‘Twee vrouwen zijn vermoord en jij vormt het enige aanknopingspunt…’ is te lezen op de achterflap van het boek ‘Tot het voorbij is’ van Nicci French. Het ondertussen wereldberoemde Britse schrijverskoppel heeft al vijftien thrillers en twee kortverhalen geschreven die uitgegeven werden bij Anthos.
In deze thriller wordt twee keer hetzelfde verhaal verteld maar telkens vanuit een ander standpunt. Eerst lijkt het alsof jijzelf de dader bent, totdat je de werkelijkheid ontdekt in het volgende deel. Terwijl je het tweede deel leest krijg je het gevoel dat alle puzzelstukjes stilletjes aan in elkaar vallen met een verrassend einde.

De eerste 220 pagina’s beleef je door de ogen van Astrid Bell, een fietskoerierster die samen met zes andere bewoners in Maitland Road nummer 72 woont. Door het ik-vertelstandpunt voel je echt mee met Astrid alsof jij het bent en niet meer begrijpt hoe het komt dat je telkens de vermoorde vrouwen kende of ze als laatste gezien hebt. Uiteindelijk wordt je ex-vriend beschuldigd van de moorden en opgesloten.
Het hierop volgende deel lijkt terug op nieuw te beginnen, alleen zie je alles anders en zie je kleine, eerst niet zo belangrijk lijkende zaken nu heel anders. Dit deel wordt weergegeven vanuit Davids’ standpunt, die later de dader blijkt te zijn. Door het ik-perspectief voel je mee de angst en de spanning om ontdekt te worden. Je denkt mee na over mogelijke sporen die je hebt achtergelaten en voelt de onrust wanneer er iets anders loopt als gepland of wanneer de politie plots voor de deur staat.
Doordat Nicci French je met veel vragen laat zitten, loopt de spanning alleen maar op in het eerste deel. Vanaf het tweede deel word je stilaan overladen met antwoorden op je vragen vanuit het eerste deel maar snak je steeds meer naar alle details die je eerst over het hoofd zag nu te ontdekken.
Het verhaal word zeer gedetailleerd weergegeven de kennismaking met het eerste slachtoffer door dat je (als Astrid) tegen het autoportier rijdt met je fiets. Enkele dagen later sla je een raam in om hulp te bieden aan een vrouw aan wie je eigenlijk een hekel hebt. En ten slotte moet je een pakje gaan halen bij de vriendin van je ex-vriend die je dan dood aantreft. Dit alles gebeurt in slechts enkele weken tijd in dat kleine, arme wijkje in Londen waar je woont en werkt.

Doordat je twee kanten van het verhaal te lezen krijgt, krijg je twee verschillende verhalen die toch duidelijk in elkaar passen zonder dat ze elkaar tegenspreken. Het is heel fascinerend wanneer je het tweede deel aan het lezen bent en je de scène herkent maar die kleine details niet gemerkt hebt de eerste keer dat je het las terwijl ze zo belangrijk zijn voor de speurtocht naar de dader. Ook geeft het verhaal een zeer mooi beeld over het leven weer. De angst voor het volwassen worden en daardoor als studenten gezamenlijk in één huis blijft wonen. Over liefde die je verblind of je juist zeer bizarre dingen laat doen. Over vriendschap die eindigt en dromen die veranderen. Dit is alles zeer mooi verwerkt in het verhaal zonder dat het de bovenhand nam.

Het was zeker geen slecht boek, maar het einde viel een beetje tegen. Het was verrassend in die zin dat je al eerder in het boek een dader had opgepakt maar die dan later niet de werkelijke dader bleek te zijn. Jammer genoeg had ik de laatste scene al door voor de grote ‘ontknoping’ kwam. Volgens mij komt dit omdat het boek uitgegeven is in 2007 en er nu al veel films uit zijn waarin ze betrokkenen undercover laten meewerken aan het onderzoek. Verder vond ik het zeer goed geschreven. De spanning was mooi opgebouwd en op de juiste momenten kreeg je een antwoord zodat je niet te lang moest wachten om een stap dichter bij de waarheid te komen. Ook al is het een bekend schrijverskoppel toch vind ik het zeer respectabel om zo een groot risico te nemen om twee keer hetzelfde verhaal te vertellen. Ik denk niet dat veel schrijvers hierin zouden slagen om het luchtig te houden en niet langdradig maken doordat het ‘herhaald’ wordt. De goede kritiek die ze al eerder kregen in kranten en tijdschriften is dus zeker een vast verdiend.
French, N., Tot het voorbij is, 2de druk, Anthos, Amsterdam, 2010