Wij communiceren, u ook?

Taal, een communicatiemiddel bij uitstek, is een levend medium; woorden, zinnen, uitdrukkingen veranderen in verloop van tijd. Het is normaal dat taal met de tijd verandert en zich aanpast aan nieuwe situaties. Woorden verdwijnen uit het spraakgebruik, en voor nieuwe voorwerpen en nieuwe gebruiken moeten nieuwe woorden worden gevonden. Tot zover: niets aan de hand zou je zeggen. Voor de oplettende lezer en luisteraar zijn er echter veel taalergernissen te beleven in het gebruik van nieuwe woorden. Japke-d. Bouma heeft er met veel gevoel voor humor weer veel bij elkaar gesprokkeld in haar nieuwe boek.

Japke-d Bouma (1970) is eindredacteur en columnist bij NRC Handelsblad. Ze studeerde economie in Groningen, volgde de postdoctorale opleiding dagbladjournalistiek aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, was copywriter en werkte als verslaggever bij de Volkskrant. In 1997 kwam ze bij NRC. Sinds 2012 schrijft ze wekelijks een column over hoe te overleven op kantoor. Deze columns werden gebundeld in vier boeken: Gids voor de Kantoorjungle (2013), Survivalgids voor de Kantoorjungle (2015), Uitrollen is het nieuwe doorpakken (2016) en Ga lekker zelf in je kracht staan (2017). Sinds 2017 schrijft ze ook wekelijks een column over taal voor NRC. Mag ik even iets tegen je aanhouden is een bundeling van columns uit de NRC en NRC-next. De onderwerpen zijn veel meer divers dan de eerder verschenen boeken over taal op kantoor.

Op veel terreinen heeft zich een specifiek taalgebruik ontwikkeld met grappige ontsporingen. Politici (“de gewone Nederlander” dan wel “de hardwerkende Nederlander) mogen zich graag van eigenaardige woordspelingen bedienen. Sportverslaggevers willen wel eens vreemde dingen roepen (“hij rijdt zijn eigen race”, “de cirkel is rond”). En de politie bedient zich van een archaïsche taal. Televisie is voor taalliefhebbers ook een bron van vermaak dan wel ergernis. Programma’s als Boer zoekt Vrouw en Heel Holland Bakt hebben zo hun eigen taaltje. En tekst op de makelaarssite Funda vergt echt een vertaling om te begrijpen wat er wordt bedoeld. De auteur is dol op lijstjes en die komen dan ook vaak voor. Zoals de top 10 over taalergernissen, over rare uitdrukkingen en over openingszinnen bij flirten.

Mag ik even iets tegen je aanhouden is een boek dat je met een glimlach leest en dat een feest van herkenning is. Wat gebruiken wij soms rare taal in de communicatie! Het is ook een boek dat je wakker schudt. Want voor je weet, ga je meepraten en dan is het goed om je te realiseren dat er ongemerkt in het taalgebruik een hoop onzinwoorden en uitdrukkingen zijn geslopen.