Ongrijpbaar maar fascinerend

Rondom de zon

In 1904 reist de kleine Beryl naar Kenia. In de steek gelaten door haar moeder, wordt ze opgevoed door haar vader en leden van de Kipsigis-stam die in de buurt wonen. Haar ongewone stijl om paarden te trainen trekt de aandacht van de Europese expats. Safari-jager Denys verovert haar hart, hoewel hij ook een relatie heeft met de fascinerende Karen Blixen. De liefde van Denys stimuleert Beryl om haar tweede droom – de eerste vrouwelijke bushpiloot van Kenia worden – te realiseren.

Ongrijpbaar maar fascinerend

'Rondom de zon' van Paula McLain is zowel een meeslepende historische roman als een fictionele biografie over de beroemde vliegenierster Beryl Markham. De biografische elementen overheersen niet, waardoor het leest als fictie. De schrijfstijl is toegankelijk en vloeiend, zoals McLain ook de diepgang in het verhaal heeft verweven. Je hebt het misschien niet gelijk door, maar er zit meer in dan je denkt.

Het recenseren van een biografisch verhaal is wat lastiger dan fictie, omdat het leven niet zo georganiseerd is als een verzonnen verhaal. Ik had wel een aantal kritische kanttekeningen, maar in de noot van de auteur werd een hoop verklaard. Beryl vond ik intrigerend maar soms ook onlogisch: als vrije geest laat zij zich zo makkelijk in de wereld van de rijken glijden dat ik me afvroeg of de auteur zich wel had ingelezen. Je leert haar eigenlijk nooit goed kennen. Ze laat zo veel kanten van zich zien en het stille oog van de orkaan (haar ware persoonlijkheid) manifesteert zich niet duidelijk. Dat stond me tegen totdat ik in de noot van de auteur las dat ze ook zo’n gesloten boek met mysterieuze cover was voor haar vrienden.

Na het vertrek van haar moeder is ze opgenomen in de Kipsis-stam van haar beste vriend en die liefde voor de natuur wordt langzaam maar zeker ingeruild voor het vliegen. Het wrong en wrong, maar eigenlijk is het dit: ze groeide op met de gedachte vrijheid en zekerheid in de natuur te vinden en leert langzaam maar zeker te beseffen dat de natuur slechts de omgeving is waarin ze in zichzélf vrijheid en zekerheid vindt. Dat is ook in de lucht.

Het verhaal is vol en chaotisch (als een orkaan) en niet alles lijkt samen te komen, totdat je beseft dat Beryl in de chaos van alle schandalen nooit de moed heeft verloren. Ze ontwikkelde zichzelf tot een moedige vrouw die zich door niets liet tegenhouden. Het lijkt wel alsof niet Pippi Langkous maar Beryl Markham ooit de woorden ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.’ sprak. Over het vertrek van haar moeder zegt Beryl het volgende wat kenmerkend zal zijn voor haar leven:

'Mizwanzo is Swahili voor ‘het prille begin’. Maar soms moet al het voorgaande eerst ten einde komen en uit de bodem van het bestaan vallen voordat een nieuw begin zich echt kan voordoen.' (p. 20)

'Rondom de zon' is een ongrijpbaar maar fascinerend verhaal dat net als het adembenemende landschap in Kenia veel verborgen schatten kent. Het is zowel een historische roman als een biografie en je vindt de schoonheid in de samenkomst tussen die beide elementen.

3,5 ster

Deze recensie verscheen eerder op www.alexhoogendoorn.nl