Recensie Wat is de wat

In deze roman geeft Dave Eggers een beeld van de strijd tussen Zuid-Soedan en het bewind in Khartoum, een botsing tussen de christelijke en de islamitische cultuur. Eggers doet verslag van de helletocht die Valentino Achak Deng, een van de duizenden inwoners van Zuid-Soedan die op de vlucht sloegen voor het geweld. De hoofdpersoon belandt na een jarenlang verblijf in Ethiopië en Kenia in de Verenigde Staten, dat hem uiteindelijk opnam.

Vanuit zijn nieuwe vaderland blikt Achak terug op zijn leven vanaf het moment dat de gewelddadigheden een aanvang namen. Hij doet dit op momenten die hem hiervoor de gelegenheid geven. Zo vertelt hij het begin van zijn verhaal tijdens een overval op zijn flat. Terwijl zijn woning wordt leeggehaald, richt hij zich in gedachten tot de jongen Michael die hem bewaakt. Later vertelt hij verder in de wachtkamer van een ziekenhuis. Dan wordt, opnieuw in gedachten, de receptionist deelgenoot van zijn belevenissen gemaakt. Zo krijgt de lezer een inkijkje in de gedachtewereld van de hoofdpersoon, een buitengewoon aimabel man, godvrezend en altijd bereid zich in te leven in degenen die hem van alles aandoen. Dat mag, zo opgeschreven, enigszins ongeloofwaardig lijken, maar Eggers is een van de beste Amerikaanse auteurs van dit moment en hij weet je feilloos te brengen waar hij je als lezer wil hebben: op het puntje van de stoel.

Wat opvalt is de lichte toon waarvan Eggers zich bedient. Bij tijd en wijle is het vreselijk wat mensen elkaar aandoen, maar het wordt zo verteld dat de lezer geen moment op het idee komt af te haken. Ook opvallend is de traditionele verteltrant, heel anders dan de manier waarop Eggers zich in zijn eerste romans presenteerde: als een jonge hond. Zo laat Eggers de lezer kennismaken met mensen in een van de vele probleemgebieden in de wereld, waar geloof, etniciteit en ook de aanwezigheid van delfstoffen het leven van miljoenen bepalen. Daarmee wordt dit boek een beschrijving van een universeel probleem en dat bepaalt mede het belang van dit geweldige boek.