Voor hen die graag overdonderd worden

De uit Merksem afkomstige en tegenwoordig op Antwerpen-Linkeroever verblijvende Hubert Van Lier was jarenlang docent aan de Antwerpse Hogeschool. Hij stond ook aan de wieg van De schrijversacademie, een instituut dat zijn studenten voorbereid op het auteurschap. Zijn literair debuut Proloog voor een tijdrit dateert al van 1989, en in 2000 verscheen zijn eerste policier Voltaire en de zaak Chemalo. Nu ligt zijn vijfde misdaadroman Antwerpen Groenplaats in de winkels. Het is het eerste verhaal zonder het vaste hoofdpersonage onderzoeksrechter Petra Van Geninden, alias Voltaire.
De Antwerpse geschiedenisleraar Walter Grigorius is getuige van een schietpartij. Op de plaats delict vindt hij een als man verklede vrouw. Hij verwittigt de hulpdiensten en neemt haar handtas mee naar huis. Nauwlijks heeft hij de eigenaresse hiervan op de hoogte gesteld, of er belt een andere, hem onbekende vrouw bij hem aan, die achtervolgd wordt door twee Oost-Europeanen. Walter slaagt er nauwlijks in aan hen te ontsnappen. Ook blijkt zijn Oekraïense vriendin, de journaliste Tamara Litvenko, opeens onbereikbaar te zijn. Al deze vreemde feiten en gebeurtenissen overtuigen Walter ervan dat hij onbewust in een wespennest terecht gekomen is van maffieuse zaakjes die het daglicht niet kunnen verdragen. Hoe harder hij zijn onschuld uitschreeuwt en zijn tegenstanders probeert te overtuigen van hun vergissing, hoe drastischer hun aanpak wordt.
Antwerpen Groenplaats is het best te vergelijken met een zakje instantsoep dat geserveerd wordt zonder water: omdat de auteur ervoor koos om zijn verhaal extreem samengebald te vertellen, wordt de lezer zo overvallen door feiten, verdachtmakingen en vermoedens dat deze bijna in dezelfde staat van verwarring gebracht wordt als het hoofdpersonage. Salvo na salvo van gebeurtenissen, veronderstellingen acties en tegenzetten en denkpistes worden als mitrailleurvuur op de lezer afgevuurd, zonder ook maar het minste rustpunt in te bouwen waardoor die lezer in shellshock achterblijft. En hoewel dat eveneens als positief ervaren kan worden, is het toch een zeer ongemakkelijke positie waarin Hubert Van Lier zijn publiek manoeuvreert. “Schrijven is schrappen” en “Kill your darlings” zijn populaire one-liners in het literaire milieu, maar Hubert Van Lier lijkt deze credo’s ditmaal net iets te ver te hebben doorgedreven. Het toevoegen van de voorgeschreven hoeveelheid water, had de soep veel verteerbaarder, wat smakelijker en vooral genietbaarder kunnen maken.
Deze compacte vertelstijl impliceert per definitie dat er weinig ruimte en inkt gereserveerd worden aan beschrijvingen, locaties en het tot leven brengen van de personages. Op de eerste bladzijden na wordt alles beperkt tot het absolute minimum. Er is enkel plaats gemaakt voor dat wat noodzakelijk is voor het verloop van het verhaal.
Toch heeft Antwerpen Groenplaats zeker potentie, want hoewel tijdens het lezen de samenhang niet altijd doordringt, heeft de auteur een mooi, degelijk, redelijk geloofwaardig en sluitend plot gecomponeerd waarin hij ons een blik gunt op hoe het er in een deel van de Antwerpse onderwereld aan toe zou kunnen gaan. Hoe hebzucht een mens kan veranderen en hoe paranoïa iemands denkwijze beïnvloeden kan.
Met pakweg twintig pagina’s extra had Antwerpen Groenplaats wellicht een groter publiek kunnen aanspreken. Nu kan ik het boek enkel aanraden aan lezers die zich graag laten overdonderen door een verhaal.