Liefdevolle leugens

Een alternatieve titel voor Hannah - schitterend boek van de Braziliaanse advocaat Ronaldo Wrobel [1968] zou 'Liefdevolle leugens' ofwel 'Liefdeloze waarheid' kunnen zijn.

Aan de hand van de levens van enkele Joodse emigranten die vlak na De Grote Oorlog vanuit Polen naar Brazilië trokken neemt de auteur ons mee naar de geschiedenis van Brazilië - onder Vargas - in de eerste helft van de 20ste eeuw.
Hij heeft het over de eenvoudige schoenmaker Max - die door de politie in het geheim gevorderd wordt om Hebreeuwse brieven te vertalen om mogelijke spionage te ontdekken - en twee zussen: Hannah en Guita. Beide zussen hebben elkaar vele jaren niet meer gezien maar schrijven elkaar prachtige brieven, vol superlatieven, over hoe goed het hen vergaat en wat voor goede, rijke mannen ze wel hebben.

Deze brieven komen op Max' tafel terecht - hij moet ze immers vertalen - en zo wordt hij hopeloos verliefd op Hannah zonder haar ooit gezien te hebben.
Later zal blijken dat niets in de brieven ook maar een klein beetje waarheid bevat. Beide zussen beliegen elkaar omdat ze zo veel van elkaar houden en niet willen dat de ander zich zorgen zou maken over het leven dat ze écht leiden.

Wrobel slaagt erin om van dit gegeven een gevoelig, bijna sprookjesachtig én ... filosofisch liefdeverhaal te componeren.
Zijn taal is hoogstaand en meeslepend en zijn eigen Joodse Poolse afkomst verklaart wellicht de liefdevolle manier waarop hij Joodse feestdagen en rituelen beschrijft.

Een klein citaat - een dichtregel - uit het boek dat naar mijn gevoel de lading dekt:
De leugen is een heilzaam medicijn
De waarheid kan soms kwetsen
maar liefde doet geen pijn
Met een sublieme leugen
kan een ander mens gelukkig zijn.

Ik gaf 4**** aan Hannah