historische roman over Suriname

De Zwarte Lord is de debuutroman van de Surinaamse auteur Rihana Jamaludin. Deze lijvige historische roman speelt zich af in het Suriname van de negentiende eeuw, meer bepaald het jaar 1848. We komen terecht in een koloniale maatschappij, waar Nederlanders omwille van economisch gewin de slavernij hardnekkig in stand willen houden. Een mysterieuze samenleving waar de verhoudingen tussen zwart en blank en de vele tinten daartussen de conventies en fatsoensnormen van die tijd overhoop gooien. Maar tegelijk zien we er veel hypocrisie en taboes, die de menselijke relaties bemoeilijken.

In deze ‘setting’ wordt Regina Winter losgelaten. Deze op het eerste zicht oerhollandse, wat preutse gouvernante is aan het woord met haar verhaal over ‘een onbeduidende gouvernante, een wees uit Den Bosch, die in Nederland geen toekomst meer ziet en haar biezen pakt om het overzee te proberen’. Aangekomen in Suriname, treedt zij in dienst van Walther Blackwell, een jonge kleurling die van zijn blanke vader een plantage geërfd heeft. Deze Blackwell wordt door de kolonisten spottend ‘de Zwarte Lord’ genoemd. Regina moet instaan voor zijn educatie. Vanaf dan wordt zij meegesleurd in de stroom van gebeurtenissen die Suriname in 1848 overspoelen. In de buurlanden predikt men de revolutie, de autoriteiten in Suriname doen er alles aan om deze vonk niet te doen overslaan. Ondertussen zorgt een ‘subversief’ theatergezelschap uit Frans-Guyana voor de nodige opschudding. De geest van oproer moet monddood gemaakt worden. Regina krijgt opdracht de Zwarte Lord te bespioneren. Wat is zijn rol? Is hij een revolutionair?

Toch gaat het in dit boek vooral over romantiek en liefde en overstijgt Rihana Jamaludin het traditionele ‘vrouwenboek’ niet echt. Het gebrek aan humor, de archaïsche stijl en de vele onnodige uitweidingen maakten het mij niet altijd gemakkelijk om deze turf te doorworstelen. Vooral het eerste deel dat zich in Nederland afspeelt deed mij twijfelen of ik wel zou verder lezen. Ik had namelijk het gevoel dat ik in een kopie van de negentiende Eeuwse klassieker Jane Eyre van Charlotte Bronte terechtgekomen was, met de hoofdfiguur als het arme weeskind dat zich uitbuiting en misbruik moet laten welgevallen, omgeven door nonnen en preutse kwezels.

Ik heb ‘De Zwarte Lord’ vooral uitgelezen omwille van mijn fascinatie voor Suriname, toch nog altijd een land waarover weinig romans te vinden zijn.