Donald Trump volledig doorgelicht

Veel is geschreven over Republikeins presidentskandidaat Donald Trump. Niet eerder werd hem zo de maat genomen als door Michael D’Antonio. Hij spreekt tien uur met de man zelf, praat met gezaghebbende mensen uit zijn omgeving en raadpleegt vele schriftelijke bronnen. Trekt het beeld op van een super-Amerikaan, één die als geen ander aanzien synchroon laat lopen met bezit. Projectontwikkelaar, presentator en politicus, een rolmodel als narcist. Rijkeluiszoontje, één die gelooft in zijn eigen fantasie, een ijdeltuit die de confrontatie zoekt en voor wie geen belediging te ver gaat. Rokkenjager pur sang. Komt zichzelf tegen in een zakelijke crisis, maar klimt daar weer uit met verbluffend gemak. Levende karikatuur van inhalige hebzucht. Bezitter van een privévliegtuig met zijn naam er op in gouden letters. Ook een man die gezaghebbende figuren voor zich inbindt. Op zijn derde bruiloft met een 24 jaar jongere schoonheid zijn Hillary Clinton en Ophra Winfrey eregast. Dr. Phil ziet in hem geen racist als hij president Obama op zijn afkomst veroordeelt. Windt het Schotse parlement om de vingers in het realiseren van een golfcomplex op een ecologisch kwetsbare plek waarbij het de beste zonen verjaagt van hun plek. Aangelokt door een premie van anderhalf miljard, waarvan slechts een frictie wordt uitgekeerd.

Dan toch. Niet eerder hebben we ons zo vaak met zoveel tegenzin aan het lezen moeten zetten. Het gebral zat van een stinkend rijke schreeuwlelijk die met nietszeggende retoriek zoveel mensen achter zich krijgt. Geld maakt macht en macht corrumpeert. Daarvan levert deze Trump het bewijs. Het valt in de auteur te prijzen dat hij de controverses tot in details uitmeet. Maar als er geen bladzijde voorbij gaat of de taal van de poen heerst, wekt dat geen leeslust op en werkt dat verstikkend. Bovendien verdrinkt menig hoofdzin in tig bijzinnen hetgeen extra vermoeit. Vaak gaat het om een beschrijving van de hetze tussen Trumps voor- en tegenstanders, hetgeen geen bouwstenen aandraagt om de man in kwestie beter te kunnen beoordelen. Veruit het sterkste deel van het boek bestaat uit de laatste hoofdstukken waarin d’Antonio een knappe analyse geeft. Zet de Amerikanen die in deze Trump een serieuze president van het machtigste land van de wereld zien als sukkels neer, hetgeen ook van toepassing is op degenen die hem in zijn ongemotiveerde kritiek op Obama volgen en zij die miljoenen steken in projecten welke tot mislukken gedoemd zijn.

Voor inwoners van New York en voor veel Amerikanen buiten deze stad ongetwijfeld een boek dat niet op de plank mag ontbreken. Dat ligt met nuchtere Europeanen die wat minder gevoel bij rijkdom en bezit hebben anders. De waarde steekt in de compleetheid aan gegevens die de doordenkende lezer in staat stelt om zijn mening over deze politicus met smetvrees te vormen. Dat laatste vooral letterlijk te nemen want als er één iemand is die erop uit is smetten te werpen is het wel deze Donald Trump.

Nooit genoeg levert het bewijs van de niets ontziende machtsstrijd in de Amerikaanse politiek. In hetzelfde Amerika waar je bij het minste geringste medisch en zakelijk vergrijp torenhoge boetes krijgt opgelegd, mag je de opponent beledigen tot op het bot. Twintig procent van de Amerikanen vindt het allemaal Tr(i)umphaal. Hoeveel blijft daarvan over als het menens wordt met het kiezen van dé Republikeinse kandidaat? Als Donald het wordt zal Hillary er dit keer niet bij zijn op z’n feestje...