Lezersrecensie
Een literair experiment
26 oktober 2016
Als je net veertien bent, begint het leven pas echt. Je wordt langzaamaan volwassen en ontdekt de wereld in al haar facetten. Naast DNA hebben de broers in Net veertien gemeen dat ze met hun veertiende verjaardag hun jeugdigheid achterlaten.
Net veertien
De broers Jonathan en Stefan groeien op in een gezin aan de onderkant van de samenleving. Op zijn veertiende maakt Jonathan een seksuele ontdekkingstocht. Stefan echter moet op diezelfde leeftijd strijden tegen de dood. Als veertienjarigen zijn beiden al lang geen kinderen meer. Jonathan is gerijpt door de sensatie van het liefhebben, Stefan wordt volwassen door de tragedie nooit meer lief te kunnen hebben. Wat beide broers bindt, is de drift vol te willen leven, voorbij de eindigheid.
Een literair experiment
Net veertien is een literair experiment dat vraagt om actief lezen. Het is ingedeeld in twee delen: Jonathan die in 1983 net veertien is en Stefan die in 1991 die leeftijd bereikt. Tussen de hoofdstukken door vind je kleine gedichten, zoals: Je bent woedend. Hij kan er niets aan doen. Ben je dan minder boos? die je aan het denken zetten. Met het aanbreken van deel twee, is er ook een breuk in stijl te zien: de lineaire geschiedenis van de broers wordt ingevuld met verklaringen van gebeurtenissen en gedrag, waarbij heden en verleden afwisselen met hallucinaties en vervlogen dromen. Denk er na het lezen nog even over na, zoals een puzzel ook niet klaar is als je enkel alle stukjes hebt verzameld.
Persoonlijk schoot ik vol bij de verklaring achter de choquerende gewoonte van de vader om Jonathan mee naar bed te nemen. Geloof me: het is niet wat je denkt.
Toch gebeurde het maar enkele keren dat ik ontroerd werd. Veertig pagina’s voor het einde legde ik het boek weg om het ruim een week later weer op te pakken. Terwijl ik het uitlas, merkte ik een afstand tussen mij en het verhaal. Ik las het meer beschouwend en had geaccepteerd dat het verhaal bij mij niet echt binnen zou komen. Met dit nieuwe perspectief ontdekte ik dat deze ‘literaire hormonenbom’, zoals schrijver Abdelkader Benali het noemt, zijn kracht vindt in het het ontroeren zonder sentimenteel te worden.
Net veertien is rauw en bij vlagen grof, ontroerend tussen de regels door. Zelf geef ik de voorkeur aan een iets subtielere schrijfstijl, maar de vorm gaf het boek een extra dimensie waardoor ik toch doorlas. Veel blijft onbenoemd wat de suggestie wekt dat er meer lagen te vinden zijn. Misschien worden die blootgelegd bij een volgende lezing. Ik ben er in ieder geval zeker van dat het een geschikt boek is voor een literaire leesclub.
(Deze recensie verscheen eerder op www.alexhoogendoorn.nl)
Net veertien
De broers Jonathan en Stefan groeien op in een gezin aan de onderkant van de samenleving. Op zijn veertiende maakt Jonathan een seksuele ontdekkingstocht. Stefan echter moet op diezelfde leeftijd strijden tegen de dood. Als veertienjarigen zijn beiden al lang geen kinderen meer. Jonathan is gerijpt door de sensatie van het liefhebben, Stefan wordt volwassen door de tragedie nooit meer lief te kunnen hebben. Wat beide broers bindt, is de drift vol te willen leven, voorbij de eindigheid.
Een literair experiment
Net veertien is een literair experiment dat vraagt om actief lezen. Het is ingedeeld in twee delen: Jonathan die in 1983 net veertien is en Stefan die in 1991 die leeftijd bereikt. Tussen de hoofdstukken door vind je kleine gedichten, zoals: Je bent woedend. Hij kan er niets aan doen. Ben je dan minder boos? die je aan het denken zetten. Met het aanbreken van deel twee, is er ook een breuk in stijl te zien: de lineaire geschiedenis van de broers wordt ingevuld met verklaringen van gebeurtenissen en gedrag, waarbij heden en verleden afwisselen met hallucinaties en vervlogen dromen. Denk er na het lezen nog even over na, zoals een puzzel ook niet klaar is als je enkel alle stukjes hebt verzameld.
Persoonlijk schoot ik vol bij de verklaring achter de choquerende gewoonte van de vader om Jonathan mee naar bed te nemen. Geloof me: het is niet wat je denkt.
Toch gebeurde het maar enkele keren dat ik ontroerd werd. Veertig pagina’s voor het einde legde ik het boek weg om het ruim een week later weer op te pakken. Terwijl ik het uitlas, merkte ik een afstand tussen mij en het verhaal. Ik las het meer beschouwend en had geaccepteerd dat het verhaal bij mij niet echt binnen zou komen. Met dit nieuwe perspectief ontdekte ik dat deze ‘literaire hormonenbom’, zoals schrijver Abdelkader Benali het noemt, zijn kracht vindt in het het ontroeren zonder sentimenteel te worden.
Net veertien is rauw en bij vlagen grof, ontroerend tussen de regels door. Zelf geef ik de voorkeur aan een iets subtielere schrijfstijl, maar de vorm gaf het boek een extra dimensie waardoor ik toch doorlas. Veel blijft onbenoemd wat de suggestie wekt dat er meer lagen te vinden zijn. Misschien worden die blootgelegd bij een volgende lezing. Ik ben er in ieder geval zeker van dat het een geschikt boek is voor een literaire leesclub.
(Deze recensie verscheen eerder op www.alexhoogendoorn.nl)
1
Reageer op deze recensie
