Balanceren op de grens tussen intrige en verwarring

Deze recensie verscheen eerder op www.alexhoogendoorn.nl

Boven de wolken is een literaire verhalenbundel met bekende én onbekende auteurs. Arthur Japin, Onno Blom en Jaap Bos zijn enkele namen die in deze bundel zijn opgenomen.

In Boven de wolken. Verhalen uit de verte brengen elf auteurs je mee naar verschillende werelden, werkelijkheden. Alle personages maken een moeilijke periode door, ieder op een verschillende manier. Sommige verhalen blinken uit in creativiteit, andere qua vorm.

Arthur Japin opent de bundel met zijn verhaal Magonia waarin de jonge Arthur op reis gaat met een speelgoedskelet die als metafoor voor de dood dient. De bundel opent even onwerkelijk als fascinerend:

'Deze dood is een lang, wit geraamte. Hij kan zitten en staan. Hij loopt. Soms blijft de borstkas achter bij de benen en slaat het onderstel een eigen weg in. Dan weer kan het hoofd de armen niet bijhouden en vliegt het van de romp, recht de lucht in. Het is even oefenen, maar met wat handigheid danst de dood voor je, begeleid door zijn luid klepperende botten. Dat is met gemak het mooiste cadeau.'

De ontwikkeling die het personage doormaakt is ontroerend en hartverscheurend tegelijkertijd. Er zitten zoveel lagen in dat je er wel even over kunt doorgaan. Hetzelfde geldt voor het verhaal van Jaap Bos, Het bord van Heymans, over een paranormaal begaafd personage dat zijn grip op de werkelijkheid verliest. Zoals ook in De wet van Moenk is het een verhaal waar je als lezer actief moet analyseren om het te blijven volgen. Bos laat je vertwijfeld achter zodat het verhaal nog even bij je blijft.

Bij verhalen over de werkelijkheid ligt altijd het gevaar op de loer dat het verhaal te ver van de lezer af staat om het volledig te kunnen begrijpen en waarderen. Minder enthousiast was ik over de verhalen van Onno Blom (Mokkabenen), Sander Mooiweer (Liefde en muziek), André Platteel (Net veertien), Roos van Sen (Waalseiland) en Rob van der Staaij (De ommekeer).

Er werd te weinig verteld van wat wel gezegd moest worden, waardoor mij het gevoel bekroop dat er niet duidelijk genoeg ergens naartoe werd gewerkt. Het verhaal van Blom miste een passende afsluiting en dat van Mooiweer was niet voldoende gestroomlijnd. Dat Van Sen dichter is, blijkt uit de poëtische schrijfstijl en vorm die het een bijzondere sfeer gaven, maar de bedoeling bleek onduidelijk, net als bij het verhaal van Platteel. Bij Van der Staaijs verhaal had ik géén idee wat er aan de hand was. Hoewel er een duidelijke moraal in zit, miste het verhaal een voldoende uitwerking om ook van het lezen te genieten.

En dan zijn er de verhalen die minder creatief (redelijk veilig) zijn, maar wel vermakelijk en goed uitgewerkt. Het verhaal van Nicole Harmsen, Het komt in de buurt, is intrigerend en ontroerend. In Een avond op de tuin laat Hans Hom op een boeiende manier blijken hoe belangrijk het is terug te gaan naar de basis en Henry Sepers heeft met Mijn baas een absurd, intrigerend verhaal geschreven over onbegrip. De afsluiter, Elena Rozenberg van Prins de Vos, is een teder verhaal met een passend subtiele uitwerking van emoties, een waardige afsluiter.

Boven de wolken is een bijzonder veelzijdige bundel met literaire verhalen, die balanceren op de grens tussen intrige en verwarring.

3,5 ster.