Sfeervol sprookjesbos

De Beer en de Nachtegaal is een boek dat ik vaak naast me heb neergelegd, en dat is een goed teken. De hoofdpersoon, Vasilisa, is namelijk zo aanstekelijk dat ik steeds zin kreeg het bos in te rennen. Ze voelt een enorme liefde voor de natuur en de natuurgeesten die in haar dorp gerespecteerd worden. Een paar hutten in een afgelegen bos in het Rusland van de 14e eeuw. Vasilisa is de enige die de huis- en natuurgeesten (domovoi) kan zien. Helaas wordt het volksgeloof in het nauw gedreven door de kerk. Het verdringen van volksgeloof door de kerk is een thema dat ik in de volgende delen graag uitgediept zie, want hier doet Katherine Arden dat nog erg summier.

Arden is echter een kei in het scheppen van een meedogenloos winters bos. Ze creëert een sfeer waarin alles mogelijk lijkt. Het is daarom storend dat Vasilisa aan de ene kant domovoi kan zien terwijl niemand haar gelooft, maar aan de andere kant volksverhalen, zoals over Baba Yaga, wegwuift als sprookjes. Sommige bovennatuurlijke wezens leent Arden uit modernere vertellingen en plaatst ze in de 14e eeuw. Zo maakt ze van Morozko een kerstmannenversie. Dit is natuurlijk allemaal niet erg, maar daardoor voelt het geheel soms als een sprookjesbos waarin verschillende figuren mogen opdraven om een rolletje te spelen. Het verhaal is bij tijd en wijlen spannend, maar vooral doordat Russische folklore onbekend en onvoorspelbaar is. Personages die het ene moment dodelijk verwond zijn, zijn het andere moment op wonderbaarlijke wijze genezen en dat haalt veel urgentie uit het verhaal.

De Beer en de Nachtegaal neemt je mee naar een sprookjesachtig Rusland in een weergaloze winterse sfeer. Je leest dit boek niet voor de spanning, maar omdat je je hart zal verliezen aan Vasilisa en haar domovoi.