Heel onderhoudend boek, echter uitgegeven in de foute categorie

Om maar meteen de titel van de recensie te verklaren: de voorkant van het boek vermeldt duidelijk dat 'Niks' een literaire thriller is. Daar is niks van aan, dit boek is een roman. Een goede roman, daar niet van, maar als de uitgever prominent op de kaft plaatst dat het een thriller is, dan worden de verkeerde lezers aangesproken. Thrillers verkopen beter, en de uitgever denkt hiermee waarschijnlijk meer exemplaren te verkopen, maar op lange termijn werkt dat tegen hen, en tegen de auteur. De mensen die zijn boek vast zouden waarderen, lezen het mogelijk niet, en wie het wel leest, koestert andere verwachtingen, raakt teleurgesteld, en loopt het volgende boek van Koen Gubbels in de toekomst voorbij. Zachte boeken die amper spannend worden uitgeven in de categorie 'thriller' schijnt een nieuwe trend te zijn. Het doet het genre geen goed.

Het boek gaat over Nik Speelman, niet meteen de meest aangename man die bij aanvang van het boek nog niet zolang gescheiden is en al enige tijd vervreemd is van zijn enige zoon. Hij drinkt, en zijn bedrijf zit in het slop omdat hij zijn klanten en zijn eigen leven verwaarloost. Bij het opkuisen van zijn mailbox, komt hij een mail tegen van ene Mr. HongZhang die in Nederland expertise zoekt om aan waterbeheer te doen, iets waar Nik nu net expert in is. Hij laat zich overhalen om naar China te gaan voor de eerste contacten, maar voor hij het weet is hij een slachtoffer van de organenmaffia.

Wie bovenstaande beschrijving van het begin van het boek leest, verwacht inderdaad een razend spannende thriller, maar in plaats daarvan diept de auteur vanaf dan de levens van Nik Speelman, zijn ex-vrouw Rita en zijn zoon Sean uit terwijl de gebeurtenissen in China zelf weliswaar wel hun gang gaan, maar wat naar de achtergrond verdwijnen. Maar de manier waarop de auteur de personen uitdiept, is heel aantrekkelijk. De afstand die er tussen Nik en Rita ontstaat wordt beeldend beschreven, net genoeg weggevend om begrijpelijk te zijn maar ook weer niet te veel zodat de lezer zelf nog wat gaten op te vullen heeft. Zijn relatie met Sean wordt ook steeds meer en meer duidelijk aan de hand van korte flashbacks, anekdoten uit wat er zich tussen heen heeft voorgedaan. We lezen veel momenten van liefde van een vader voor zijn zoon, terwijl hij toch niet de vader is geweest die hij had willen of moeten zijn. Het boek heeft alles van een roman, en zo ziet Koen Gubbels zijn boek zelf ook. De uitgeverij had naar hem moeten luisteren. Enkele spannende ogenblikken naar het einde toe en een onverwachte wending op het allerlaatst veranderen daar niets aan.

'Niks' schopte het tot de shortlist van de Hebban Debuutprijs Thriller 2017.