Onwaarschijnlijke gebeurtenissen en toeval

Peter Deutermann heeft de eigenschap die veel grote talenten hebben: wisselvalligheid. Zo zijn Treinman en Kattenjacht explosies van geniaal schrijverschap. Bloedstollend en origineel. The Edge of honor en Zero Option daarentegen zijn op zijn best aardig.
In 2004 publiceerde Deutermann Code: Rood, een wisselvallig boek.

Code: Rood begint flitsend. Een patiënt die in een privé-kliniek in Washington door plastische chirurgen van een volstrekt nieuw uiterlijk is voorzien, steekt de kliniek in de brand en vermoordt alle artsen en verpleegsters. Helaas voor hem heeft operatiezuster Connie vrij. Hij wil ook haar vermoorden. Voor het zover is, wordt de gepensioneerde geheim agent Swamp Morgan met de zaak belast. Al spoedig ontdekt hij de identiteit van de patiënt, Heissman een Duitse ex-Nazi die in opdracht van de Arabieren een terroristische aanslag op de president wil plegen. Swamp weet alleen niet wanneer. Maar de superieuren van Swamp vinden zijn bewijzen te vaag en willen hem van de zaak halen. Tegengewerkt door iedereen en onder enorme tijdsdruk probeert Swamp de levens van duizenden Amerikanen te redden.

Code: Rood is een spionageroman vol veiligheidsdiensten die elkaar uit alle macht tegenwerken. Niet vreemd in Washington, waar meer dan 60 van dergelijke diensten zijn die elkaar het licht in de ogen niet gunnen. Hoofdpersoon Swamp Morgan begeeft zich constant op het drijfzand van onduidelijke complotten. Hij heeft geen idee wie hem zal steunen. Hij zit volkomen ingeklemd. Iedereen spant tegen iedereen samen.

Peter Deutermann is zo bezig met de vele intriges in het wespennest Washington dat hij het grote geheel uit het oog verliest. Het ontbreekt Code: Rood dan ook aan een uitgekiend plot. Het is een thriller die alle gradaties van spanning kent, maar waarin een sluitende verhaallijn en geloofwaardigheid ver te zoeken zijn. Want waarom probeert de Duitse terrorist het hele boek door om operatiezuster Connie alsnog te vermoorden, terwijl hij weet dat zij al meerdere keren met de politie en geheime dienst heeft gesproken en alles al heeft verteld? En waarom noemt de Duitser, die in cognito wil blijven, zijn eigen naam tegen een willekeurige garagehoudster die nergens om vraagt? Het zijn slechts twee van de vele voorbeelden. Toeval en onwaarschijnlijke gebeurtenissen worden door Deutermann keer op keer gehanteerd als moivatie voor de talrijke plotwisselingen.

Het merkwaardige is dat aan het wisselvallige verhaal van Deutermann het James Bond-effect kleeft. Dat wil zeggen dat het boek, ondanks alle manco’s, toch tot aan het einde toe blijft boeien. En het uitvoerige slot, een orgie van geweld en verrassende ontknopingen, is bovendien de moeite waard. Het boek verdient kwalitatief niet meer dan twee sterren, maar voor de emotionele waarde, de spanning, geef ik vanuit een mild gemoed, drie sterren. Ofwel EQ triomfeert over IQ. Dat moet kunnen in de 21e eeuw. Voor een keer.