaat beginnen.
Alcohol, drugs en seks
Virginie Despentes werd al eens onder vuur genomen toen ze interesse toonde in het verhaal van de daders van de aanslag op Charlie Hebdo in 2015. Ook in Beste klootzak scheert ze weer langs een ravijn van tegenstrijdige gevoelens door bijvoorbeeld Oscar heel wat ruimte te geven om zijn kant van de MeToo-affaire uit te leggen. Tegelijkertijd heeft Despentes van Zoë een venijnige, feministische blogger gemaakt die weinig sympathie zal vinden bij de lezer. En zo is het duidelijk dat Despentes’ wereld allesbehalve zwart-wit is, wat een interessant gegeven is voor veel actuele zaken die voorbij komen in de roman. Het geeft haar bovendien ruimte voor bijtend sarcasme, waardoor het serieuze van enkele maatschappelijke zaken wat onderuit wordt gehaald.
Het was de Amerikaanse schrijver Charles Bukowski die met zijn rauwe alcoholische avonturen en seksuele escapades Despentes aan het schrijven zette. Ook voor haar werden deze thema’s belangrijk, waardoor ze een brutale stijl ontwikkelde, doordesemt met spreektaal. De taal die zowel Oscar als Rebecca spreken, wat een zwak punt van de roman is: het is Despentes niet gelukt om Oscar en Rebecca verschillende stemmen te geven.
Rauwe oprechtheid
Dat mag de pret echter niet drukken, want zowel Oscar als Rebecca houden er interessante zienswijzen op na, die naar gelang hun correspondentie vordert, langzaam veranderen. Het zijn deze veranderingen die het ritme van de roman kleuren en een kleine spanningsboog creëren. Daardoor blijft de lezer nieuwsgierig naar de volgende episode. De rauwe oprechtheid is bovendien vermakelijk en onderhoudend. Ondanks dat Beste klootzak tot het mildere werk van Virginie Despentes behoort, nodigt dit boek uit tot meer lezen van deze controversiële Franse vrouw, die zowel pen als camera hanteert om haar zienswijze op de maatschappij uit te dragen.
Virginie Despentes – Beste klootzak (Cher connard, vert. Carlijn Brouwer), De Geus 2025
Deze bespreking is ook geplaatst in Smitakis Boekenlust, mét leestips: https://smitakisboekenlust.com/virginie-despentes-beste-klootzak/
Genaaid
Hier een roman die op eigenzinnige wijze wat tegengas geeft. Virginie Despentes (1969) is een Franse schrijfster en filmmaker die met haar eerste roman Genaaid (Baise moi) in 1994 al meteen een hit scoorde; een boek over een hoertje en een pornoactrice die door Frankrijk trekken en een spoor van seks en vermoorde mensen achterlaten. In 2000 verfilmde ze zelf het boek, dat heel wat relletjes opleverde wegens te expliciete, ruige seks, geweld, taalgebruik en controversiële standpunten.
Dit zijn ook de thema’s die haar latere werk beheersen. Deze rauwe stem en de onderwerpen die deels in een verdomhoekje zitten brachten deze punk-schrijfster, zoals ze ook wel wordt genoemd, het succes. Met haar nieuwe roman lijkt deze dame wat milder gestemd, ook al klinkt de titel weer lekker uitdagend: Beste klootzak.
MeToo
Het is niet de eerste roman in mail-vorm. Zie bijvoorbeeld Check mail van Matt Beaumont. Zsuzsa Bánk verhief de mail al tot briefstatus in Slapen doen we later. En ook Despentes laat de mails tot brieven uitgroeien. Het is een correspondentie tussen twee personen, over een wereld van feminisme, verslaafdheid, Anonieme Alcoholisten, MeToo, vriendschap en sociale netwerken. Een correspondentie die veel kanten uitschiet.
Oscar Jayack is een schrijver die na zijn eerste succesvolle roman een tweede boek probeert te schrijven, wat hem niet lukt omdat hij zich slachtoffer voelt van een MeToo-affaire en de fles hem hierbij helpt. Rebecca Latté is een wat oudere actrice die haar carrière ziet verwateren en haar hele leven middelen heeft gebruikt om het leven aan te kunnen. Ze blijkt een oude vriendin van de zus van Oscar en vandaar dat Oscar haar op een mooie dag, na haar uit de verte te hebben gezien, een sneer geeft over haar leeftijd, die op een interessante correspondentie uitloopt. Ook de dame die Oscar beschuldigt van ongewenste intimiteiten, Zoë Katana, ooit de persmanager van Oscar, nu een populair maar giftige blogger over feminisme, voegt zich met al haar haatgevoelens tussen de stroom mails.
AA
De eerste mails zijn puur vuurwerk. Vooral Rebecca slaat venijnig toe in woorden die voortkomen uit heftige gevoelens. Oscar voelt zich in een hoek gedreven en zal in de verdediging moeten, wat hij doet door onder andere het verleden te doen herleven, de tijd dat Rebecca met zijn zus bevriend was.
Hoe meer Oscar en Rebecca naar elkaar schrijven, hoe meer water er bij de wijn wordt gedaan. Deels door het verleden, deels door naar elkaar te luisteren. De toon wordt milder en er groeit een zeker begrip voor elkaar. Beide doen ze pogingen bij de AA te blijven om van hun verslaving af te komen, beide laten een verleden achter waardoor een nieuw hoofdstuk in hun leven gaat beginnen.
Alcohol, drugs en seks
Virginie Despentes werd al eens onder vuur genomen toen ze interesse toonde in het verhaal van de daders van de aanslag op Charlie Hebdo in 2015. Ook in Beste klootzak scheert ze weer langs een ravijn van tegenstrijdige gevoelens door bijvoorbeeld Oscar heel wat ruimte te geven om zijn kant van de MeToo-affaire uit te leggen. Tegelijkertijd heeft Despentes van Zoë een venijnige, feministische blogger gemaakt die weinig sympathie zal vinden bij de lezer. En zo is het duidelijk dat Despentes’ wereld allesbehalve zwart-wit is, wat een interessant gegeven is voor veel actuele zaken die voorbij komen in de roman. Het geeft haar bovendien ruimte voor bijtend sarcasme, waardoor het serieuze van enkele maatschappelijke zaken wat onderuit wordt gehaald.
Het was de Amerikaanse schrijver Charles Bukowski die met zijn rauwe alcoholische avonturen en seksuele escapades Despentes aan het schrijven zette. Ook voor haar werden deze thema’s belangrijk, waardoor ze een brutale stijl ontwikkelde, doordesemt met spreektaal. De taal die zowel Oscar als Rebecca spreken, wat een zwak punt van de roman is: het is Despentes niet gelukt om Oscar en Rebecca verschillende stemmen te geven.
Rauwe oprechtheid
Dat mag de pret echter niet drukken, want zowel Oscar als Rebecca houden er interessante zienswijzen op na, die naar gelang hun correspondentie vordert, langzaam veranderen. Het zijn deze veranderingen die het ritme van de roman kleuren en een kleine spanningsboog creëren. Daardoor blijft de lezer nieuwsgierig naar de volgende episode. De rauwe oprechtheid is bovendien vermakelijk en onderhoudend. Ondanks dat Beste klootzak tot het mildere werk van Virginie Despentes behoort, nodigt dit boek uit tot meer lezen van deze controversiële Franse vrouw, die zowel pen als camera hanteert om haar zienswijze op de maatschappij uit te dragen.
Virginie Despentes – Beste klootzak (Cher connard, vert. Carlijn Brouwer), De Geus 2025
Deze bespreking is ook geplaatst in Smitakis Boekenlust, mét leestips: https://smitakisboekenlust.com/virginie-despentes-beste-klootzak/
1
Reageer op deze recensie
