Diversiteit zonder Stereotypering

In het Nederlands heet Six of Crows, geschreven door Leigh Bardugo, De Kraaien: List en Leugens. Terwijl ik vanuit een puur Engelsstudentenperspectief aan moet geven dat er qua titel misschien wel beters bedacht had kunnen worden, is dit zonder twijfel het begin van een van de allerbeste boekenseries van de afgelopen vijf jaar.

Dit boek is te lezen vanaf een jaar of 13, maar ik zou zelf aanraden om ‘m tussen je 15e en je 100e toch wel ergens te lezen, gewoon omdat je de onderliggende lagen dan beter kan waarderen. Ben je 11 en wil je hem toch erg graag open slaan? Gewoon doen! Ik heb me in groep 8 door Patick Süskind’s Het Parfum EN Victor Hugo’s Les Miserables heen geworsteld, en daar ben ik ook niet slechter van geworden. Herlezen kan altijd.

List & Leugens mag dan wel niet echt een mooie titel zijn; het dekt in ieder geval de lading. Kaz Brekker is een crimineel, Inej Ghafa is een crimineel, en ja, eigenlijk de rest van de karakters ook. Misschien zijn ze niet allemaal als crimineel begonnen – ze eindigen in ieder geval wel zo. In Ketterdam – voor Nederlanders vooral in de Engelse uitgave grappig omdat er nogal wat ver-Nederlandst wordt – zwaait Kaz Brekker de scepter. Deze jonge, gewiekste en, tot mijn grote verbazing, gehandicapte straatjongen staat aan het hoofd van één van Ketterdam’s grootste bendes. Als hij van een gewiekste handelaar die niet zou misstaan in onze Gouden Eeuw een aanbod krijgt wat hij niet kan weerstaan, verzamelt hij een groep getalenteerde (aspirerende) criminelen om zich heen. Oh, en Wylan. Die is vooral goed in dingen laten ontploffen.

Weet je wat zo fijn is? Bardugo is supergoed in het invoegen van karakters met eigenschappen die in de literatuur als 'foutje' worden gezien zonder dat het aanvoelt alsof ze dat enkel doet om de lezer blij te maken of het hele verhaal erom te laten draaien. Wylan heeft een handicap die een grote rol speelt en toch niet zijn hele karakter tekent, Kaz geeft zich alleen maar bloot aan zijn rechterhand Inez zonder dat het verhaal om hun romance draait. Dit is hoe een goed verhaal zich ontspint - gedreven door karakter, niet door stereotypes.